روایاتی درباره امام محمد باقر علیه السلام

حضرت ابی جعفر (امام باقر .علیه السلام) در سال 57 متولد شد و به سال 114 درگذشت و 57 سال داشت و در بقیع مدینه پهلوی قبر پدرش علی بن الحسین علیها السلام مدفون گشت و مادرش امّ عبدالله دختر حسن بن علی بن ابیطالب است علیهم السلام و علی ذریتهم الهادیه.

روایت اول)

امام باقر علیه السلام فرمود: مادرم زیر دیواری نشسته بود که ناگاه شکاف خورد و صدای ریزش سختی بگوش رسید، مادرم با دست اشاره کرد و گفت : نه، به حق مصطفی خدا به تو اجازه فرود آمدن ندهد دیوار در هوا معلق ایستاد تا مادرم از آنجا گذشت سپس پدرم صد دینار از جانب او صدقه داد.

روایت دوم)

ابوالصباح گوید: روزی امام صادق علیه السلام از مادر پدرش یاد کرد و گفت: او صدیقه بود و در خاندان امام حسن علیه السلام زنی چون او دیده نشد.

روایت سوم)

امام صادق علیه السلام فرمود: جابر بن عبدالله انصاری آخرین کس از اصحاب پیغمبر صلی الله علیه و آله بود که زنده مانده بود و او مردی بود که تنها به ما اهل بیت متوجه بود در مسجد پیغمبر می نشست و عمامه سیاهی دور سر می بست و فریاد می زد: یا باقر العلم، یا باقر العلم.

اهل مدینه می گفتند: جابر هذیان می گوید.

می گفت: نه به خدا هذیان نمی گویم، بلکه من از پیغمبر صلی الله علیه و آله شنیدم می فرمود: تو به مردی از خاندان من می رسی که هم نام و هم شمائل من است و علم را می شکافد و توضیح و تشریح می کند، این است سبب آنچه می گویم.

راوی گوید: روزی جابر از یکی از کوچه های مدینه که در آن مکتب خانه ئی بود می گذشت و محمد بن علی علیه السلام آنجا بود. چون جابر نگاهش به او افتاد  گفت: ای پسر پیش بیا، او پیش آمد

سپس گفت: برگرد

او برگشت

جابر گفت: سوگند به آنکه جانم در دست اوست که شمائل این پسر شمائل پیغمبر است. ای پسر اسم تو چیست؟ گفت: اسم محمد بن علی بن الحسین است . جابر به سویش رفت و سرش را بوسید و می گفت: پدر و مادرم به قربانت پدرت رسول خدا صلی الله علیه و آله سلامت می رسانید و چنین می گفت.

محمد بن علی بن الحسین هراسان به سوی پدر آمد و گزارش را بیان کرد. زین العابدین علیه السلام فرمود: پسر جان راستی جابر چنین کاری کرد.

گفت : آری

فرمود: پسر جان در خانه بنشین(زیرا او برخلاف تقیه رفتار کرد. چون دشمنان و ممخالفین تو را خواهند شناخت و منزلت و کرامت تو را نزد خدا و پیغمبر خواهند دانست و بر تو حسد خواهند برد.) سپس جابر در هر بامداد و پسین خدمتش می رفت.

اهل مدینه می گفتند: شگفتا! از جابر که در هر بامداد و پسین نزد این کودک می رود در صورتی که او آخرین کس از اصحاب رسول خدا  صلی الله علیه و آله است.

چیزی نگذشت که علی بن الحسین علیه السلام درگذشت آنگاه محمد بن علی با احترام مجالست جابر با پیغمبر صلی الله علیه و آله نزدش می رفت و می نشست  و ازخدای تبارک و تعالی برای آنها حدیث می گفت.

اهل مدینه گفتند: ما جسورتر از این را ندیده ایم.

چون دید چنین می گویند از پیغمبر صلی الله علیه و آله حدیث گفت.

اهل مدینه گفتند: ما دروغ گو تر از این مرد را هرگز ندیده ایم از کسی حدیث می گوید که او را ندیده است.

چون دید چنین می گویند از جابر بن عبدالله حدیثشان گفت آنگاه تصدیقش کردند در صورتی که جابر خدمت او می آمد و از او دانش می آموخت.

روایت چهارم)

محمد بن مسلم گوید: روزی خدمت امام باقر علیه السلام بودم که یک جفت قمری آمدند و روی دیوار نشسته طبق مرسوم خود بانگ می کردند.

امام باقر علیه السلام  ساعتی با آنها پاسخ می گفت. سپس آماده پریدن گشتند و چون روی دیوار دیگری پریدند قمری نر یک ساعت بر قمری ماده بانگ می کرد. سپس آماده پریدن شدند

من عرض کردم : قربانت گردم  داستان این پرندگان چه بود؟

فرمود: ای پسر مسلم هر پرنده و چارپا و جانداری را که خدا آفریده است نسبت به ما شنواتر و فرمانبرداتر از انسان است این قمری به ماده خود بدگمان شده و او سوگند یاد کرده بود که نکرده است و گفته بود به داوری محمد بن علی راضی هستی؟ پس هر دو به داوری من راضی گشته و من به قمری نر گفتمک که نسبت به ماده خود ستم کرده ئی او تصدیقش کرد.

روایت پنجم)

بخشی از روایت ابوبکر حضرمی از حضور امام باقر علیه السلام در در دربار هشام بن عبدالملک.

… امام باقر علیه السلام فرمود: ای مردم! به کجا می روید و شیطان می خواهد  شما را به کجا اندازد؟ خدا برای سعادت خود شما پیروی کردن از ما را از شما خواسته و شما با ما مخالفت و دشمنی می کنید؟!

خدا به وسیله ما خانواده پیشینینان شما را هدایت کرد و پسینیان شما هم از برکت ما پایان یابد ( ظهور امام زمان علیه السلام) اگر شما سلطنتی شتابان و زود گذر دارید ما سلطنتی دیر رس و جاودان  داریم که بعد از سلطنت ما سلطنتی نباشد زیرا مااهل پایان و انجامیم و خدای عز و جلّ می فرماید: «… سرانجام از آن پرهیزکاران است» سوره7-آیه 125

…. هشام دستور داد آن حضرت و اصحابش را بر استر نشانده به مدینه برگردانند و فرمان داد که در بین راه بازارها را بر روی آنها ببندند و از خوراک و آشامیدنی جلوگیرشان باشند. پس سه روز راه رفتند  و هیچ  گونه خوراک و آشامیدنی بدست نیاورند تا به شهر مدین رسیدند مردم در شهر را بر روی آنها بستند اصحاب حضرت از گرسنگی و تشنگی به او شکایت بردند.

امام علیه السلام بر کوهی که با آنها مشرف بود بالا رفت و با صدای بلند فرمود: ای اهل شهری که مردمش ستکارند من بقیه الله ام و خدا می فرماید: «بقیه الله برای شما بهتر است اگر ایمان دارید و من نگهبان شما نیستم» سوره 11. آیه 86

در میان آن مردم شیخی سالخورده بود، نزد مردم شهر آمد و گفت: ای قوم! به خدا که این ندا مانند دعوت شعیب پیغمبر است. اگر در بازارها را بر روی این مرد باز نکنید از بالای سر و زیر پا گرفتار شوید این بار مرا تصدیق کنید و فرمان برید و در آینده تکذیبم کنید. من خیر خواه شمایم. مردم شتاب کردند و بازارها را بر روی حضرت و اصحابش گشودند.

