?"يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا يَسْخَرْ قَوْمٌ مِنْ قَوْمٍ عَسى‌ أَنْ يَكُونُوا خَيْراً مِنْهُمْ وَ لا نِساءٌ مِنْ نِساءٍ عَسى‌ أَنْ يَكُنَّ خَيْراً مِنْهُنَّ وَ لا تَلْمِزُوا أَنْفُسَكُمْ وَ لا تَنابَزُوا بِالْأَلْقابِ بِئْسَ الِاسْمُ الْفُسُوقُ بَعْدَ الْإِيمانِ وَ مَنْ لَمْ يَتُبْ فَأُولئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ” حجرات/11

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! مبادا گروهى (از شما) گروهى ديگر را مسخره كند، چه بسا كه مسخره‌شدگان بهتر از مسخره‌كنندگان باشند و زنان نيز، زنان ديگر را مسخره نكنند، شايد كه آنان بهتر از اينان باشند و در ميان خودتان عيب‌جويى نكنيد و يكديگر را با لقب‌هاى بد نخوانيد. (زيرا) فسق (و بدنام بودن) پس از ايمان، بد رسمى است، (و سزاوار شما نيست.) و هركس (از اين اعمال) توبه نكند، پس آنان همان ستمگرانند .

✔پیام ها

1- ايمان، با مسخره‌كردن بندگان خدا سازگار نيست. «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا يَسْخَرْ»
2- كسى كه مردم را از توهين به ديگران باز مى‌دارد نبايد در شيوه‌ى سخنش توهين باشد. «لا يَسْخَرْ قَوْمٌ مِنْ قَوْمٍ» (نفرمود: «لا تسخروا» يعنى شما كه مسخره‌كننده هستيد.)
3- مسخره، كليد فتنه، كينه و دشمنى است. لا يَسْخَرْ قَوْمٌ‌ … (بعد از بيان برادرى و صلح و آشتى در آيات قبل، از مسخره كردن نهى شده است)
4- در شيوه‌ى تبليغ، آنجا كه مسئله‌اى مهم است يا مخاطبان متنوّع هستند، بايد مطالب تكرار شود. قَوْمٌ مِنْ قَوْمٍ‌ … وَ لا نِساءٌ مِنْ نِساءٍ
5- ريشه‌ى مسخره كردن، احساس خودبرتربينى است كه قرآن اين ريشه را مى‌خشكاند و مى‌فرمايد: نبايد خود را بهتر از ديگران بدانيد، شايد او بهتر از شما باشد. «عَسى‌ أَنْ يَكُونُوا خَيْراً»
6- ما از باطن و سرانجام مردم آگاه نيستيم، پس نبايد ظاهربين، سطحى‌نگر وامروزبين باشيم. عَسى‌ أَنْ يَكُونُوا خَيْراً …
7- عيب‌جويى از مردم، در حقيقت عيب‌جويى از خود است. «وَ لا تَلْمِزُوا أَنْفُسَكُمْ»
8- نقل عيب ديگران، عامل كشف عيوب خود است. «وَ لا تَلْمِزُوا أَنْفُسَكُمْ»
9- بد صدا زدن، يك طرفه باقى نمى‌ماند، دير يا زود مسئله به دو طرف كشيده مى‌شود. «لا تَنابَزُوا بِالْأَلْقابِ» ( «تَنابَزُوا» براى كار طرفينى است)
10- مسخره كردن و بدنام بردن، گناه است و توبه لازم دارد. «وَ مَنْ لَمْ يَتُبْ فَأُولئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ» (البتّه توبه تنها به زبان نيست، بلكه توبه‌ى تحقير كردن، تكريم نمودن است.)
11- مسخره، تجاوز به حريم افراد است و اگر مسخره كننده توبه نكند، ظالم‌ است. «فَأُولئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ»
12_ “لمز"، عيب‌جويى در روبرو و «همز» عيب‌جويى در پشت سر است‌ و «تنابز» نام بردن و صدازدن ديگران با لقب بد است.
13- هر سخن يا حركتى كه اخوّت و برادرى اسلامى را خدشه‌دار كند، ممنوع است.
14- استهزا و مسخره كردن، در ظاهر يك گناه، ولى در باطن چند گناه است؛ گناهانى مانند:
تحقير، خوار كردن، كشف عيوب، اختلاف افكنى، غيبت، كينه، فتنه، تحريك، انتقام و طعنه به ديگران در آن نهفته است.

منبع: تفسیر نور، ج9

چه روزگاران که در اسرار پنهان مرگ اندیشیدم ولی خداوند می خواست که همچنان پوشیده بماند! هیهات این دانشی است پوشیده و نهفته در خزانه ی اسرار.

