(در سال 37 هجرى در جنگ صفّين براى تشويق ياران به جهاد فرمود).

 آموزش نظامى (تاكتيك هاى رزم انفرادى)

زره پوشيده ها را در پيشاپيش لشكر قرار دهيد،

و آنها كه كلاه خود ندارند، در پشت سر قرار گيرند،

دندان ها را در نبرد روى هم بفشاريد، كه تأثير ضربت شمشير را بر سر كمتر مى كند،

در برابر نيزه هاى دشمن، پيچ و خم به خود دهيد كه نيزه ها را مى لغزاند

و كمتر به هدف اصابت مى كند،

چشم ها را فرو خوابانيد، كه بر دليرى شما مى افزايد و دل را آرام مى كند،

صداها را آهسته و خاموش سازيد كه سستى را مى زدايد.

پرچم لشكر را بالا داريد و پيرامون آن را خالى مگذاريد

و جز به دست دلاوران و مدافعان سر سخت خود نسپاريد،

زيرا آنان كه در حوادث سخت ايستادگى مى كنند، از پرچم هاى خود بهتر پاسدارى مى نمايند

و آن را در دل لشكر نگاه مى دارند،

و از هر سو، از پيش و پس و اطراف، مراقب آن مى باشند،

نه از آن عقب مى مانند كه تسليم دشمن كنند و نه از آن پيشى مى گيرند كه تنها رهايش سازند.

هر كس بايد برابر حريف خود بايستد و كار او را بسازد

و به يارى برادر خود نيز بشتابد،

و مبارزه با حريف خود را به برادر مسلمان خود وامگذارد

كه او در برابر دو حريف، قرار گيرد، حريف خود، و حريف برادرش.

 آموزش معنوى سربازان

به خدا سوگند! اگر از شمشير دنيا فرار كنيد از شمشير آخرت سالم نمى مانيد،

شما بزرگان عرب و شرافتمندان برجسته ايد،

در فرار از جنگ، خشم و غضب الهى و ذلّت هميشگى و ننگ جاويدان قرار دارد،

فرار كننده بر عمر خود نمى افزايد و بين خود و روز مرگش مانعى ايجاد نخواهد كرد.

كيست كه شتابان و با نشاط با جهاد خويش به سوى خدا حركت كند چونان تشنه كامى كه به سوى آب مى رود؟

بهشت در سايه نيزه هاى دلاوران است،

امروز در هنگامه نبرد آنچه در دل ها و سر زبان هاست آشكار مى شود.

به خدا سوگند! كه من به ديدار شاميان در ميدان نبرد شيفته ترم تا آنان بر بازگشت به خانه هاشان كه انتظار آن را مى كشند.

دعای حضرت علی

بار خدايا! اگر شاميان از حق روى گرداندند جمعشان را پراكنده، و در ميانشان اختلاف و تفرقه بيفكن،

و آنان را براى خطاكاريشان به هلاكت رسان.

همانا شاميان، بدون ضربت نيزه هايى پياپى هرگز از جاى خود خارج نشوند،

ضرباتى كه بدنهايشان را سوراخ نمايد،

چنانكه وزش باد از اين سو فرو شده بدان سو در آيد،

ضربتى كه كاسه سر را بپراكند،

و استخوانهاى بدن را خرد،

و بازوها و پاها را قطع و به اطراف پخش كند.

آنان دست بر نمى دارند تا آنگاه كه دسته هاى لشكر پياپى بر آنان حمله كنند و آنها را تيرباران نمايند،

و سواران ما هجوم آورند، و صف هايشان را درهم شكنند،

و لشكرهاى عظيم، پشت سر لشكرهاى انبوه، آنها را تا شهرهايشان عقب برانند،

و تا اسب ها، سرزمينشان را كه روى در روى يكديگر قرار دارد،

و اطراف چراگاهايشان، و راه هاى آنان را، زير سم بكوبند.

.

خطبه124

نهج البلاغه

.

موسسه اهل البیت

پس از آن كه ضحّاك بن قيس از طرف معاويه در سال 38 هجرى به كاروان حجّاج بيت اللّه، حمله كرد و اموال آنان را به غارت برد، فرمود.

علت شکست در جنگ

اى مردم كوفه بدن هاى شما در كنار هم، امّا افكار و خواسته هاى شما پراكنده است، سخنان ادّعايى شما، سنگ هاى سخت را مى شكند، ولى رفتار سست شما دشمنان را اميدوار مى سازد، در خانه هايتان كه نشسته ايد، ادّعاها و شعارهاى تند سر مى دهيد، امّا در روز نبرد، مى گوييد اى جنگ، از ما دور شو، و فرار مى كنيد.

آن كس كه از شما يارى خواهد، ذليل و خوار است، و قلب رها كننده شما آسايش ندارد. بهانه هاى نابخردانه مى آوريد، چون بدهكاران، خواهان مهلت، از من مهلت مى طلبيد و براى مبارزه سستى مى كنيد.

بدانيد كه افراد ضعيف و ناتوان هرگز نمى توانند ظلم و ستم را دور كنند، و حق جز با تلاش و كوشش به دست نمى آيد، شما كه از خانه خود دفاع نمى كنيد چگونه از خانه ديگران دفاع مى نماييد و با كدام امام پس از من به مبارزه خواهيد رفت.

