احتياط در فرستادن پيك‏ها و نامه‏ ها

رَسُولُكَ تَرْجُمَانُ عَقْلِكَ،

وَ كِتَابُكَ أَبْلَغُ مَا يَنْطِقُ عَنْكَ‏.

 فرستاده تو بيانگر ميزان عقل تو،

و نامه تو گوياترين سخنگوى تو است.

.

حکمت 301

نهج البلاغه

.

موسسه اهل البیت

ستاد احیا فرهنگ مهدویت

(نامه به جرير بن عبد الله بجلى، فرستاده امام به سوى معاويه در سال 36 هجرى).

نحوه برخورد امام علی با معاویه (لعنه الله علیه)

پس از نام خدا و درود

هنگامى كه نامه ام به دستت رسيد، معاويه را به يكسره كردن كار وادار كن،

و با او برخوردى قاطع داشته باش.

سپس او را آزاد بگذار:

در پذيرفتن جنگى كه مردم را از خانه ها بيرون مى ريزد، يا تسليم شدنى خوار كننده.

پس اگر جنگ را برگزيد، امان نامه او را بر زمين كوب،

و اگر صلح خواست از او بيعت بگير،

با درود.

.

نامه8

نهج البلاغه

.

موسسه اهل البیت

?از نامه هاى آن حضرت است به عمر بن ابى سلمه مخزومى، كارگزار حضرت در بحرين، پس از اينكه او را عزل نمود و نعمان بن عجلان زرقى را به جاى او گماشت:

اما بعد!
نعمان بن عجلان زرقى را والى بحرين قرار دادم، و تو را از آنجا برداشتم بدون اينكه نكوهش و ملامتى بر تو باشد.

حقّا زمامدارى را به خوبى انجام دادى، و امانت را ادا كردى.
به جانب من بيابى آنكه نسبت به تو سوء ظن و سرزنش، يا اتّهام و گناهى باشد.
عزم حركت به جانب ستمكاران شام را دارم، دوست داشتم در اين سفر همراهم باشى، زيرا تو از كسانى هستى كه در جنگ با دشمن و به پاكردن ستون دين به آنان پشت قوى مى كنم، اگر خدا بخواهد.

??
نامه در یک نگاه:

امام(علیه السلام) در این نامه عمر بن ابى سلمه (فرزند ام سلمه همسر پیغمبر گرامى اسلام(صلى الله علیه وآله)) و ابوسلمه که از طرف آن حضرت فرماندار بحرین بود را مخاطب قرار داده و از خدمات او تشکر مى کند و او را از آن منصب فرا مى خواند تا در جنگ صفین همراه امام(علیه السلام) باشد و نعمان بن عجلان را که از بزرگان قبیله بنى عجلان بود به جاى او مى گمارد.

امام(علیه السلام) براى اینکه خاطر ابن ابى سلمه از این جابجایى مکدر نباشد، از زحمات او قدردانى کرده و با تعبیراتى محبّت آمیز مثل اینکه «دوست دارم تو در جهاد با دشمن و براى برپا داشتن ستون دین همراه من باشى» او را مخاطب قرار مى دهد. امام(علیه السلام) با این طرز برخورد خود نسبت به فرماندارى که او را عزل کرده و دیگرى را به جاى او نشانده راه و رسم دلجویى را نسبت به چنین اشخاصى به ما مى آموزد.
.
.
نامه 42
نهج البلاغه
.
.

سایت موسسه اهل البیت

?نامه به مصلقله بن هبیره ی شیبانی کارگزار امام در اردشیر خره=فیروزآباد در سال 38 هجری

با خبر شدم!
از کاری که اگر کرده باشی خدایت را به خشم خدایت را به خشم آورده و پیشوایت را غضبناک نموده ای.
تو غنائم مسلمانان را که از نیزه ها و اسب های آنان گرد آمده و خونشان بر سر آن بر زمین ریخته در میان بادیه نشینان قبیله ی خودت که تو را برگزیده اند تقسیم می کنی!