خطبه 149

ای مردم! آن که خیر خود را از خداوند بخواهد توفیق یابد.
بدانید راه رستگاری را نشناسید مگر از کسانی که آن را رها کرده اند.
و هرگز به پیمان قرآن وفا نکنید مگر آن گاه که بدانید چه کسانی آن را شکسته اند.
پس همه اینها را از اهلش بجویید که آنان زنده کننده ی دانش و کشنده ی نادانی هستند.(اهل بیت)

خطبه 147

? رزق و روزی طلبه ها و اهل علم به طور ویژه تضمین شده است

✔الْکَمَالُ‏ کُلُ‏ الْکَمَالِ‏ التَّفَقُّهُ‏ فِی الدِّینِ وَ الصَّبْرُ عَلَى النَّائِبَهِ وَ تَقْدِیرُ الْمَعِیشَهِ»؛ کمال انسان و بالاترین کمال او، عالم شدن در دین و صبر در بلا و اندازه‌گیری در زندگى است.

باور کنیم که خدا خرج زندگی را حتماً می‌دهد. معنا ندارد خداوند متعال کسی را خلق کند و خرج او را ندهد. خدا رزق و روزی پرنده‌ها و حشرات در زیر برف و یخ را هم می‌رساند، چه رسد روی زمین و چه رسد به روزی انسان‌ها. قرآن کریم می‌فرماید: «إِنَ‏ اللَّهَ‏ هُوَ الرَّزَّاقُ‏ ذُو الْقُوَّهِ الْمَتینُ»

امّا اگر روش زندگی انسان، از قناعت و ساده زیستی تجاوز کند و به تجمّل‌گرایی برسد، شکی نیست که خداوند تعالی خرج تجمّل را نمی‌دهد، نه تنها نمی‌دهد، بلکه دشمن تجمّل‌گرایی است.

✔در روایات نیز علاوه بر رزق عموم مردم، رسیدن رزق و روزی طلبه‌ها و اهل علم، به‌صورت ویژه تضمین شده است. پیامبر اکرم«صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم» در روایتی راجع به طالب علم می‌فرمایند: زندگی‌اش با برکت می‌شود و چیزی از روزی او کاسته نخواهد شد: «بُورِکَ لَهُ فِی مَعِیشَتِهِ وَ لَمْ یَنْقُصْ مِنْ رِزْقِهِ»[۱۵]. مرحوم شهید در منیه المرید روایت دیگری از آن حضرت نقل می‌کند که می‌فرمایند: «أَنَّ اللَّهَ تَعَالَى قَدْ تَکَفَّلَ‏ لِطَالِبِ‏ الْعِلْمِ‏ بِرِزْقِهِ خَاصَّهً عَمَّا ضَمِنَهُ لِغَیْرِهِ»؛ خداوند متعال همان‌طور که رساندن روزی همۀ بندگان را ضمانت کرده، به‌طور خاص و ویژه، متکفّل رزق و روزی طالب علم شده است.

✔علمای گذشته که آثار ارزشمندی برای ما گذاشته‌اند، معمولاً فقیر بوده‌اند و در برابر فقر، استقامت داشته‌اند. در تاریخ می‌خوانیم که فقر مرحوم شهید دوم«رحمت‌الله‌علیه» را برده بود، ولی با کارهایی نظیر هیزم کشی، امرار معاش می‌کرد. ایشان پنجاه‌وچهار سال بیشتر عمر نکرده و در این مدت، دویست جلد کتاب نوشته است. اگر تلاش و کوشش و صبر و استقامت او نبود، نمی‌توانست این همه کتاب ارزنده بنویسد.

خداوند متعال به حضرت داوود«سلام‌الله‌علیه» وحی کرد که من پنج چیز را در پنج چیز قرار دادم، امّا مردم در جای دیگر جستجو می کنند. یکی از آن پنج چیز این است که: «وَضَعْتُ الْعِلْمَ فِی الْجُوعِ وَ الْجَهْدِ وَ هُمْ یَطْلُبُونَهُ فِی الشِّبَع»[۱۲]؛ من علم را در گرسنگی و تلاش قرار دادم، امّا مردم در سیری به دنبال آن می‌گردند.

✔لذا اگر انسان قناعت داشته باشد، حتماً خداوند متعال رزق او را می‌رساند. کسانی که قناعت را تجربه کرده‌اند، می‌دانند که زندگی انسان در اثر قناعت، شاد و بانشاط و بدون غم و غصه و نگرانی و اضطراب همراه با عزّت و سربلندی است. معلوم است که وقتی انسان برای تجمّلات و تشریفات خود را بدهکار و محتاج دیگران نکند، خود را خوار و ذلیل نکند، وظیفه‌اش را هم به‌خوبی انجام دهد، اضطراب و نگرانی ندارد. در روایات می‌خوانیم: «عَزَّ مَنْ‏ قَنِعَ‏، و ذَلَ‏ مَنْ‏ طَمِع‏».

ایت الله مظاهری
درس اخلاق

#اسلام_محمدی_این_است
#اللهم_صل_علی_محمد_و_آل_محمد

✔نخستین مترجم قرآن
جمعی از فارسی زبانان نامه ای به جناب سلمان نوشتند تا سوره حمد را برای اآنها ترجمه کند و او نیز چنین کرد. و قرآن کریم برای اولین بار به زبانی غیر عربی ترجمه شد.

