(به امام خبر دادند كه شريح بن الحارث، قاضى امام، خانه اى به 80 دينار خريد، او را حضار كرده فرمود):

امام علی و  برخورد قاطعانه با خيانت كارگزاران

به من خبر دادند كه خانه اى با هشتاد دينار خريده اى،

و سندى براى آن نوشته اى،

و گواهانى آن را امضا كرده اند.

هشدار از دنیای حرام

(شريح گفت: آرى اى امير مؤمنان، امام عليه السّلام نگاه خشم آلودى به او كرد و فرمود):

اى شريح !

به زودى كسى به سراغت مى آيد كه به نوشته ات نگاه نمى كند،

و از گواهانت نمى پرسد،

تا تو را از آن خانه بيرون كرده و تنها به قبر بسپارد.

اى شريح!

انديشه كن كه آن خانه را با مال ديگران يا با پول حرام نخريده باشى،

كه آنگاه خانه دنيا و آخرت را از دست داده اى.

اما اگر هنگام خريد خانه، نزد من آمده بودى،

براى تو سندى مى نوشتم كه ديگر براى خريد آن به درهمى يا بيشتر، رغبت نمى كردى.

آن سند را چنين مى نوشتم:

اين خانه اى است كه بنده اى خوار آن را از مرده اى آماده كوچ خريده،

خانه اى از سراى غرور،

كه در محلّه نابود شوندگان،

و كوچه هلاك شدگان قرار دارد.

اين خانه به چهار جهت منتهى مى گردد:

يك سوى آن به آفت ها و بلاها،

سوى دوّم آن به مصيبت ها،

و سوى سوم به هوا و هوس هاى سست كننده،

و سوى چهارم آن به شيطان گمراه كننده ختم مى شود،

و در خانه به روى شيطان گشوده است.

اين خانه را فريب خورده آزمند،

از كسى كه خود به زودى از جهان رخت برمى بندد،

به مبلغى كه او را از عزّت و قناعت خارج و به خوارى و دنيا پرستى كشانده، خريدارى كرده است.

هر گونه نقصى در اين معامله باشد، بر عهده پروردگارى است

كه اجساد پادشاهان را پوسانده،

و جان جبّاران را گرفته،

و سلطنت فرعون ها چون «كسرى» و «قيصر» و «تبّع» و «حمير» را نابود كرده است.

آنان كه مال فراوان گرد آورده بر آن افزودند،

و آنان كه قصرها ساخته، و محكم كارى كردند،

طلا كارى كرده، و زينت دادند،

فراوان اندوختند، و نگهدارى كردند،

و به گمان خود براى فرزندان خود باقى گذاشتند

همگى آنان به پاى حسابرسى الهى،

و جايگاه پاداش و كيفر رانده مى شوند،

آنگاه كه فرمان داورى و قضاوت نهايى صادر شود.

«پس تبهكاران زيان خواهند ديد».

به اين واقعيّت ها عقل گواهى مى دهد

هر گاه كه از اسارت هواى نفس نجات يافته،

و از دنيا پرستى به سلامت بگذرد.

.

نامه 3

نهج البلاغه

.

موسسه اهل البیت

?نامه حضرت علی به کارگزارانی که لشکر ایشان از سرزمین آنها می گذشت
از بنده ی خدا علی امیر المومنان به گرد آورندگان مالیات و کارگزاران شهرهایی که لشکر از سرزمینشان عبور می کند:

اما بعد!
من لشکری را فرستادم که اگر خدا بخواهد از سرزمین شما عبور می کند و آنان را به آنچه خداوند بر ایشان واجب کرده سفارش کردم که مردم را آزار ندهند و نرنجانند .
من در نزد شما و به سبب پیمانی که با شما دارم، از آسیبی که سپاهیان به مردم برسانند بیزارم مگر آنکه سربازی گرسنه مانده و برای سیر کردن خود چاره ای جز آن نداشته باشد.
پس کسی را که از روی ستم به اموالتان دست درازی کند کیفر دهید و دست بی خردان خود را از زیان رساندن به سپاه و تعرض به آنان در آنچه استثنا کردیم ، بازدارید.
من در میان سپاه هستم . شکایت های خود را به من برسانید و هر ستمی که از آنان به شما می رسد و جز به یاری خدا و من نتوانید آن را برطرف سازید با من در میان گذارید تا من به یاری خدا آن ستم را از شما برگردانم.
والسلام

.

.

نامه 60

نهج البلاغه

.

.

?مسئولیت فرمانداری و اخلاق اجتماعی

نامه امام به یکی از کارگزارانش در سال 38 هجری 

اما بعد!

تو از کسانی هستی که در برپاداشتن دین به آنان پشت گرم هستم. و به یاری آنان نخوت گنهکاران را ریشه کن می کنم و مرزهایی را که بیم نفوذ دشمن از آن می رود، می بندم.

پس…

در هر چه برایت مهم است از خداوند یاری بخواه

سختگیری را با کمی نرمی درآمیز

آنجا که نرمی و مدارا بهتر است، نرمی و مدارا نما

و آنجا که جز درشتی به کار تو نیاید درشتی کن.

با رعیت فروتن و گشاده رو باش و با آنان با ترمی و ملاطفت رفتار کن.

مبادا! یکی را به گوشه چشم و دیگری را رویاروی بنگری، یا یکی را به اشاره و دیگری را با سلام و تحیت پاسخ گویی. تا بزرگان در ستم کردن تو طمع نکنند و ناتوانان از عدالتت نا امید نگردند.

والسلام.

.

.

نامه 46

نهج البلاغه

.

.