خبر آن شیخ به هشام بن عبدالملک رسید. دنبالش فرستاد و او را برد و کسی ندانست که کارش به کجا رسید.

.

اصول کافی، ج2

ترجمه مصطفوی

امام سجاد علیه السلام

علی بن الحسین علیهما السلام در سال 38 متولد شد و در سال 95 درگذشت و 57 سال داشت.

روایت)

زراره گوید: شنیدم امام باقر علیه السلام می فرمود: علی بن الحسین علیهما السلام ماده شتری داشت که 22 سفر بر او به حج رفته بود و یک تازیانه به او نزده بود.

پس از وفات آن حضرت ما بی خبر بودیم که نا آگاه یکی از خدمتگزاران یا غلامان آمد و گفت : ماده شتر از خانه بیرون رفته و بر سر قبر علی بن الحسین زانو زده گردنش را به قبر می مالد و می نالد  با وجود آنکه هنوز قبر را ندیده بود.

من گفتم : خود را به او رسانید و پیش از آنکه مردم او را ببینند و آگاه شوند نزد من آرید.

شرح: چون ظهور اینگونه معجزات موجب شدت عداوت و تحریک دشمنان و مخالفین می گشت حضرت باقر علیه السلام از نظر تقیه دستور داد به زودی آن شتر را به خانه برگردانند.

.

اصول کافی، ج2

ترجمه مصطفوی

حسین بن علی علیه السلام در سال سوم هجری متولد شد و در ماه محرم سال 61 هجری درگذشت و 57 سال و چند ماه داشت .

روایت اول) 

امام صادق علیه السلام فرمود: چون فاطمه علیها السلام به حسین آبستن شد، جبرئیل نزد پیغمبر صلی الله علیه و آله آمد و عرض کرد: همانا فاطمه علیها السلام پسری خواهد زائید که امتت او را بعد از تو می کشند. چون فاطمه به حسین علیه السلام آبستن شد خوشحال نبود و چون زائید از زائیدنش هم خوشحال نبود سپس امام صادق علیه السلام فرمود: در دنیا مادری دیده نشده که پسری بزاید و خوشحال نباشد ولی فاطمه خوشحال نبود زیرا دانست او کشته خواهد شد و این آیه درباره او نازل شد: « ما انسان را به نیکی نمودن نسبت به پدر و مادرش سفارش نموده ایم. مادرش او را بناخوشی باردار شد و بناخوشی زائید و بارداشتن و از شیر گرفتن اش سی ماه بود.» سوره46/آیه15

روایت دوم)

امام صادق علیه السلام فرمود: چون کار حسین چنان شد که شد.، فرشتگان به سوی خدا شیون و گریه برداشتند و گفتند: با حسین برگزیده و پسر پیغمبرت چنین رفتار کنند؟

پس خدا شبح و سایه حضرت قائم علیه السلام را به انها نمود و فرود با این انتقام او را می گیرم.

.

اصول کافی، ج2

ترجمه مصطفوی

حسن بن علی علیهما السلام در ماه رمضان در سال جنگ بدر که 2 سال بعد از هجرت است متولد گشت و روایت شده که او در سال سوم هجری متولد شد و در آخر ماه صفر سال 49 هجری وفات یافت و هنگام وفات 47 سال و چند ماه داشت و مادرش فاطمه دختر رسول خدا صلی الله علیه و آله است.

امام باقر علیه السلام فرمودند: چون وفات امام حسن علیه السلام دررسید گریه کرد .

به او عرض شد پسر پیغمبر! گریه می کنی! در صورتی که نرد رسول خدا چنان مقامی داری؟! و پیغمبر درباره تو چنین و چنان فرموده و بیت بار پیاده به حج رفته ای و سه بار تمام دارائیت را نصف کرده ائی حتی کفشت را(در راه خدا به فقرا داده ائی.)

فرمود: من تنها برای دو مطلب می گیریم: بیم موقف (حساب روز قیامت یا بیم از خدا) و از جدائی دوستان.

.

اصول کافی، ج2

ترجمه مصطفوی

دعای پیامبر صلی الله علیه و آله برای فاطمه بن اسد

امام صادق علیه السلام فرمود: فاطمه بنت اسد مادر امیر المونین علیه السلام نخستین زنی بود که پیاده از مکه و به مدینه به سوی پیغمبر صلی الله علیه و آله مهاجرت کرد و از همه مردم نسبت به پیامبر مهربانتر بود.

از پیغمبر شنید که می فرمود: مردم در روز قیامت برهنه مادر زاد محشور شوند.

پس گفت: وای از این رسوائی!

پیغمبر صلی الله علیه و آله به او فرمود: من از خدا می خواهم که تو را با لباس محشور کند.

و نیز از آن حضرت شنید که فشار قبر را یادآور میشد.

فاطمه گفت: وای از ناتوانی!

پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود: من از خدا می خواهم که تو را در آنجا آسوده دارد.

.

اصول کافی، ج2

ترجمه مصطفوی

معنی سلام بر رسول خدا

داوود بن کثیر رقی گوید: به امام صادق علیه السلام عرض کردم: معنی سلام بر رسول خدا چیست؟

فرمود: خدای تبارک و تعالی (در عالم ارواح) پیغمبرش را و وصی او و دختر و دو پسرش و امامان دیگر و همه شیعیان را خلق فرمود. از آنها پیمان گرفت که (در بلاها) صبر کنند و پایداری کنند (و جان خود واسبان خویش را) در مرزها و سرحدها به بندند و از خدا پروا کنند.

و خدا (در مقابل این امور) به آنها وعده فرمود که زمین مبارک (مدینه یا بیت المقدس) و حرم امن(مکه) را تسلیمشان کند و بیت المعمور (فرشتگان یا خاندان ائمه) را بر ایشان بیاورد و سقف افراشته (تمام آسمانها و عرش یا برکات آسمان) را به آنها بنمایاند و ایشان را از دشمنان آسوده کند و هم از آفات زمین که خدا به جهت سلامتی آنها از شرور تبدیل فرموده و آنچه را در زمین است برای آنها سالم دارد و لکه ای در آن نباشد-یعنی در زمین ناسازگاری با دشمن وجود نداشته باشد و هر چه را دوست داشته باشد در زمین برای آنها موجود باشد-

و پیغمبر صلی الله علیه و آله از همه امامان و شیعیانش این پیمان را گرفت و سلام بر آن حضرت یاد آوری این پیمان و تجدید آن است بر خداوند و تا شاید خدا عزّوجلّ در رسیدن وقت این پیمان تعجیل کند و سلامت و سازش را با تمام آنچه در پیمان بوده برای شما به شتاب آماده کند.

.

اصول کافی، ج2

ترجمه مصطفوی

مجموعه روایات درباره امام علی علیه السلام

روایت اول)

اسید بن صفوان مصاحب به رسول خدا صلی الله علیه و آله گوید: روزی که امیر المونین علیه السلام وفات کرد گریه شهر را بلرزه درآورد و مردم مانند روز وفات پیغمبر صلی الله علیه و آله دهشت زده شدند مردی گریان و شتابان و انا لله و انا الیه راجعون گویان پیدا شد و می گفت:

امروز خلافت نبوت بریده شد تا به در خانه ای که امیر المونین علیه السلام در آن بود ایستاد و گفت:

خدایت رحمت کند ای ابوالحسن. تو در گرویدن به اسلام از همه مردم پیشتر و در ایمان با اخلاص اش و از نظر یقین محکمتر و از خدا ترسانتر و از همه مردم رنج کش تر و رسول خدا صلی الله علیه و آله را حافظتر و نسبت به اصحابش امین تر بودی.