تفسیر روح المعانی

✔سلمان در کاخ مدائن به عنوان والی آن دیار، درس تفسیر سوره “یوسف” برگزار می کرد و در بعضی منابع آمده است که حدود هزار نفر در این درس حاضر بودند.
طبقات الکبری، ج۴

سلمان ، مهمترین عامل تشیع ایرانیان و نماد نفی تبعیض نژادی در اسلام
#سلمان_فارسی_را_به_ایرانیان_بشناسانیم

ای که یادت یادت کنندگان را شرف است!
اگر برای ما فراغتی از کار مقدر کرده ای پس آن را فراغت همراه با سلامتی قرار ده تا در دنبال آن هیچ وبالی به ما نرسدو در آن فراغت ملالتی به دامن حیات ما ننشیندتا نویسندگان اعمال زشت از نزد ما با دفتری خالی از کردار بد برگردند.

دعای یازدهم صحیفه سجادیه

?کسی که به ناحق و بی جا به کسی که سزاوار احسان نیست نیکی کند بهره ای نمی برد جز ستایش مردم پست و تعریف انسانهای شرور و گفتار افراد نادان.
و این نیز تا زمانی ادامه دارد که احسان او باقی است. می گویند: “چه دست بخشنده ای دارد” حال آنکه این شخص از بخشیدن و احسان در راه خدا خودداری می کند و بخل می ورزد.

خطبه 142 نهج البلاغه
#اسلام_محمدی_این_است

?وظیفه انسانهایی که “دستشان به دهنشان می رسد”

کسی که خدا مالی به او عنایت کرد باید با آن صله ی رحم به جا آورد،
مهمانی خوبی برگزار کند،
اسیر و گرفتار را آزاد سازد،
به تهیدست و بدهکار بدهد
و باید برای برخورداری از پاداش خداوند، در برابر پرداخت حقوق واجب( مثل خمس و زکات)
و مشکلاتی که در این راه است شکیبایی ورزد
زیرا به دست آوردن این صفات موجب شرافت و بزرگی دنیا
و نیل به فضایل آخرت است اگر خدا بخواهد.

خطبه 142 نهج البلاغه.
#اسلام_محمدی_این_است

قُتِلَ الانسنُ مَا أَكْفَرَهُ(17)مِنْ أَى شىْءٍ خَلَقَهُ(18)
خدا بكشد انسان را كه چقدر كفرانگر است (17).مگر خدا او را از چه خلق كرده كه به خود اجازه كفران مى دهد (18)

?خداوندا!
ما به سوی تو رو آوردیم تا از آنچه تو خود میدانی به تو شکایت کنیم به هنگامی که تنگناهای کمرشکن راه چاره را بر ما بسته و خشکسالی های مشقت بار ما را به درگاه تو کشانده و امور دشوار ما را خسته و ناتوان ساخته و فتنه های پی در پی بر ما فرود آمده
خداوندا !
باران و برکت و روزی و رحمت خود را بر ما بگستران
بارانی که عطش زمین را بزداید و محصولی فراوان از آن بدست آید
بارانی که زمین های هموار را به آن آبیاری کنی و وادی ها و رودخانه ها را به جریان اندازی و درختان را پر برگ سازی و قیمت ها را پایین آوری
“انک علی ما تشاء قدیر”

خطبه 143 نهج البلاغه

خداوند بندگانش را وقتی که مرتکب گناهی می شوند به؛
کاسته شدن میوه ها
وباز داشتن برکات
و فروبستن خزاین خیرات می آزماید
تا توبه کنده ای توبه کند و گناهکاری دل از گناه برکند و پندگیرنده ای پند گیرد و خودداری کننده ای از گناه باز ایستد.

خداوند سبحان استغفار را موجب فراوان شدن روزی و نزول رحمت بر خلایق قرار داد و فرمود: “از خداوند آمرزش بخواهید که او بسیار آمرزنده است تا از آسمان برایتان پی در پی باران فرستد و شما را به اموال و فرزندان مدد دهد.” نوح/10_12

نهج البلاغه خطبه 143

?باطل آن است که بگویی شنیدم و حق آن است که بگویی دیدم.

خطبه 141 نهج البلاغه

? به خدا قسم اگر او گناهی بزرگ یا کوچک هم مرتکب نشده باشد همین جرات و جسارت بر عیب جویی از مردم بزرگترین گناه است.

خطبه 140 نهج البلاغه

?ای بنده خدا !
در بیان عیب کسی مشتاب که شاید خداوند گناه او را بخشوده باشد.

خطبه 140 نهج البلاغه

?ای مردم!

آن کس که بداند برادرش در امر دین استوار است و در راه راست قرار دارد نباید سخن بیهوده ی مردن را در حق او بشنود. بدانید که تیرانداز گاهی تیر می اندازد ولی به هدف نمی خورد و حال آنکه سخن بی اثر نماند ولی باطل آن از بین می رود و خداوند شنوا و شاهد است.

خطبه 141 نهج البلاغه

? آنان که گناه ندارند و به لطف خدا از آلودگی برکنارند شایسته است که بر اهل گناه رحمت آورند و حال شکر و سپاسگزاری بر ایشان غالب باشد تا از عیب جویی دیگران بازشان دارد.
هرکس از شما که از عیب دیگری آگاه است باید به خاطر عیبی که در خودش هست و می داند، از عیب جویی دیگران دست بردارد.