به خدا سوگند فريب خورده، آن كس كه به گفتار شما مغرور شود، كسى كه به اميد شما به سوى پيروزى رود، با كندترين پيكان به ميدان آمده است، و كسى كه بخواهد دشمن را به وسيله شما هدف قرار دهد، با تيرى شكسته، تيراندازى كرده است.

به خدا سوگند صبح كردم در حالى كه گفتار شما را باور ندارم، و به يارى شما اميدوار نيستم، و دشمنان را به وسيله شما تهديد نمى كنم.
راستى شما را چه مى شود، دارويتان چيست و روش درمانتان كدام است؟ مردم شام نيز همانند شمايند. آيا سزاوار است شعار دهيد و عمل نكنيد و فراموش كارى بدون پرهيزكارى داشته، به غير خدا اميدوار باشيد.

خطبه29

نهج البلاغه

.

.

موسسه اهل البیت

??نامه ی حضرت علی به مردم مصر که آن را همراه مالک اشتر رحمه الله علیه -هنگامی که او را حاکم مصر کرد -فرستاد.

?پیامبر صلی الله علیه و آله

اما بعد!
خداوند سبحان محمد صلی الله علیه و آله را فرستاد که برای جهانیان بیم دهنده و بر پیامبران گواه باشد . چون رسول خدا درگذشت مسلمانان پس از او درباره ی خلافت به نزاع پرداختند.

?علی از زبان علی

به خدا سوگند! هرگز تصور نمی کردم که عرب پس از درگذشت پیامبر، خلافت را از خاندان او برگرداند یا پس از پیامبر آن را از من دور کند. مرا به درد و فریاد نیاورد مگر شتافتن مردم به سوی فلان برای بیعت کردن با او.
من مدتی دست از بیعت کشیدن تا آنکه دیدم گروهی از مردم از اسلام برگشتند و مردم را به نابود کردن دین محمد فرا می خوانند.
پس ترسیدم که اگر اسلام و مسلمانان را یاری نکنم رخنه ای در دین یا ویرانی ایی در آن خواهم دید که مصیبت آن بر من بزرگتر از محروم شدن از حکومت بر شماست. حکومتی که متاع چند روزه ی دنیاست و همچون سرابی دست خوش زوال خواهد شد یا مانند ابر از هم خواهد پاشید . پس در میان آن آشوب و بلوا قیام کردم تا آنکه باطل نابود شد و از بین رفت و دین استوار و پابرجا گردید.

به خدا سوگند!

اگر به تنهایی با دشمنان مواجهه می شدم و آنان تمام زمین را پر کرده بودند نه باک داشتم و نه می ترسیدم ؛ زیرا از گمراهی ای که ایشان در آن هستند و هدایتی که خود بر آن هستم، نیک آگاهم و از جانب پروردگارم بر یقینم.
من آرزومند دیدار خدایم و در انتظار و امیدوار به ماداش نیک او هستم.

اما دریغم می آید که حکومت این امت به دست بی خردان و بدکاران آنان افتد و مال خدا را میان خود دست به دست بگردانند و بندگان خدا را به بردگی گیرند و با صاحان بجنگند و فاسقان را همدست خود سازند ؛ زیرا از اینان کسی است که در میان شما شراب حرام نوشید [ولید بن عقبه] و حد اسلام بر او جاری شد و از اینان کسی است که تا اندک مالی نگرفت اسلام نیاورد.

اگر از حکومت این کسان بر شما بیم نداشتم شما را بر نمی انگیختم و سرزنش نمی کردم و فرا نمی خواندم و تحریض نمی کردم و آنگاه که سرباز زدید و سستی نشان دادید ، رهایتان می کردم.

جهاد

مگر نمی بینید به مرزهایتان دست انداخته اند و شهرهایتان را اشغال و سرزمین هایتان را تصرف کرده اند و شهرهایتان در جنگ فرو رفته است؟!
خدا شما را بیامرزد ! به سوی جنگ با دشمنانتان حرکت کنید، در خانه و کاشانه ی خود نمانید که به ستم گرفتار شوید و به ذلت بازگشته پست ترین چیز نصیب شما گردد.
مرد جنگی همیشه بیدار است و هرکس بخوابد دشمن از او در خواب نمی شود.
والسلام

.

.

نامه ی62

نهج البلاغه

.

.

?نامه حضرت علی به مردم کوفه در سال 36 هجری هنگامی که از مدینه به بصره می رفت.

??روش بسیج کردن مردم برای جهاد

اما بعد!
من از جایگاه خود بیرون آمدم یا ستمگرم و یا ستمدیده یا متجاوزم و یا کسی که به او تجاوز شده.
من خدا را به یاد کسی می آورم که نامه ام به او می رسد تا چون به سوی من کوچ کند ، اگر نیکوکار بودم یاریم رساند و اگر بدکار بودم مرا به حق بازگرداند.

.

.

نامه 57

نهج البلاغه

.

.

?فرازی از وصیت امام به امام حسن و امام حسین (علیهما السلام) بعد از ضربت ابن ملجم (لعنه الله علیه)

خدا را خدارا! به جهاد کردن با اموال، جانتان و زبانتان در راه خدا.

.

.

نامه 46

نهج البلاغه

.

.