مناقبت از همه برتر و سوابقت از همه شریفتر و درجه ات از همه رفیعتر و به \یغمبر صلی الله علیه و آله از همه نزذیکتر و از نظر روش و اخلاق و طریقه و کردار به آن حضرت شبیه تر و مقامت شریفتر و از همه نزدش گرامی تر بودی.

خدا تو را از جانب اسلام و پیغمبر و مسلمین پاداش خیر دهداوانا بودی هنگامی که  اصحاب پیغمبر ناتوانی کردند

و به میدان آمدی زمانی که خواری و زبونی از خود نشان دادند

و قیام کردی موقعی که سستی ورزیدند.

و به روش رسول خدا چسبیدی  آنگاه که اصحابش آهنگ انحراف کردند

خلیفه برحق او بودی بی چون و چرا

و دربرابر زبونی منافقان و خشم کافرن  و بد آمدن حسودان و خواری فاسقان ناتوانی نشان ندادی.

زمانی که همه سست شدند تو به امر خلافت قیام کردی

و چون سخن گفتن ناتوان شدند سخن گفتی

و چون توقف کردند در پرتو نور خدا گام برداشتی

آنگاه از تو پیروی کردند و هدایت یافتند

و  تو ازهمه نرم گو تر و خدا فرمان بردارتر و کم سخن تر و درست گوی تر و بزرگ رای تر و پر دلتر و با یقین بیشتر و کردار نیکو تر و به امور آشناتر بودی.

تو به خدا در ابتدا و انتها رئیس و بزرگ دین بودی

ابتدا زمانی بود که مردم پراکنده شدند(بعد از مرگ پیغمبر صلی الله علیه و آله) و انتها زمانی که سست شدند ( بعد از قتل عثمان).

برای مومنان پدر مهربان بودی زمانی که تحت سرپرستی تو در آمدند بارهای گرانی را که آنها از کشیدنش ناتوان شدند به دوش گرفتی

وآنچه تباه ساختند محافظت نمودی

و آنچه رها کردند(از احکام و شرایع) رعایت فمودی

و زمانی که زبونی کردند دامن به کمر زدی.

بلندی گرفتی زمانی که بی تابی کردند

صبر نمودی زمانی که شتاب کردند

و هر خونی را که می خواستند تو گرفتی

و از برکت تو به خیراتی رسیدند که گمانش را نداشتند

بر کافران عذابی ریزان و رباینده و برای مومنان پشتیبان و سنگر بودی

به خدا همراه نعمت های خلافت پرواز کردی، و به عطایش کامیاب گشتی و سوابقش را احراز کردی و فضائلش را بدست آوردی

شمشیر حجت و دلیلت کند نبود

و دلت منحرف نگشت

و بصیرتت ضعیف نشد

هراسان نگشتی و سقوط نکردی.

تو مانند کوه بودی که طوفان اش نجنباند و همچنان بودی که پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود: و در رفاقت و دارائی خویش امانت نگهدارترین مردم است

و باز چنان بودی که فرمود: از لحاظ بدن ضعیف و در انجام امر خدا قوی است.

نزد خود فروتن و نزد خدا عظمت داشتی

در روی زمین بزرگ و نزد مومنین شریف بودی

هیچ کس را درباره تو راه عیب جوئی نبود

و هیچ گوینده ئی نسبت به تو راه خرده گیری نداشت

و برای هیچ کس نرمی و مجامله نداشتی

هر ناتوان و زبونی نزد تو توانا و عزیز بود تا حقش را برایش بستانی

و هر توانای عزیز نزدت ناتا=وان و زبون بود تا حق را از او بستانی و در این موضوع خویش و بیگانه نزدت برابر بود

شان وشخصیت ات حق و راستی بود.

گفتارت حکمت و ثابت و فرمانت خویشتن داری و دور اندیشی و رایت دانش و تصمیم بد نسبت به هر چه کردی.

و هر آینه راه راست روشن گشت و امر مشکل آسان شد و آتشها خاموش گشت و دین به وسیله تو راست شد و اسلام قوت یافت و امر خدا ظاهر شد اگر چه  کافران دوست نداشتند.

و اسلام و اهل ایمان ار برکت تو پاربر جا شد

و بسیار بسیار پیشی گرفتی و جانشینان خود را به رنج بسیار افکندی

تو بزرگتر از آنی که مصیبتت با گریه جبران شود

مرگ تو در آسمان بزرگ جلوه کرد و مصیبت تو مردم را خرد کرد فانالله و انا الیه راجعون

ما به قضاء خدا راضی و نسبت به فرمانش تسلیمیم

به خدا سوگند مسلمین هرگز کسی را مانند تو از دست ندهد

تو برای مومنین پناه و سنگر و مانند کوهی پا برجا و بر کافران خشونت و خشم بودی

خدا تو را به پیغمبرش برساند و ما را از اجرت محروم نسازد

و بعد از تو گمراه مگرداند

مردم همه خاموش بودند تا سخنش تمام شد.

 گریست و اصحاب پبعمبر صلی الله علیه و آله گریستند سپس هر چه جستند نیافتند.

روایت دوم)

امام صادق علیه السلام فرمود: امیر المومنین علیه السلام دائی هایی در قبیله بنی مخزوم داشت. جوانی از آنها خدمتش آمد و عرض کرد : دائی جان! برادرم مرده و من درمرگش سخت غمگین شده.

حضرت فرمود: می خواهی او را ببینی؟

عرض کرد: آری.

فرمود: قبرش را به من نشان ده.

پس خارج شد و برد رسول خدا صلی الله علیه و آله را به کمر بست. چون به نزد قبر رسید لبهایش به هم می خورد. سپس با پا به قبر او زد. او از قبر بیرون آمد و به زبان فارسی سخن می گفت.

امیر المومنین علیه السلام فرمود: مگر وقتی تو مردی از عرب نبودی؟

گفت: چرا ولی ما به روش فلان و فلان مردیم از این رو زبان ما دگرگون شد.

روایت سوم)

امام باقر علیه السلام فرمود: چون امیر المومنین علیه السلام وفات کرد: حسن بن علی علیه السلام در مسجد کوفه به پا خاست و حمد و ثنای خدا گفت و بر پیغمبر صلی الله علیه و آله درود فرستاد. سپس فرمود: ای مردم در این شب مردی وفات کرد که پیشینان بر او سبقت نگرفتند و پسینیان به او نرسند. او پرچمدار رسول خدا صلی الله علیه و آله بود که جبرئیل در طرف راست و میکائیل در طرف چپپش بودند. از میدان بر نمی گشت جز اینکه خدا به او فتح و پیروزی میداد. به خدا که او از مال سفید و سرخ دنیا جز هفتصد درهم که ان هم از عطایش زیاد آمده بود باقی نگذاشت و می خواست با آن پول خدمتگزاری برای خانواده اش بخرد. به خدا که او در شبی وفات کرد که یوشع بن نون وصی موسی وفات کرد و همان شبیکه عیسی بن مریم به آسمان بالا رفت و همان شبی که قرآن فرود آمد.

روایت چهارم)

امام صادق علیه السلام فرمود: چون امیر المومنین علیه السلام را غسل دادند از جانب خانه صدا آمد که اگر شما جلو تابوت را بگیرید از گرفتن دنبالش آسوده باشید و اگر دنبالش را بگیرید از گرفتن جلو آسوده باشید.
 

.

