بهترين بنده خدا
اى بندگان خدا همانا بهترين و محبوب ترين بنده نزد خدا، بنده اى است كه خدا او را در پيكار با نفس يارى داده است
آن كس كه جامعه زيرين او اندوه، و لباس رويين او ترس از خداست
چراغ هدايت در قلبش روشن شده
و وسائل لازم براى روزى او فراهم آمده
و دورى ها و دشوارى ها را بر خود نزديك و آسان ساخته است.
حقايق دنيا را با چشم دل نگريسته،
همواره به ياد خدا بوده و اعمال نيكو، فراوان انجام داده است.
از چشمه گواراى حق سيراب گشته، چشمه اى كه به آسانى به آن رسيد و از آن نوشيده سيراب گرديد.
راه هموار و راست قدم برداشته،
پيراهن شهوات را از تن بيرون كرده،
و جز يك غم، از تمام غم ها خود را مى رهاند،
و از صف كور دلان و مشاركت با هواپرستان خارج شد،
كليد باز كننده درهاى هدايت شد
و قفل درهاى گمراهى و خوارى گرديد.
راه هدايت را با روشن دلى ديد،
و از همان راه رفت، و نشانه هاى آن را شناخت
و از امواج سركش شهوات گذشت.
به استوارترين دستاويزها و محكم ترين طناب ها چنگ انداخت،
چنان به يقين و حقيقت رسيد كه گويى نور خورشيد بر او تابيد.
در برابر خداوند خود را به گونه اى تسليم كرد كه هر فرمان او را انجام مى دهد
و هر فرعى را به اصلش باز مى گرداند.
چراغ تاريكى ها، و روشنى بخش تيرگى ها،
كليد درهاى بسته و بر طرف كننده دشوارى ها،
و راهنماى گمراهان در بيابان هاى سرگردانى است.
سخن مى گويد، خوب مى فهماند،
سكوت كرده به سلامت مى گذرد،
براى خدا اعمال خويش را خالص كرده آن چنان كه خدا پذيرفته است،
از گنجينه هاى آيين خدا و اركان زمين است.
عدالت
خود را به عدالت واداشته
و آغاز عدالت او آن كه هواى نفس را از دل بيرون رانده است،
حق را مى شناساند و به آن عمل مى كند.
كار خيرى نيست مگر كه به آن قيام مى كند،
و در هيچ جا گمان خيرى نبرده جز آن كه به سوى آن شتافته.
قرآن
اختيار خود را به قرآن سپرده،
و قرآن را راهبر و پيشواى خود قرار داده است،
هر جا كه قرآن بار اندازد فرود آيد،
و هر جا كه قرآن جاى گيرد مسكن گزيند.
وصف زشت ترين انسان، «عالم نمايان»
و ديگرى كه او را دانشمند نامند امّا از دانش بى بهره است،
يك دسته از نادانى ها را از جمعى نادان فرا گرفته،
و مطالب گمراه كننده را از گمراهان آموخته، و به هم بافته،
و دام هايى از طناب هاى غرور و گفته هاى دروغين بر سر راه مردم افكنده،
قرآن را بر اميال و خواسته هاى خود تطبيق مى دهد،
و حق را به هوس هاى خود تفسير مى كند.
مردم را از گناهان بزرگ ايمن مى سازد،
و جرائم بزرگ را سبك جلوه مى دهد.
ادّعا مى كند از ارتكاب شبهات پرهيز دارد امّا در آنها غوطه مى خورد.
مى گويد: از بدعت ها دورم، ولى در آنها غرق شده است.
چهره ظاهر او چهره انسان، و قلبش قلب حيوان درنده است،
راه هدايت را نمى شناسد كه از آن سو ببرود،
و راه خطا و باطل را نمى داند كه از آن بپرهيزد، پس مرده اى است در ميان زندگان.
جایگاه اهل البیت (علیهم السلام)
مردم كجا مى رويد چرا از حق منحرف مى شويد؟
پرچم هاى حق بر و نشانه هاى آن آشكار است،
با اينكه چراغهاى هدايت روشنگر راهند، چون گمراهان به كجا مى رويد؟
چرا سرگردانيد در حالى كه عترت پيامبر شما در ميان شماست،
آنها زمامداران حق و يقينند،
پيشوايان دين، و زبان هاى راستى و راستگويانند،
پس بايد در بهترين منازل قرآن جايشان دهيد
و همانند تشنگانى كه به سوى آب شتابانند، به سويشان هجوم ببريد.
وصف پیامبر (صلی الله علیه و آله)
اى مردم اين حقيقت را از خاتم پيامبران بياموزيد كه فرمود: «هر كه از ما مى ميرد، در حقيقت نمرده است و چيزى از ما كهنه نمى شود.
پس آنچه نمى دانيد، نگوييد، زيرا بسيارى از حقايق در امورى است كه نا آگاهانه انكار مى كنيد.
علی از زبان علی
مردم عذر خواهى كنيد از كسى كه دليلى بر ضدّ او نداريد، و آن كس من مى باشم،
مگر من در ميان شما بر اساس «ثقل اكبر» كه قرآن است عمل نكردم و ثقل اصغر «عترت پيامبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم» را در ميان شما باقى نگذاردم.
مگر من پرچم ايمان را در بين شما استوار نساختم
و از حدود و مرز حلال و حرام آگاهيتان ندادم
مگر پيراهن عافيت را با عدل خود به اندام شما نپوشاندم
و نيكى ها را با اعمال و گفتار خود در ميان شما رواج ندادم
و ملكات اخلاق انسانى را به شما نشان ندادم.
پس وهم و گمان خود را در آنجا كه چشم دل ژرفاى آن را مشاهده نمى كند، و فكرتان توانايى تاختن در آن راه ندارد، به كار نگيريد.
اخبار غيبى نسبت به آينده بنى اميّه(معاویه)
تا آن كه برخى از شما گمان مى برند كه دنيا به كام بنى اميّه شد،
و همه خوبى ها را افزون به آنها سپرده و آنها را از سرچشمه خود سيراب كرده،
و تازيانه و شمشيرشان از سر اين امّت كنار نخواهد رفت.
كسانى كه چنين مى انديشند در اشتباهند،
زيرا سهم بنى اميّه تنها جرعه اى از زندگى لذّت بخش است كه مدّتى آن را مى مكند سپس همه آنچه را كه نوشيدند بيرون مى ريزند.
.
خطبه87
نهج البلاغه
.
موسسه اهل البیت