خطبه 140 نهج البلاغه

?بار الها!
بر محمد و آلش درود فرست
و رازهای دلمان
و حرکات اعضایمان
و نگاههای چشمانمان
و سخنان زبانمان را
در برنامه هایی قرار ده که موجب ثواب تو باشد تا کار نیکی که موجب ثواب توست از دست ما نرود و کار بدی که موجب عقاب توست برای ما نماند.

دعای نهم صحیفه سجادیه

?نفس، انتخاب کننده باطل است مگر آن که تواش توفیق دهی و پیوسته به بدی فرمان می دهد مگر آن که تواش رحمت آوری.
بار الها!
ما را از مایه ضعف و ناتوانی به وجود آورده ای و اساس آفرینش ما را بر سستی نهاده ای
آغاز ما را از آبی ناچیز بنا گذاشته ای ، پس ما را جز به نیروی تو حرکتی و جز به یاری تو قوتی نیست؛
پس به توفیق خود نیرومان بخش و با هدایتت به راه صواب استوارمان دار
و چشم دلمان را ازآنچه در مسیر غیر عشق توست کور ساز و هیچ کدام از اعضای ما را در معصیت خود پیشرفت مده.

دعای نهم صحیفه سجادیه

?بار الها!
بر محمد و آل او درود فرست
چون قصد دو کار کنیم که یکی از آنها تو را از ما خشنود می کند و آن دیگری تو را بر ما خشمگین می سازد پس،
به آنچه در معرض رضای توست ما را متمایل کن و از قدرتمان بر امری که سبب خشم توست بکاه
و در این امور ما را به خود و اختیار خویش رها مساز که نفس انتخاب کننده باطل است

تا مى‌توانيد با دست خود انفاق كنيد كه وارثان كارى نخواهند كرد.«لِتُنْفِقُوا»

تفسیر نور

#قوم_سلمان

“…وَ مَنْ يَبْخَلْ فَإِنَّما يَبْخَلُ عَنْ نَفْسِهِ وَ اللَّهُ الْغَنِيُّ وَ أَنْتُمُ الْفُقَراءُ وَ إِنْ تَتَوَلَّوْا يَسْتَبْدِلْ قَوْماً غَيْرَكُمْ ثُمَّ لا يَكُونُوا أَمْثالَكُمْ” محمد/ 38

پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله در پاسخ كسى كه پرسيد: آن قوم ديگر كه بخل نمى‌ورزند كيانند؟
حضرت دستى به شانه سلمان زدند و فرمودند: منظور، قوم سلمان (مردم ايران) است، سوگند به آن كس كه جانم به دست اوست، اگر ايمان به ثريّا بسته باشد، گروهى از فارسيان آن را به چنگ مى‌آورند.

تفسیر المیزان

?"ها أَنْتُمْ هؤُلاءِ تُدْعَوْنَ لِتُنْفِقُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَمِنْكُمْ مَنْ يَبْخَلُ وَ مَنْ يَبْخَلْ فَإِنَّما يَبْخَلُ عَنْ نَفْسِهِ وَ اللَّهُ الْغَنِيُّ وَ أَنْتُمُ الْفُقَراءُ وَ إِنْ تَتَوَلَّوْا يَسْتَبْدِلْ قَوْماً غَيْرَكُمْ ثُمَّ لا يَكُونُوا أَمْثالَكُمْ ” محمد/ 38

آگاه باشيد! اين شماييد كه براى انفاق در راه خدا دعوت مى‌شويد، پس بعضى از شما بخل مى‌ورزند و هر كس بخل ورزد، فقط نسبت به خود بخل مى‌ورزد و خداوند غنىّ و بى‌نياز است و شماييد نيازمندان و اگر روى بگردانيد، قومى غير شما را جانشين شما مى‌كند كه آنان مثل شما (سست ايمان و بخيل) نباشند.

✔ پیام ها

1- در تبليغ، گاهى بايد مخاطب را براى شنيدن حساس كرد. ها أَنْتُمْ‌ …
2- تا مى‌توانيد با دست خود انفاق كنيد كه وارثان، كارى نخواهند كرد. «لِتُنْفِقُوا»
3- آنچه مورد دعوت الهى است، كار خالصانه است. «لِتُنْفِقُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ»
4- مردم را بايد به انفاق و كمك به ديگران دعوت كرد، امّا بايد آزادشان گذاشت‌ تا با فكر و انتخاب خود گامى بردارند. «فَمِنْكُمْ مَنْ يَبْخَلُ»

5- كسى كه بخل مى‌ورزد، گمان مى‌كند مردم را از مال خود محروم كرده، در حالى كه خودش را از محبوبيّت و عزّت وقرب الهى محروم كرده است. «فَإِنَّما يَبْخَلُ عَنْ نَفْسِهِ»

