(اين سخنرانى در شهر كوفه در دوران زمامدارى آن حضرت ايراد شد).

علی از زبان علی (خودسازی)

پرهيز از ستمكارى

سوگند به خدا!

اگر تمام شب را بر روى خارهاى سعدان به سر ببرم،

و يا با غل و زنجير به اين سو يا آن سو كشيده شوم،

خوش تر دارم تا خدا و پيامبرش را در روز قيامت، در حالى ملاقات كنم كه به بعضى از بندگان ستم،

و چيزى از اموال عمومى را غصب كرده باشم.

چگونه بر كسى ستم كنم براى نفس خويش، كه به سوى كهنگى و پوسيده شدن پيش مى رود،

و در خاك، زمانى طولانى اقامت مى كند.

پرهيز از دست درازی به بیت المال

به خدا سوگند!

برادرم عقيل را ديدم كه به شدّت تهيدست شده

و از من درخواست داشت تا يك من از گندم هاى بيت المال را به او ببخشم.

كودكانش را ديدم كه از گرسنگى داراى موهاى ژوليده، و رنگشان تيره شده، گويا با نيل رنگ شده بودند.

پى در پى مرا ديدار و درخواست خود را تكرار مى كرد،

چون به گفته هاى او گوش دادم پنداشت كه دين خود را به او واگذار مى كنم،

و به دلخواه او رفتار و از راه و رسم عادلانه خود دست بر مى دارم.

روزى آهنى را در آتش گداخته به جسمش نزديك كردم تا او را بيازمايم،

پس چونان بيمار از درد فرياد زد و نزديك بود از حرارت آن بسوزد.

به او گفتم، اى عقيل، گريه كنندگان بر تو بگريند،

از حرارت آهنى مى نالى كه انسانى به بازيچه آن را گرم ساخته است امّا مرا به آتشالهى ننالم.

رشوه

و از اين حادثه شگفت آورتر اينكه؛

شب هنگام كسى به ديدار ما آمد

و ظرفى سر پوشيده پر از حلوا داشت،

معجونى در آن ظرف بود

چنان از آن متنفّر شدم كه گويا آن را با آب دهان مار سمّى، يا قى كرده آن مخلوط كردند.

به او گفتم: «هديه است يا زكات يا صدقه، كه اين دو بر ما اهل بيت پيامبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم حرام است.»

گفت: نه، نه زكات است نه صدقه، بلكه هديه است.

گفتم: زنان بچّه مرده بر تو بگريند، آيا از راه دين وارد شدى كه مرا بفريبى يا عقلت آشفته شده يا جن زده شدى يا هذيان مى گويى؟

به خدا سوگند!

اگر هفت اقليم را با آنچه در زير آسمان هاست به من دهند تا خدا را نافرمانى كنم

كه پوست جوى را از مورچه اى ناروا بگيرم،

چنين نخواهم كرد

و همانا اين دنياى آلوده شما نزد من از برگ جويده شده ملخ پست تر است.

على را با نعمت هاى فنا پذير، و لذّتهاى ناپايدار چه كار!

به خدا پناه مى بريم از خفتن عقل، و زشتى لغزش ها،

و از او يارى مى جوييم.

.

خطبه ۲۲۴

نهج البلاغه

.

موسسه اهل البیت

نامه امام علی علیه السلام به سرداران سپاه هنگامی که به خلافت رسید.

علت نابودی ملت ها

اما بعد!

آنان که پیش از شما بودند از آن رو هلاک شدند که مردم را از حقشان محروم ساختند تا آنان با پرداخت رشوه آن را بدست آوردند و مردم را به راه باطل بردند و آنان نیز پیرو آن {=باطل} گشتند.

نامه 79 

نهج البلاغه

.

.

?ای علی!
دیری نپاید که مسلمانان پس از من با اموالشان آزموده می شوند
آنان با دینداری خود بر خدا منت می گذارند
از قهر و خشمش خود را ایمن می شمارند
با شبهه های دروغین و هواهای غفلت آفرین حرام او را حلال ساخته، شراب را به نام آب انگور و رشوه را به اسم هدیه و ربا را به عنوان معامله ی مباح می شمارند.

خطبه 157 نهج البلاغه