اصول کافی،ج2

ترجمه مصطفوی

ایمان عبدالمطلب و ابوطالب

روایت اول)

درست بن ابی منصور از حضرت موسی بن جعفر علیه  السلام پرسید که : آیا ابوالطالب  بر پیغمبر صلی الله علیه و آله حجت بود؟

فرمود : نه بلکه وصایای (پیغمبران) نزد او به امانت بود و او تحویل پیغمبر داد.

راوی گوید: من گفتم: وصایا را به او داد چونکه حجت بود؟

فرمود: اگر بر او حجت می بود، وصیت را تحویل او نمی داد.

عرض کردم: پس حال ابوالطالب(از نظر عقیده) چگونه بود؟

فرمود: او پیغمبر و آنچه آورده بود، اقرار کرد و وصایا را به او تحویل داد و همان روز درگذشت.

شرح- علامه مجلسی (ره) پنج توجیه برای این روایت ذکر می کند ولی آنچه را خودش انتخاب می کند این است که: درست بن ابی منصور پرسید که : آیا ابوالطالب حجت و امام بر پیغمبر بود؟

حضرت پاسخ داد: نه!  زیرا اگر اشتباه تو از این جهت است که شنیده ئی ابوالطالب به پیغمبر وصیت کرد، مقصود این است که وصایا و امانتهای پیغمبران سابق نزد او بود و او به پیغمبر تحویل داد و ابوالطالب در اینجا یک امانت نگهدار بیش نبود نه انکه خودش حجت و امامی باشد و پیغمبر را وصی و جانشین خود کرده باشد.

سائل معنی سخن امام را نفهمید و دوباره پرسید: مگر دادن وصایا به پیغمبر صلی الله علیه و آله معنیش این نیست که او حجت بر پیغمبر است؟

حضرت جواب داد: چنین نیست، بلکه این عمل ابوالطالب با عقیده تو مخالف و منافات دارد و مقصود از اقرار ابوالطالب در روز مرگش اقرار ظاهری او بود که دیگران هم اگاه باشند.

روایت دوم)

امام صادق علیه السلام فرمود: عبدالمطلب روز قیامت به عنوان یک امت محشور شود و سیمای پیغمبران و هیبت سلاطین داشته باشد.

عبدالمطلب به تنهائی یک امت مبعوث شود، رونق سلاطین و هیئت پیغمبران داشته باشد و این به جهت آن استکه او نخستین معتقد به «بداء» بود.

و فرمود: عبدالمطلب رسول خدا صلی الله علیه و اله را به سوی ساربانانش فرستاد تا شتران فرار کرده را گرد آورد.

حضرت دیر کرد. عبدالمطلب حلقه در خانه کعبه را گرفت و می گفت: پروردگارا اهل خود را هلاک می کنی؟ اگر چنین کنی امری از جانب تو ظاهر گشته است.»( زیرا من در کتب و اخبار پیغمبران گذشته خوانده ام که این نوه من پیغمبر خواهد شد، اگر در کودکی بمیرد معلوم می شود برای  خدا بداء حاصل شده است.) سپس پیغمبر صلی الله علیه و آله شتر ها را اورد و عبدالمطلب  در هر جاده و دره ئی کسی را به جست و جوی پیغمبر فرستاد و فریاد میزد:« پروردگارا اهل خود را هلاک می کنی؟! اگر چنین کنی برای تو بدا حاصل گشته است.»

چون چشمش به پیغمبر صلی الله علیه و آله افتاد او را در بر گرفت و بوسید و فرمود: پسر جانم پس از این تو را دنبال کاری نفرستم زیرا می ترسم ناگهان گرفتار و کشته شوی.»    

روایت سوم)

امام صادق علیه السلام فرمود: حکایت ابوالطالب حکایت اصحاب کهف است که ایمان را نهان کردند و شرک اظهار داشتند پس خدا پاداششان را دو بار به آنها داد.( یک بار به جهت ایمان آوردن و یک بار به جهت تقیه کردن.)

 .

اصول کافی، ج2

ترجمه مصطفوی

ویژگی های خاص حضرت محمد صلی الله علیه و آله

روایت اول)

امام باقر علیه السلام فرمود: در رسول خدا صلی الله علیه و آله سه چیز بود که در هیچ کس جز او نبود؛

1-سایه نداشت.

2-از راهی نمی گذشت جز آنکه هرکس بعد از دو روز و سه روز از آنجا می گذشت  به واسطه بوی خوشش می فهمید پیغمبر از آنجا عبور کرده است.

3-از هیچ سنگ و درختی عبور نمی کرد جز آنکه برای او سجده می کرد.

روایت دوم)

امام صادق علیه السلام فرمود: چون رسول خدا صلی الله علیه و آله را به معراج بردند و جبرئیل او را به جائی رسانید و خود با او نیامد حضرت فرمود: ای جبرئیل! در چنین حالی مرا تنها می گذاری؟

گفت: برو، به خدا در جائی قدم گذاشته ای که هیچ بشری قدم نگذاشته و پیش از تو هم هیچ بشری در آنجا را نرفته است.

روایت سوم)

جابر گوید: به امام باقر علیه السلام عرض کردم: پیغمبر خدا را براییم وصف کن.

فرمود: پیغمبر خدا صلی الله علیه و آله رنگش سفید مایل به سرخی بود، چشمانش سیاه و درشت، بروانش  به هم پیوسته، کف دست و پایش پرگوشت و غیر کوتاه، و از سفیدی گویا در قالب نقره بود.

سر استخوانهای شانه اش درشت بود، از شدت انس و مهری که با مردم داشت هرگاه متوجه کسی میشد با تمام بدن متوجه میشد،.

رشته موئی از گودی گلویش تا سر نافش کشیده و مانند خط میان صفحه ئی از نقره درخشان بود و از گردن تا شانه مانند گلاب پاش نقره ئی بود. بینی کشیده ئی داشت که هنگام نوشیدن آب نزدیک بود آب را پس بزند.

و چون راه می رفت به جلو متمایل میشد مثل اینکه به سرازیری می رود. مانند پیغمبر صلی الله علیه و آله دیده نشده نه پیش از او و نه بعد از او صلی الله علیه و آله.

.

اصول کافی، ج2

ترجمه مصطفوی

علت برتری پیامبراسلام نسبت به سایر انبیاء

امام صادق علیه السلام فرمود: یکی از قریش به رسول خدا صلی الله علیه و آله گفت: شما که آخرین و پایان پیامبران هستی، به چه سبب از همه پیش افتادی؟

فرمود: زیرا من نخستین کسی بودم که به پروردگارم ایمان آوردم و نخستین کسی که پاسخ گفت زمانی که خدا به پیغمبران پیمان گرفت و آنها را بر خودشان گواه ساخت که مگر نه این است که من پروردگار شما هستم ؟

گفتند : چرا

من نخستین پیغمبری بودم که چرا گفت: پس سبقت من بر پیغمبران به واسطه اقرار به خدا بود.

.

اصول کافی، ج2

ترجمه مصطفوی

از نشانه های امام بودن

عبدالله بن سلیمان گوید: از امام صادق علیه السلام راجع به امام پرسیدم که آیا کار به او واگذار شده است چنانکه به سلیمان بن داوود واگذار شده بود؟

فرمود: آری، و دلیلش این است که: مردی از امام مساله ای پرسید آن حضرت جوابش گفت سپس دیگری همان مساله را پرسید و او جوابی بر خلاف جواب اول گفت باز دیگری همان مساله را پرسید و او جوابی برخلاف آن دو جواب گفت سپس فرمود:  این است بخشش ما منت گذار یا ببخش بدون حساب.( 39 سوره 38)

من عرض کردم: اصلحک الله، امام که این جواب را که گوید آنها را میشناسد.