6- بخل مربوط به روحيه افراد است و لازمه‌ى آن ثروتمند بودن نيست، چه بسيارند افرادى كه سرمايه دارند و بخل ندارند. «فَمِنْكُمْ مَنْ يَبْخَلُ»

7- دعوت به انفاق، نشانه‌ى نياز خداوند نيست. «وَ اللَّهُ الْغَنِيُّ»

8- احكام خداوند تعطيل نمى‌شود، گرچه شما آن را انجام ندهيد. «إِنْ تَتَوَلَّوْا يَسْتَبْدِلْ قَوْماً غَيْرَكُمْ»

9- همان گونه كه تاريخ گذشته درس عبرت است، آينده‌نگرى نيز مى‌تواند سازنده باشد. «يَسْتَبْدِلْ قَوْماً غَيْرَكُمْ»

10 - ترك انفاق به قدرى خطر دارد كه ممكن است خداوند ملّت يا رژيمى را قلع و قمع كند. وَ إِنْ تَتَوَلَّوْا يَسْتَبْدِلْ‌ …

11- براى تربيت و ترغيب، گاهى بايد از اهرم تهديد استفاده كرد. «وَ إِنْ تَتَوَلَّوْا يَسْتَبْدِلْ»
12- زمين، هرگز از افراد صالح خالى نخواهد ماند. «يَسْتَبْدِلْ قَوْماً غَيْرَكُمْ ثُمَّ لا يَكُونُوا أَمْثالَكُمْ» (سنّت الهى آن است كه زمين خالى از حجّت نباشد.)

13- آنچه براى خداوند مطرح است بندگان مطيع است، من و شما ندارد. «قَوْماً غَيْرَكُمْ ثُمَّ لا يَكُونُوا أَمْثالَكُمْ» (دين الهى براى بقا و استمرار خود، وابسته به هيچ گروه و قوم خاصى نيست.)

منبع: تفسیر نور

ﺑﭽﻪ ﮐﻪ ﺑﻮﺩﻡ ﻓﮑﺮ ﻣﯽ ﮐﺮﺩﻡ ﭘﺪﺭﻫﺎ ﻭ ﻣﺎﺩﺭﻫﺎ ﻣﺜﻞ ﺳﺎﻋﺖ ﺷﻨﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ
ﺗﻤﺎﻡ ﮐﻪ ﺑﺸﻮﻧﺪ ﺑﺮﺷﺎﻥ ﻣﯽ ﮔﺮﺩﺍﻧﯽ و ﺍﺯ ﻧﻮ ﺷﺮﻭﻉ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ
ﺑﻌﺪﻫﺎ ﻓﻬﻤﯿﺪﻡ ﭘﺪﺭ ﻫﺎ ﻭ ﻣﺎﺩﺭﻫﺎ ﻣﺜﻞ ﻣﺪﺍﺩ ﺭﻧﮕﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ
ﺩﻧﯿﺎﯾﺖ ﺭﺍ ﺭﻧﮓ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﻭﻟﯽ ﺁﺏ ﻣﯽ ﺭﻭﻧﺪ
ﻧﻘﺎﺷﯽ ﻫﺎﯾﺖ ﺭﺍ ﮐﻪ ﮐﺸﯿﺪﯼ ﯾﮏ ﺭﻭﺯ، ﺗﻤﺎﻡ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ
ﮐﺎﺵ ﺯﻭﺩﺗﺮ ﮐﺴﯽ ﺭﺍﺳﺘﺶ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮﺩ
ﭘﺪﺭ ﻫﺎ ﻭ ﻣﺎﺩﺭﻫﺎ ﻣﺜﻞ ﻗﻨﺪ ﻣﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ
ﭼﺎﯼ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺍﺕ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺷﯿﺮﯾﻦ ﺑﮑﻨﻨﺪ، ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺗﻤﺎﻡ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ.

?وَوَصَّيْنَا الْإِنْسَانَ بِوَالِدَيْهِ إِحْسَانًا ۖ حَمَلَتْهُ أُمُّهُ كُرْهًا وَوَضَعَتْهُ كُرْهًا ۖ وَحَمْلُهُ وَفِصَالُهُ ثَلَاثُونَ شَهْرًا ۚ حَتَّىٰ إِذَا بَلَغَ أَشُدَّهُ وَبَلَغَ أَرْبَعِينَ سَنَةً قَالَ رَبِّ أَوْزِعْنِي أَنْ أَشْكُرَ نِعْمَتَكَ الَّتِي أَنْعَمْتَ عَلَيَّ وَعَلَىٰ وَالِدَيَّ وَأَنْ أَعْمَلَ صَالِحًا تَرْضَاهُ وَأَصْلِحْ لِي فِي ذُرِّيَّتِي ۖ إِنِّي تُبْتُ إِلَيْكَ وَإِنِّي مِنَ الْمُسْلِمِينَ” احقاف / 15

و ما انسان را سفارش كرديم كه به والدين خود نيكى كند، مادرش او را با سختى حمل كرد و با سختى به دنيا آورد و دوران حمل تا از شير گرفتنش سى ماه (به طول كشد)، تا آنگاه كه به رشد كامل رسد و چهل ساله شود، گويد: پروردگارا! مرا توفيق ده تا نعمتى را كه بر من و بر پدر و مادر من لطف كردى، شكرگزارى كنم و عمل شايسته اى انجام دهم كه تو آن را بپسندى و فرزندانم را براى من صالح و شايسته گردان، همانا من به سوى تو بازگشته و از تسليم شدگانم.