سوگند به خدایی که دانه را شکافت و انسان را آفرید اگر این خبر حقیقت داشته باشد منزلت خود را نزد من کاسته ای و کفه ی اعتبارت را سبک کرده ای.
پس حق پروردگارت را سبک مشمار و دنیای خود را به بهای نابودی دینت آباد مساز که از زیانکارترین کسان خواهی بود.
.
.
نامه 43
نهج البلاغه
.
.

?نامه به يكى از فرمانداران كه در سال 38 هجرى طبق نقل خوئى يا 40 هجرى به نقل طبرى نوشته شده

?? علل نكوهش يك كارگزار خيانتكار

پس از ياد خدا و درود!
همانا من تو را در امانت خود شركت دادم، و همراز خود گرفتم، و هيچ يك از افراد خاندانم براى يارى و مدد كارى، و امانت دارى، چون تو مورد اعتمادم نبود.

آن هنگام كه ديدى روزگار بر پسر عمويت سخت گرفته، و دشمن به او هجوم آورده، و امانت مسلمانان تباه گرديده، و امّت اختيار از دست داده، و پراكنده شدند، پيمان خود را با پسر عمويت دگرگون ساختى، و همراه با ديگرانى كه از او جدا شدند فاصله گرفتى، تو هماهنگ با ديگران دست از يارى ‏اش كشيدى، و با ديگر خيانت كنندگان خيانت كردى.

نه پسر عمويت را يارى كردى، و نه امانت‏ها را رساندى. گويا تو در راه خدا جهاد نكردى و برهان روشنى از پروردگارت ندارى، و گويا براى تجاوز به دنياى اين مردم نيرنگ مى ‏زدى،

و هدف تو آن بود كه آنها را بفريبى و غنائم و ثروت‏هاى آنان را در اختيار گيرى، پس آنگاه كه فرصت خيانت يافتى شتابان حمله‏ور شدى، و با تمام توان اموال بيت المال را كه سهم بيوه زنان و يتيمان بود، چونان گرگ گرسنه‏ اى كه گوسفند زخمى يا استخوان شكسته‏ اى را مى‏ ربايد، به يغما بردى، و آنها را به سوى حجاز با خاطرى آسوده، روانه كردى، بى آن كه در اين كار احساس گناهى داشته باشى.

? نكوهش از سوء استفاده در بيت المال

دشمنت بى پدر باد!
گويا ميراث پدر و مادرت را به خانه می‏برى سبحان اللّه‏!

آيا به معاد ايمان ندارى و از حسابرسى دقيق قيامت نمى ‏ترسى اى كسى كه در نزد ما از خردمندان بشمار مى ‏آمدى،

چگونه نوشيدن و خوردن را بر خود گوارا كردى در حالى كه مى‏ دانى حرام مى ‏خورى و حرام مى‏ نوشى؟
چگونه با اموال يتيمان و مستمندان و مؤمنان و مجاهدان راه خدا، كنيزان مى‏ خرى و با زنان ازدواج مى كنى كه خدا اين اموال را به آنان وا گذاشته، و اين شهرها را به دست ايشان امن فرموده است ؟

?برخورد قاطع با خيانتكار

پس از خدا بترس،
و اموال آنان را باز گردان، و اگر چنين نكنى و خدا مرا فرصت دهد تا بر تو دست يابم، تو را كيفر خواهم كرد، كه نزد خدا عذر خواه من باشد، و با شمشيرى تو را مى ‏زنم كه به هر كس زدم وارد دوزخ گرديد.

سوگند به خدا!
اگر حسن و حسين چنان مى ‏كردند كه تو انجام دادى، از من روى خوش نمى ‏ديدند و به آرزو نمى‏ رسيدند تا آن كه حق را از آنان باز پس ستانم، و باطلى را كه به دستم پديد آمده نابود سازم.

به پروردگار جهانيان سوگند!