فرمود: سبحان الله! مگر نمیشنوی که خدا می فرماید: «در اینها نشانه هائی است برای باریک بینان» 75 سوره15. و انها ائمه هستند و آن در راهی پابرجاست» که هیچ گاه از ان خارج نشوند.

سپس به من فرمود: آری امام زمانی که مردی را ببیند او را میشناسد و رنگش را میشناسد و اگر سخن او را از پشت سر دیوار هم بشنود او را و شخصیتش را میشناسد همانا خدا می فرماید: « از جمله آیات خدا آفرینش آسمانها و زمین و اختلاف زبانها و رنگهای شماست. همانا در این اختلاف بای جهانیان نشانه هادی است 21 سوره 30 . و آنها دانشمندان (ائمه علیهم السلام) هستند پس امام هر امری را که بشنود و به زبان آید، می فهمد چه آنکه گویند تها نجات یا هلاک باشد. از این جهت است که به مردم آنگونه پاسخ می دهد.

.

اصول کافی،ج2

ترجمه مصطفوی

ولایت حضرت امیر در تمام کتب آسمانی

حضرت ابوالحسن علیه السلام فرمود:

ولایت علی علیه السلام را در تمام کتب پیغمبران نوشته شده است و خدا هیچ پیغمبری را مبعوث نسازد جز به نبوت محمد صلی الله علیه و آله و وصیت علی علیه السلام.

.

اصول کافی، ج2

ترجمه مصطفویان

عالم ذر و محبت ما به اهل بیت (علیهم السلام)

روایت اول)

بکیر بن اعین گوید: امام باقر علیه السلام می فرمود: خدا از شیعیان ما پیمان ولایت گرفت در حالیکه مانند موران ریز بودند همان روزی که از ذره ها پیمان گرفت و نیز به ربوبیت خود و نبوت محمد صلی الله علیه و آله اقرار گرفت.

روایت دوم)

ابوحمزه گوید: شنیدم امام باقر علیه السلام می فرمود: همانا علی علیه السلام دریست که خدا آن را گشوده هر که از آن در وارد شود مومن است و هر که از آن در خارج شود کافر است و هرکس نه داخل شود و نه خارج شود در زمره کسانی است که خداوند متعال درباره ایشان فرموده است: من درباره آنها به خواست خود رفتار کنم. (به بهشت یا دوزخ برده شود)

و می فرمود: خدا از شیعیان ما آنگاه که در عالم ذر بودند به ولایت ما پیمان گرفت روزی که از همه در عالم ذر پیمان گرفت و نیز به ربوبیت خود و نبوت محمد صلی الله علیه و آله پیمان گرفت و خدای عز و جل امتش را که مانند سایه ها بودند (روح بدون پیکر یا با پیکر مثالی) به محمد صلی الله علیه و آله در گل ارائه ارائه فرمود و آنها را از گلی آفرید که آدم را از آن آفرید و خدا ارواح شیعیان ما را دو هزار سال پیش از بدنهایشان آفرید و ایشان را بر پیغمیر صلی الله علیه و آله عرضه داشت. حضرت آنها را شناخت و علی هم آنها را شناخت و ما آنها را از سیاق گفتار میشناسیم.

شرح: توضیح و تفسیر دو هزار سال تقدم خلقت روح بر بدن دانشمندان مطالب گفته اند مبنی بر حدس و گمان پس ارجاع علم آن را به خدا و رسول و اوصیائش اولی به نظر می رسد.

روایت سوم)

عقبه گوید: امام باقر علیه السلام فرمود: خدا مخلوق را آفرید، و هر مخلوقی را که دوست می داشت از ماده ای که دوست داشت آفرید و آنچه را دوست داشت از گل بهشت آفرید و هر مخلوقی را که دوست نداشت از ماده ای که دوست نداشت آفرید و آنچه را دوست نداشت از گل دوزخ آفرید سپس آنها را در سایه ای مبعوث کرد.

من عرض کردم: سایه چیست؟

فرمود: نمی بینی که سایه خودت در برابر خورشید چیزی هست و چیزی نیست ( یعنی چیزی یست که از خود شخصیت و استقلال ندارد و این تنظیری است برای عالم مثال یا عالم ارواح یا عالم ذر) سپس خدا پیغمبران را در میان آنها مبعوث ساخت تا ایشان را به اقرار به خدا دعوت کنند این است که خدا فرمود: « و اگر از آنها بپرسی کی خلقشان کرده خواهند گفت: خدا 87-سوره43»

سپس خدا ایشان را به اقرار نسبت به پیغمبران دعوت کرد برخی اقرار و برخی انکار نمودند آنگاه به ولایت ما دعوتشان کرد به خدا کسی بدان اقرار کرد که خدایش دوست میداشت و انکه را دشمن داشت انکار کرد این است گفتار خدا : « به آنچه از پیش (در عالم ذر) تکذیب کرده اند ایمان نخواهند آورد 74سوره 10) سپس امام باقر علیه السلام فرمود: تکذیب آنها در آنجا (عالم ذر) بود.

شرح: علامه مجلسی گوید: عقیده محدثین این است که چون خدا نیکی و بدی کردار و عقیده بندگانش را می دانست نیکان را از گل بهشت آفرید و بدان را از گل جهنم تا هرکدام از آن دو دسته به لیاقت و سزاواری خود برسند بنابراین کردار و رفتار آنها سبب شد که آنگونه خلق شوند نه انکه برعکس باشد(تا جبر لازم آید)

.

اصول کافی، ج2

ترجمه مصطفوی

اجازه سخن به اهل بیت(علیهم السلام) در روز قیامت

عرض کردم:« روزی که روح و فرشتگان صف کشیده سخن نگویند… تا آخر آیه 38 سوره 78-که فرماید: مگر کسیکه خدا به و اجازه دهد و او درست گوید»

امام ابوالحسن علیه السلام فرمود: به خدا ما هستیم که روز قیامت اجازه داریم و درست گوئیم.

عرض کردم: آنگاه که گوئید، چه خواهید گفت؟

فرمود: بزرگی پروردگار خود گوئیم و بر پیغمبر خود درود فرستیم و از شیعیان خود شفاعت کنیم و پروردگار ما را رد نکند.

.

اصول کافی، ج2

ترجمه مصطفوی

و لو کره الکافرین …

محمد بن فضیل  گوید: از حضرت ابوالحسن علیه السلام راجع به قول خدای عزّوجلّ « می خواهند با پف دهانشان نور خدا را خاموش کنند» 8سوره 61 پرسیدم.

فرمود: یعنی می خواهند ولایت امیر المومنین علیه السلام را با پف دهانشان خاموش کنند.

عرض کردم: « خدا تمام کننده نور خود است.»

فرمود: خدا تمام کننده امامت است. به دلیل قول خدای عزّوجلّ« کسانیکه به خدا و رسولش و نوری که فرو فرستاده ایم ایمان آورند_8سوره64- پس نور همان امام است.

عرض کردم:« اوست خدائی که که رسول خود را به هدایت و دین حق فرستاده است-9سوره64-

فرمود: یعنی اوست که رسولش را به ولایت وصیش امر کرد و ولایت همان دین حقّ است.