✔پيام ها

1- سفارش احسان به والدين، در طول تاريخ و تمام اديان بوده است. ( «وَصَّيْنَا» در قالب ماضى آمده است)

2- احسان به والدين، از حقوق انسانى است كه هر پدر و مادرى بر گردن فرزندشان دارند. «وَصَّيْنَا الْإِنْسانَ» (نفرمود: «وصينا الذين آمنوا»)

3- در احسان به والدين، مسلمان بودن آنان شرط نيست. «وَصَّيْنَا الْإِنْسانَ بِوالِدَيْهِ»

4- استحكام بنياد خانواده و حفظ جايگاه والدين، مورد توجّه خاص خداوند است. «وَصَّيْنَا الْإِنْسانَ بِوالِدَيْهِ إِحْساناً»

5- نه تنها انفاق و امداد و احترام، بلكه هر نوع نيكى نسبت به والدين لازم است. ( «إِحْساناً» به صورت نكره آمده كه شامل هر نوع احسانى شود.)

6- احسان به والدين بايد پيوسته و برجسته باشد، نه به مقدار ضرورت و مقطعى. (تنوين در «إِحْساناً» نشانه ى عظمت و برجستگى است.)

7- توجّه به سفارش اكيد خداوند به زحمات گذشته والدين، احسان و خدمت كردن به آنان را عاشقانه و جدى تر مى كند. وَصَّيْنَا الْإِنْسانَ … حَمَلَتْهُ أُمُّهُ

8- كمال احسان به والدين، در آن است كه بى واسطه انجام گيرد. «بِوالِدَيْهِ إِحْساناً» (حرف «ب» در «بِوالِدَيْهِ» نشانه آن است كه احسان به والدين با دست خود باشد.)

9- ياد رنج و زحمت هاى مادران، در برانگيختن عاطفه فرزندان مؤثّر است. حَمَلَتْهُ أُمُّهُ كُرْهاً … كُرْهاً …
10- حق مادر بيش از پدر است. پس از كلمه «والدين»، سخن از رنجهاى مادر است. حَمَلَتْهُ أُمُّهُ كُرْهاً …

11- تمام دستورات و اوامر و نواهى دينى، دليل و فلسفه دارند. (گرچه دليل بعضى از آنها مانند احسان به والدين، بيان شده است). وَصَّيْنَا … حَمَلَتْهُ أُمُّهُ كُرْهاً …
12- چهل سالگى قلّه توانمندى و رشد انسان است. «بَلَغَ أَشُدَّهُ وَ بَلَغَ أَرْبَعِينَ سَنَةً»
13- شكر الهى، به استمداد و توفيق خداوند نياز دارد. «أَوْزِعْنِي أَنْ أَشْكُرَ نِعْمَتَكَ»
14- بخشى از نعمت هاى انسان، به واسطه والدين و نياكان است. «أَنْعَمْتَ عَلَيَّ وَ عَلى والِدَيَّ»
15- بلوغ جسمى و كمال عقلى، بستر بلوغ معنوى است. بَلَغَ أَشُدَّهُ وَ بَلَغَ أَرْبَعِينَ سَنَةً قالَ رَبِ …
16- تشكّر فرزند از نعمت هايى كه خداوند به والدين او داده، وظيفه و نوعى احسان به والدين است. أَشْكُرَ نِعْمَتَكَ … عَلى والِدَيَ

17- بهترين راه تشكر از نعمت هاى خداوند، انجام كار نيك است. أَشْكُرَ نِعْمَتَكَ … أَعْمَلَ صالِحاً
18- ارزش عمل صالح به آن است كه پيوسته و دائمى باشد. «أَنْ أَعْمَلَ صالِحاً» (فعل مضارع «اعمل»، نشانه دوام و استمرار است)

19- عمل صالحى ارزشمند است كه خالصانه بوده و مورد قبول و رضاى خدا قرار گيرد. «أَعْمَلَ صالِحاً تَرْضاهُ»

20- فرزند و نسل صالح، افتخارى براى والدين است. «أَصْلِحْ لِي فِي ذُرِّيَّتِي»

21- بهترين دعا آن است كه انسان، هم به والدين و هم به فرزندان توجّه داشته باشد. عَلى والِدَيَ … أَصْلِحْ لِي فِي ذُرِّيَّتِي

22- در برابر ناسپاسى هايى كه نسبت به خدا و والدين داشته ايم، توبه و جبران كنيم. وَ عَلى والِدَيَ … إِنِّي تُبْتُ إِلَيْكَ

23- تسليم فرمان خدا زيستن و مسلمان مردن، دعاى پاكان و صالحان است. «إِنِّي تُبْتُ إِلَيْكَ وَ إِنِّي مِنَ الْمُسْلِمِينَ»

24- احسان به والدين، از جايگاه ويژه اى نزد خداوند برخوردار است. در قرآن، پنج بار كلمه «وَصَّيْنَا» بكار رفته كه سه بار آن مربوط به والدين است.