اگر آنچه كه تو از اموال مسلمانان به نا حق بردى، بر من حلال بود، خشنود نبودم كه آن را ميراث باز ماندگانم قرار دهم، پس دست نگهدار و انديشه نما، فكر كن كه به پايان زندگى رسيده ‏اى، و در زير خاك‏ها پنهان شده، و اعمال تو را بر تو عرضه داشتند، آنجا كه ستمكار با حسرت فرياد مى‏ زند، و تباه كننده عمر و فرصت‏ها، آرزوى بازگشت دارد امّا «راه فرار و چاره مسدود است».
.
.
نامه 41
نهج البلاغه
.
.

?نکوهش یک کارگزار

اما بعد!

از تو خبری به من رسید. اگر چنان کرده باشی پرودگارت را به خشم آورده، و امام خویش را نافرمانی کرده و در امانت خیانت نمو ده ای.

باخبر شدم که زمین را از محصول خالی کرده ای و هرچه زیر پایت بود برگرفته ای
و بیت المالی را که در اختیار داشتی خورده ای.
حسابت را نزد من فرست و بدان که حساب کشیدن خدا از حساب کشیدن مردم سختتر است.
والسلام
.
.
نامه 40
نهج البلاغه
.
.

?نامه حضرت علی به محمد بن اب بکر برای دلجویی ایشان به سبب عزل از حکومت مصر و جایگزینی او با مالک اشتر

مردی را که به فرمانروایی مصر گماردم برای ما مردی خیر خواه و بر دشمن ما سرسخت و انتقام گیر بود.
ما از او خوشنودیم . خداوند نیز از او خشنود باد و ثوابش را دو چندان کناد.
.
.
نامه 34
نهج البلاغه
.
.

??نامه ای به مردم مصر هنگام سپردن زمامداری به مالک اشتر (رحمه الله علیه)

اما بعد!

بنده ای از بندگان خدا را به سوی شما فرستادم که هنگام وحشت نخوابد و به وقت هراس به دشمن پشت نکند و بر بدکرداران از آتش دوزخ سوزانتر باشد.
او مالک بن حارث از قبیله مذحج است.

سخن او را بشنوید و فرمانش را در آنچه برابر با حق است اطاعت کنید،
که او شمشیری از شمشیرهای خداست که نه تیزیش کند شود و نه ضربتش بی اثر گردد.
اگر شما را فرمان حرکت داد حرکت کنید
و اگر فرمان توقف داد بایستید
که او جز به فرمان من بر کاری اقدام نمی کند و یا باز نمی ایستد و کاری را جلو و عقب نمی اندازد.
در فرستادن او به سویتان ، شما را بر خود مقدم داشتم، زیرا برای شما خیر اندیش و بر دشمنتان سرسخت است.
.
.
نامه 38
نهج البلاغه
.
.

?چه خواهی کرد اگر از دنیایی که در آن هستی پرده ها کنار رود؟
دنیایی که با زینت هایش خود را آراسته و با لذتهايش فريبنده است.

?دنيا تو را به خود فراخواند و تو پاسخش دادى، و تو را در پى خود كشيد و از پى او رفتى و فرمانت داد و اطاعتش كردى.

? چه بسا، بناگاه، كسى تو را از رفتن باز دارد، به گونه اى كه هيچ سپرى تو را از آسيب او نرهاند. پس عنان بكش و از تاختن باز ايست، و براى روز حساب توشه اى برگير، و براى رويارويى با حادثه اى كه در راه است، دامن بر كمر زن، و به سخن گمراهان گوش فرامده.

?و اگر نكنى تو را از چيزى كه از آن غافل مانده اى، مى آگاهانم. تو مردى هستى غرقه در ناز و نعمت. شيطانت به بند كشيده و آرزوى خويش در تو يافته است و اينك در سراسر وجود تو چون روح و خون در جريان است.

اى معاويه!

از چه زمان شما زمامداران رعيّت و واليان امر امّت بوده ايد و حال آنكه، نه در دين سابقه اى ديرين داريد و نه در شرف مقامى رفيع. پناه مى بريم به خدا از شقاوتى دامنگير.
و تو را بر حذر مى دارم از اين كه، همچنان، مفتون آرزوهاى خويش باشى و نهانت چون آشكارت نباشد.
.
.
نامه 10
نهج البلاغه
.
.