عرض کردم:« تا  آن را بر هر دینی غالب کند:»

فرمود: یعنی آن را در زمان قیام قائم بر همه دین ها غلبه دهد. خدا می فرماید: « و خدا تمام کننده نور خود است» یعین ولایت قائم…«اگرچه کافران (به ولایت علی علیه السلام) را نخواهند.

عرض کردم این تنزیل است؟

فرمود: آری! این حرف تنزیل است و اما غیر آن تاویل است.

شرح: یعنی جمله «والله متمّ نوره و لو کره الکافرون» حرفی است که از طرف خدا نازل شده است و امّا آنچه من می گویم یعنی جمله «ولایه القائم» و جمله «بولایه علی» تاویل است و مجلسی گوید: یعنی این دو جمله هم تنزیل است و ممکن است مقصود این باشد که اینها تفسیر در زمان تنزیل است. (یعنی جبرئیل علیه السلام آنچه را در قرآن موجود است آورده ولی همان جا برای من تفسیر کرد که مقصود ولایت قائم و ولایت علی است.)

.

اصول کافی، ج2

ترجمه مصطفوی

دوستی امیر المومنین

عرض کردم : خدا فرماید: «کسانیکه ایمان آورده و کارهای شایسته کردند خدای رحمان برای آنها محبتی قرار خواهد داد.»

امام صادق علیه السلام فرمود: آن محبتی که خدای تعالی می فرماید: دوستی امیر المومنین علیه السلام است.

.

اصول کافی، ج2

ترجمه مصطفوی

سه خصلتی که مانع خیانت می شود

امام صادق علیه السلام فرمود: پیغمبر صلی الله علیه و آله در مسجد خیف برای مردم سخنرانی کرد و فرمود:

خدا یاری کند بنده ئی را که سخن مرا بشنود و در گوش گیرد و حفظ کند و به کسانی که نشنیده اند برساند چه بسا حامل  علمی که خود دانا نیست و چه بسا حامل علمی که به داناتر از خود رساند.

سه خصلت است که دل هیچ فرد مسلمانی با آن خیانت (کینه توزی، بدخواهی) نکند:

1- خالص نمودن عمل برای خدا

2- خیرخواهی پیشوایان مسلمین(به اطاعت و فرمانبری از آنها)

3- همراه بودن با جماعت مسلمین (و جدا نشدن و اختلاف و پراکندگی ایجاد نکردن)

زیرا دعوت مسلمین افراد پشت سرشان را هم شامل می شود(پس هرکه همراه جماعت شد در سود آنها شریک است)

مسلمین  همه برادرند.

خونشان برابر است ( پس اگر شخص از انها کوچکتر ینشان را به ناحق بکشد باید کشته شود)

و پست ترین فردشان در برقراری پیمانشان کوشش می کند (یعنی پست ترین فرد مسلمان می تواند در مواد امان نامه هر قرار دادی با کفار شرکت و دخالت کند و در وفای آن کوشا باشد.)

علامه مجلسی راجع به جماعت مسلمین اخباری را نقل می کند:

1-  از رسول خدا صلی الله علیه و آله راجع به جماعت امتش پرسیدند فرمود: جماعت امت من اهل حقند اگرچه کم باشند.

2-  پیغمبر صلی الله علیه و آله عرض شد: جماعت امت کیانند؟ فرمود: کسانی که برحقند اگر چه ده نفر باشند.

.

اصول کافی، ج2

ترجمه مصطفوی

  اسرار امامان معصوم علیهم السلام را چه کسانی می توانند درک کنند؟

ابوبصیر گوید: امام صادق علیه السلام فرمود: ای ابا محمد! همانا به خدا که سرّی از سرّ خدا و علمی از علم خدا نزد ماست که به خدا هیچ فرشته مقرب و پیغمبر مرسل و مومنی که دلش را به ایمان آزموده آن را تحمل نکند. سوگند که خدا آن را به احدی جز ما تکلیف نفرموده و عبارت با آن را از هیچ کسی جز ما نخواسته.

و نیز نزد ما سرّیست از سرّ خدا و علمی است از علم خدا که ما را به تبلیغ اش مأمور فرموده و ما ان را از جانب خدای عزوجل تبلیغ کردیم و برایش محلی و اهلی و پذیرنده ئی نیافتیم تا انکه خدا برای پذیرش آن مردمی را از همان طین و نوری که محمد و آل محمد و ذریه او را آفرید،  خلق کرد و آنها را از فضل و رحمت خود ساخت چنانکه محمد و ذریه او را ساخت.

پس چون ما آنچه را از جانب خدا به تبلیغش مأمور بودیم، تبلیغ کردیم آنها پذیرفتند و تحمل کردند و یاد ما به آنها رسید . پس دلهای ایشان به شناسائی و به حدیث ما متوجه گشت اگر آنها از آن طینت و نور خلق نمی شدند این چنین نبودند نه به خدا آن را تحمل نمی کردند.

.

اصول کافی، ج2

ترجمه مصطفوی

میزان مهلت دادن برای پرداخت قرض

سهل بن زید از معاویه بن حکیم نقل کند و او از محمد بن اسلم و او از مردی طبرستانی به نام محمد –معاویه گوید: سپس خودم هم محمد طبری را دیدم و او به من خبر داد که شنیدم علی بن موسی الرضا علیه السلام می فرمود:

هرگاه بدهکاری برای راه حقی قرض کرده باشد تا یکسال مهلتش دهند اگر برایش گشایش شد خودش می پردازد وگرنه باید امام از جانب او از بیت المال بپردازد.

.

اصول کافی، ج2

ترجمه مصطفوی

چه کسی شایسته امامت است؟

رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: امامت شایسته نیست جز برای مردیکه دارای سه خصلت باشد:

1- تقوی و ورعیکه او را از نافرمانی خدا باز دارد

2- خویشتن داری که خشمش را با آن کنترل کند

3- نیکو حکومت کردن بر افراد زیر فرمانش تا آنجا که نسبت به ایشان مانند پدیری مهربان باشد.

.

اصول کافی، ج2

ترجمه مصطفوی

آخرین سخنان پیامبر صلی الله علیه و آله

سدیر صیرفی  گوید: شنیدم امام صادق علیه السلام می فرمود: پیغمبر صلی الله علیه و آله خبر وفاتش داده شد در صورتی که تن درست بود و دردی نداشت –این خبر را جبرئیل آورد- حضرت برای نماز همگانی جار زد و مهاجر و انصار را دستور داد تا سلاح برگیرند، مردم جمع شدند و پیغمبر صلی الله علیه و آله بر منبر برآمد و خبر وفات خود را به آنها داد و سپس فرمود؛ خدا را به والی بعد از خود به یاد می آورم از اینکه؛

 مبادا بر جماعت مسلمین رحم نکند

باید بزرگشان را احترام کند

 و به ضعیفشان رحم کند

 و عالمشان را بزرگ شمرد

 و به آنها زیان نرساند تا خوارشان کند

و نیازمندشان نسازد تا از دینشان به در برد

 و در خانه خود را به روی آنها نبندد(و از حال آنها بی خبر نماند) تا توانای آنها ناتوانشان را بخورد

و در لشکر کشی آنها سختی روا ندارد(همه را در مرزها نگه ندارد) تا نسل امتم را قطع کند.

سپس فرمود: شاهد باشید که من ابلاغ کردم و خیر خواهی نمودم.

امام صادق علیه السلام فرمود: این آخرین سخنی بود که پیغمبر صلی الله علیه و آله بالای منبرش فرمود.

.