منبع: تفسیر نور

بار خدایا! بر محمد و آل او درود فرست
به تو پناه می آورم
از ناسپاسی نسبت به آن که به ما خوبی کرده
از خواستن آنچه که حق ما نیست
و دم زدن از آنچه که نمی دانیم
از آلوده شدن به اسراف
و از بلای تنگدستی

دعای نهم صحیفه سجادیه

الهی، بلایی بر من فرود آمده که سختی و ثقل آن مرا شکسته
و گرفتاری هایی بر من حمله ور شده که تحملش برای من دشوار است.
و آن را تو از روی قدرتت بر من وارد کرده ای
اله من، چیزی که تو آورده ای کسی نبرد و آنچه را تو فرستاده ای دیگری بازنگرداند.
پس بر محمد و آل او درود فرست
الها در آسایش را به رویم باز کن
و به قدرتت صولت سلطان غم را در میدان حیات من بشکن
و مرا در موردی که از آن شکوه دارم به عنایت و احسانت کامیاب کن.

دعای هشتم صحیفه سجادیه

?وَآتَيْنَاهُمْ بَيِّنَاتٍ مِنَ الْأَمْرِ ۖ فَمَا اخْتَلَفُوا إِلَّا مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَهُمُ الْعِلْمُ بَغْيًا بَيْنَهُمْ ۚ ” جاثیه/17
و به آنان دلايل روشنى نسبت به امر (دين) داديم، پس اختلاف نكردند مگر پس از آنكه حقيقت برايشان حاصل شد (و اين اختلاف) از روى حسادت و برترى‌جويى بود كه ميان آنان وجود داشت.

✔پیام ها

1- خداوند حجّت را بر مردم تمام مى‌كند. «وَ آتَيْناهُمْ بَيِّناتٍ مِنَ الْأَمْرِ»
2- بالاترين نوع كفران، اختلاف در حقّ است. با اينكه خدا به آنها برترى و غلبه بر دشمن داد، «آتَيْنا- رَزَقْناهُمْ‌- فَضَّلْناهُمْ» امّا به جاى شكر اختلاف كردند. «فَمَا اخْتَلَفُوا»
3- توبيخ قرآن از گذشتگان، عبرتى است براى آيندگان. آتَيْناهُمْ بَيِّناتٍ‌ … اخْتَلَفُوا …
بَغْياً بَيْنَهُمْ‌
4- علم به تنهايى نجات بخش نيست، چه بسيارند كسانى كه مى‌دانند ولى به خاطر حسادت اختلاف مى‌كنند. «مِنْ بَعْدِ ما جاءَهُمُ الْعِلْمُ»
5- اختلاف بعد از علم، بغى و ظلم است. «بَغْياً»
6- روز قيامت روز حل اختلافات است. «يَقْضِي بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ فِيما كانُوا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ»

منبع: تفسیر نور

ادامه »

?"قُلْ لِلَّذِينَ آمَنُوا يَغْفِرُوا لِلَّذِينَ لَا يَرْجُونَ أَيَّامَ اللَّهِ لِيَجْزِيَ قَوْمًا بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ” جاثیه/14

كسانى كه ايمان آورده‌اند، بگو: از كسانى كه به (روز رستاخيز كه يكى از) ايّام اللّه (است) اميد ندارند، درگذرند (و آنان را به خدا واگذارند) تا خداوند (در آن روز) هر قومى را به آنچه انجام مى‌دادند جزا دهد.

✔پیام ها

1- پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله مأمور است تا شيوه برخورد با كفّار را به مؤمنان آموزش دهد.قُلْ لِلَّذِينَ آمَنُوا …

2- لازمه‌ى ايمان، گذشت و بزرگوارى است. «لِلَّذِينَ آمَنُوا يَغْفِرُوا»

3- رسيدن به اهداف بلند دينى، نياز به صبر و پرهيز از شتابزدگى دارد. «لِلَّذِينَ‌
آمَنُوا يَغْفِرُوا»

4- ايمان به آنكه كفّار گرفتار كيفر الهى هستند، زمينه گذشت و صبر را در انسان شكوفا مى‌كند. يَغْفِرُوا … لِيَجْزِيَ قَوْماً …

5- عقيده در عمل مؤثّر است، چون كفّار اميدى به قيامت ندارند به سراغ كسب كارهاى بد مى‌روند. لا يَرْجُونَ‌ … يَكْسِبُونَ‌

6- انسان گرفتار عمل خويش است. لِيَجْزِيَ‌ … بِما كانُوا يَكْسِبُونَ‌

7- كيفر براى كارهاى زشتى است كه انسان آگاهانه به سراغ آن مى‌رود. «بِما كانُوا يَكْسِبُونَ»

8- آنچه سبب قهر الهى است، استمرار واصرار بر انحراف و خلاف است. «كانُوا يَكْسِبُونَ»

9- مراد از ايّام اللّه روزهاى تاريخى است كه در آن تحوّلات بزرگى از قهر خداوند نسبت به ستمگران يا مهر الهى نسبت به مؤمنان صورت مى‌گيرد.