اصول کافی، ج2

ترجمه مصطفویان

مبنای اعمال از منظر امیر المومنین

امیر المومنین علیه السلام فرمود: با والیان خود خیانت نورزید و با رهبران خود دغلی نکنید و پیشوایان خود را نادان نخوانید و از رشته پیوند خود (جماعت مسلمین) پراکنده مشوید که سست شوید و شوکت و دولت شما برود.

پایه کارهای شما باید روی این مبنی باشد  و ملازم این روش باشید زیرا اگر شما مشاهده می کردید آنچه را مردگان از شما که مخالف دعوت شما بودند مشاهده کردند شما هم شتاب می کردید و بیرون می آمدید و فرمان می بردید(یعنی مردم پیش از شما را به جهاد و اطاعت دعوت کردم ولی آنها مخالفت کردند و اکنون عذاب خدا را مشاهده می کنند شما هم اگر مشاهده کنید به سوی جهاد می شتابید و فرمان می برید.) ولی آنچه را آنها مشاهده کردند از شما پوشیده شده و به زودی پرده برداشته شود.

.

اصول کافی، ج2

ترجمه مصطفوی

نحوه برخورد با دنیا از منظر امامان معصوم علیهم السلام

 روایت اول)

معلی بن خنیس گوید: روزی به امام صادق علیه السلام عرض کردم: آل فلان (بنی عباس) و نعمتهائی را که دارند به یاد آوردم و با خود گفتم: اگر این نعمت برای شما می بود ما هم با شما در عیش و خوشی بودیم

فرمود: هیهات ای معلی! اگر چنین می بود برای ما جز نگهبانی شبانه و تلاش روزانه و پوشاک زبر و درشت و خوراک سخت و بی خورش چیزی نبود، از این رو آن امر از ما برکنار شد. آیا تو دیده ئی که هرگز خدای تعالی بردن حقی را جز این نعمت قرار دهد.

روایت دوم)

زمانی که عاصم بن زیاد عبا پوشید و جا مه نرم را بیرون کرد و برادرش ربیع بن زیاد شکایت او را خدمت امیر المومنین علیه السلام اورد که او همسرش را غمگین نموده و فرزندانش را اندوهناک ساخته .

حضرت فرمود: عاصم را نزد من آورید او را خدمتش آوردند چون حضرت او را دید چهره در هم کشید و فرمود: از همسرت خجالت نکشیدی؟ به فرزندانت رحم نکردی؟ گمان می کنی که خدا چیزهای خوب و پاکیزه را برای تو حلال کرده و نمی خواهد از آنها استفاده کنی تو نزد خدا پست تر از آنی. مگر خدا نمی فرماید: «خدا زمین را برا استفاده مردم نهاد که در آن میوه و نخل غلافدار است.» سوره55/11 مگر خدا نمی فرماید: «دو دریا را گذاشت که به هم برسند  میانشان حائلی است که به هم تجاوز نکنندتا آنجا که فرماید: .. از آنها لوءلوء و مرجان بیرون می شود.» سوره55/22

به خدا سوگند که به کاربردن نعمت های خدا را با عمل نزد او محبوبتر است از به کار بردن آنها را با گفتار در صورتی که خدای عزوجل می فرماید: و اما نعمت پروردگارت را بازگو سوره93/11

عاصم گفت: یا امیرالمومنین! پس چرا خود شما به خوراک سخت و پوشاک درشت اکتفا نموده ئی؟

فرمود: وای بر تو!! همانا خدای عزوجل برپیشوایان  عدالت واجب ساخته که خود را در ردیف مردم ضعیف و ناتوان گیرند، تا فقر و تنگدستی فقیر را از جا به در نبرد . عاصم بن زیاد عبا را کنار گذاشت و جامه نرم در بر کرد.

.

اصول کافی، ج2

ترجمه مصطفوی

 علت «امیر المومنین» خواندن حضرت علی علیه السلام

احمد بن عمر گوید: از حضرت ابوالحسن علیه السلام پرسیدم: چرا آن حضرت امیر المومنین علیه السلام نامیده شد؟

فرمود: زیرا او مومنین را طعام علمی می دهد. مگر نشنیده ئی که خدا در کتابش می فرماید: و ما خانواده خود را طعام می دهیم. سوره12/آیه64

شرح: مار یمیر به معنی طعام دادن و آذوقه خوب برای خانواده تهیه کردن است. بنابراین کلمه امیر صیغه متکلم وحده از فعل مضارع است که در اثر کثرت استعمال  لقب آن حضرت گشته است مانند تابط شراً و ممکن است مقصود از روایت این باشد که حکام و زمامداران دیگر که امیر مردم هستند غذای جسمی و خواربار و آذوقه معاش آنها را منظم می کنند و در دسترس آنها می گذارند تا زندگی حیوانی آنها اداره شود ولی حکومت علی علیه السلام علاوه بر جنبه معاش مردم از نظر غذای روحی و زندگی علمی و معنوی افراد مورد توجه است و اختصاص به مومنین هم دارد زیرا تنها ایشانند که از علوم آن حضرت استفاده می کنند.

روایت دوم)

امیر المومنین علیه السلام فرمود: خدا مرا پیشوای خلقش قرارا داد و بر من واجب ساخت که درباره خود و خوراک و نوشابه و پوشاکم مانند مردم ضعیف و مستمند بر خود تنگ گیرم  تا فقیر از فقر من پیروی کند و ثروتمند به وسیله ثروتش سرکشی و طغیان ننماید.

اصول کافی، ج2

ترجمه مصطفوی

امام زمان(عجّ الله تعالی فرجه الشریف) را به چه عنوانی باید صدا کرد؟

عمر بن زاهر گوید: مردی از امام صادق علیه السلام پرسید که به امام قائم به عنوان امیر المومنان سلام می کنند؟

فرمود: نه، آن نام را خدا مخصوص امیر المومنین (علی بن ابی طالب) علیه السلام نموده پیش از او کسی بدان نام، نامیده نشده و بعد از او هم جز کافر آن نام را بر خود نبندد.

عرض کردم : قربانت پس چگونه بر او سلام کنند؟

فرمود: می گویند: السلام علیک یا بقیه الله؛ سپس این آیه را قرائت فرمود: اگر مومن هستید بقیه الله برای شما بهتر است. سوره 11/86

.

اصول کافی،ج2

ترجمه مصطفوی

استثنا شدن امامان معصوم علیهم السلام

زید حشام گوید: شب جمعه ای بود و ما راه می رفتیم که امام صادق علیه السلام به من فرمود: قرآن بخوان، زیرا شب جمعه است.

من این آیه را خواندم :«ان یوم الفصل میقاتهم اجمعین. یوم لا یعنی مولی عن مولی شیئا و لا هم ینصرون. الا من رحم الله.» سوره44/آیه42

امام صادق علیه السلام فرمود: به خدا ما را خدا ترحم کرده و ما را خدا استثنا فرموده ولی ما از دوستان خود کارسازی کنیم.

.

اصول کافی، ج2

ترجمه مصطفوی

رابطه ایمان و کفر با ولایت

نعیم صحاف گوید: از امام صادق علیه السلام آیه «فمنکم کافر و منکم مومن» سوره 64/آیه 2را پرسیدم.

فرمود: خدای عزوجل ایمان و کفر مردم را با ولایت ما شناخت روزی که از ایشان پیمان گرفت و آنها به صورت صلب آدم علیه السلام بودند.

و نیز از آن حضرت این قول خدای عزوجل را پرسیدم  : «اطیعوا الله و اطیعوا الرسول فان تولیتم فانما علی رسولنا البلاغ المبین» سوره64/آیه 2.

فرمود: هان به خدا سوگند! پیشینینان شما هلاک نشدند و هیچ کس هم تا زمان قیام قائم ما عجل الله تعالی فرجه الشریف هلاک نشود جز به سبب ترک نمودن ولایت ما و انکار حق ما و رسول خدا صلی الله علیه و آله از دنیا نرفت تا حق ما را به گردن این امت ثابت و لازم ساخت و خدا هر که را بخواهد به راه راست هدایت کند.

.

اصول کافی، ج2

ترجمه مصطفوی

گفت و گوها پیرامون آیه «انما ولیکم الله و رسوله و الذین آمنوا : الذین یقیمون الصلاه و یوتون الزکاه و هم راکعون.»

امام صادق علیه السلام از پدرش و او از جدش علیهم السلام نقل می کند راجع به قول خدای عز و جل: «یعرفون نعمه الله ثم ینکرونها» سوره 16/ آیه 83 فرمود: چون آیه «انما ولیکم الله و رسوله و الذین آمنوا : الذین یقیمون الصلاه و یوتون الزکاه  و هم راکعون.» سوره5/ آیه 55 نازل شد. جمعی از اصحاب رسول خدا صلی الله علیه و آله در مسجد مدینه انجمن کردند بعضی از آنها به بعض دیگر گفتند : درباره این آیه چه می گوئید؟

بعضی گفتند: اگر این آیه را انکار کنیم آیات دیگر را هم انکار کرده ایم و اگر به این ایمان آوریم این خود خواری ماست، زیرا پسر ابی طالب بر ما مسلط می شود

پس گفتند : ما یقین داریم که محمد در آنچه می گوید راستگوست ولی ما از او پیروی می کنیم و از علی نسبت به آنچه دستورمان می دهد فرمان نمی بریم آنگاه این آیه نازل شد «یعرفون نعمه الله ثم ینکرونها »  یعنی ولایت علی بن ابی طالب را میشناسند ولی بیشترشان نسبت به ولایت کافرند.

.

اصول کافی،ج2

ترجمه مصطفوی

پدر و مادر حقیقی

اصبغ بن نباته از امیر المومنن علیه السلام راجع به قول خدای تعالی : «أن اشکرلی و لوالدیک الی المصیر» سوره 31/آیه14 پرسید.

حضرت فرمود: پدر و مادری که خدا سپاس گذاری ایشان را واجب کرده آنهایند که علم از آنها ترواش کند و حکت را به ارث گذارند و مردم به اطاعتشان مأمورند و خدا پس از آن فرماید: «سرانجام به سوی من است» سرانجام بندگان به سوی خدا است و راهنمایش  همان پدر و مادر هستند.

سپس خدا روی سخن را متوجه پسر خنتمه و رفیقش نمود (یعنی عمر و ابوبکر؛ زیرا خنتمه نام مادر عمر است) و نسبت به خاص و عام (پیغمبر و سایر مردم ) فرموده است: «و ان جاهداک علی ان تشرک بی» یعنی از پیش خود درباره وصی ات سخن گوئی و از آن که دستور اطاعتش داری برگردی از آنها فرمان مبر و سخنانشان را مشنو.

سپس سخن را متوجه پدر و مادر نموده و فرمود: «در دنیا به نیکی همدمشان باش» یعنی فضیلت آنها را به مردم بشناسان و به روش آنها دعوت کن و همین است معنی قول خدا «واتبع سبیل من اناب الی مرجعکم.» پس فرمود اول به سوی خدا و سپس به سوی ماست.

از خدا پروا کنید و نافرمانی این پدر و مادر نکنید زیرا خرسندی آنها خرسندی خدا و خشمشان خشم خداست.

شرح: تفسیر ظاهر آیه شریفه درباره سفارش نسبت به پدر و مادر جسمانی و سپاس گذاری از آنها و خوش رفتاری با ایشان است ولی تأویل آیه چنانکه امیر المومنین علیه السلام بیان می فرماید بر پدران روحانی که پیغمبر و اوصیاء آن حضرت باشند منطبق می شود. لیکن تطبیق جزئیات چنانکه مرحوم مجلسی می گوید: از غریب ترین تاویلات است و بر فرض صدورش از امیر المومنین علیه السلام از بطون عمیقه است و از ظاهر معنی لفظ دور است و کسی آن را داند که خود فرموده است.

.

اصول کافی،ج2

ترجمه مصطفوی

معنای شجره طیّبه

عمر بن حریث گوید: قول خدای تعالی را : «کشجره طیبه اصلها ثابت و فرعها فی السماء» سوره۱۴/آیه ۲۴. از امام صادق علیه السلام  پرسیدم.

حضرت فرمود: رسول خدا صلی اله علیه و آله اصل و ریشه آن درخت است و امیر المومنین علیه السلام فرع(و تنه) آن و امامان از نسل آنها شاخه های آن و علم امامان ، میوه آن و شیعیان مومن ایشان برگهای آن است. آیا در آن درخت چیز زیاد دیگری هست؟

عرض کردم: نه، به خدا

فرمود: به خدا که چون مومنی متولد شود برگی در آن درخت پیدا می شود و چون مومنی می میرد برگی از آن درخت می افتد.

.

اصول کافی، ج2

ترجمه مصطفوی

عبدالرحمن بن ابی عبدالله گوید: به امام صادق علیه السلام عرض کردم: منکر امر امامت از خاندان بنی هاشم و دیگران برابرند؟

فرمود: مگو منکر بلکه بگو جاحد از خاندان بنی هاشم و دیگران.

شرح: فرق منکر و جاحد این است که : منکر در برابر عارف و عالم به کار می رود یعنی کسی که چیزی را نشناخته و ندانسته است چنانکه  در سوره یوسف آیه 58 آنها را شناخت و آنها یوسف را منکر بودند(فعرفهم و هم له منکرون) شاهد ان است. اما جاحد کسی است که مطلبی را فهمیده و دانسته  ردّ کند و نپذیرد.

ابن ابی نصر گوید: به حضرت رضا علیه السلام عرض کردم: آنکه جاحد باشد از خاندان شما با دیگران برابر است ؟

فرمود: برای جاحد از خاندان ما دو گناه و برای نیکوکار دو ثواب است.

.

اصول کافی، جلد2

ترجمه مصطفوی

.

اثبات امامت امام رضا علیه السلام

عبدالله بن مغیره گوید:

من واقفی مذهب بودم که به حج رفتم. چون به مکه رسیدم، شکی در دلم (راجع به مذهبم) خلجان کرد.

خودم را به #ملتزم (دیوار مقابل در خانه کعبه که مستحب است ، سینه و شکم را به آنجا چسبانیده و دعا کنند) چسبانیدم و گفتم: «بار خدایا! تو خواست و اراده مرا میدانی. مرا به بهترین دینها هدایت کن.» پس در دلم افتاد که خدمت حضرت رضا علیه السلام بروم. 

به مدینه آمدم و در خانه حضرت ایستادم و به غلامش گفتم : به آقایت بگو مردی از اهل عراق بر در خانه است.

آنگاه صدای حضرت را شنیدم که می فرمود: بفرما ای عبدالله بن مغیره! بفرما ای عبدالله بن مغیره.

چون مرا دید، فرمود: خدا دعایت را اجابت کرد و به دین خودش هدایتت فرمود.

من عرض کردم: گواهی دهم که توئی حجت خدا و امین او بر خلقش.

.

اصول کافی

ج2

.

ترجمه مصطفوی