منبع: تفسیر نور

?"لَهُ مَقَالِيدُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۖ يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَشَاءُ وَيَقْدِرُ ۚ إِنَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ” شوری/12
كليدهاى آسمان‌ها و زمين براى اوست، براى هر كه بخواهد رزق را توسعه مى‌دهد و يا تنگ مى‌گيرد، همانا او به هر چيز آگاه است (و توسعه و تضييق او بر اساس علم و حكمت است).

✔پیام ها
1- عوامل مؤثّر در هستى، تنها به دست خداست. «لَهُ مَقالِيدُ»
2- توسعه و تنگى رزق تصادفى نيست، به دست خداى حكيم است. يَبْسُطُ الرِّزْقَ‌ … وَ يَقْدِرُ
3- توسعه‌ى رزق به زرنگى بستگى ندارد به دست خداست. «لِمَنْ يَشاءُ»
4- تقسيم رزق توسط خداوند، عالمانه است. «إِنَّهُ بِكُلِّ شَيْ‌ءٍ عَلِيمٌ»
5- «مَقالِيدُ» جمع «مقليد» به معناى كليد است. كليد وسيله بستن و باز كردن است و كسى كه كليد زمين و آسمان را دارد مى‌تواند رزق را باز كرده يا ببندد.

✔كليدهاى هستى گاهى؛
عوامل مادى است كه واسطه فيض مى‌شوند، نظير باران كه وسيله‌زنده شدن خاك و زمين مى‌گردد، «فَأَحْيا بِهِ الْأَرْضَ»
گاهى نيز اسماى الهى است كه نمونه آن را در دعاى سمات مى‌خوانيم: اسئلك باسمك الذى اذا دعيت به على مغالق ابواب السماء للفتح بالرحمة انفتحت … خداوندا! تو را به آن اسمى مى‌خوانم كه اگر بر درهاى بسته‌ى آسمان‌ها خوانده شود، با رحمت تو گشوده مى‌شود.

✔توسعه يا تنگى رزق نشانه‌ى مهر يا قهر الهى نيست، زيرا قرآن مى‌فرمايد: «فَلا تُعْجِبْكَ أَمْوالُهُمْ وَ لا أَوْلادُهُمْ إِنَّما يُرِيدُ اللَّهُ لِيُعَذِّبَهُمْ بِها» سرمايه و فرزند كفّار سبب شگفتى تو نشود زيرا كه خداوند اراده كرده آنان را با همين امكانات در همين دنيا عذاب كند.

✔اگر چه توسعه يا تنگى رزق و معيشت در دست خداست ليكن انسان نبايد از تلاش باز ايستد. قرآن فرمان مى‌دهد: «وَ ابْتَغُوا مِنْ فَضْلِ اللَّهِ» «3» به سراغ فضل الهى برويد و براى كسب مال تلاش كنيد.

✔قرآن كليدهاى توسعه را به ما آموخته و مى‌فرمايد:
«لَئِنْ شَكَرْتُمْ لَأَزِيدَنَّكُمْ» اگر شكر كنيد، شما را با دادن روزى زياد مى‌كند.
اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ‌ … يُرْسِلِ السَّماءَ عَلَيْكُمْ مِدْراراً از پروردگارتان استغفار كنيد، او براى شما
باران مى‌فرستد.
«وَ مَنْ يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجاً وَ يَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لا يَحْتَسِبُ» «1» هر كه نسبت به خدا پروا داشته باشد، او را از بن بست نجات داده و از راهى كه محاسبه نمى‌كند، روزى مى‌دهد.

منبع: تفسیر نور

… نباید بخیل باشد تا بر تصاحب اموال مسلمین حریص گردد
نباید چاهل باشد تا به واسطه جهل خود مردم را گمراه سازد
نباید جفاکار باشد تا در اثر ستم خود حقوق مردم را ادا نکند
نباید از چرخش قدرت و انتقال آن از کسی به کسی دیگر بترسد تا گروهی را بی جهت بر گروهی مقدم دارد
نباید در حکم و داوری رشوه خوار باشد تا حقوق مردم را ضایع کند و آن را به صاحبش نرساند
نباید سنت پیامبر را تعطیل کند که در این صورت گرفتار هلاکت می گردد.

خطبه 131 نهج البلاغه

?پیشینیانت که ثروت اندوختند و از کم شدنش ترسیدند و با آرزوی دراز و دور شمردن مرگ خود را از عاقبت وخیم کارهایشان ایمن پنداشتند.

خطبه 132 نهج البلاغه

ادامه »

کسی که جامه ی تقوا را بر دل بپوشاند به اعمال خیر بر دیگران پیشی گیرد، و عملش ثمربخش باشد. پس بهره ای که از تقوا به شما می رسد غنیمت شمارید و برای بهشت کاری درخور آن انجام دهید.

خطبه 132 نهج البلاغه

?دنیا نهایت دید انسان کوردل است، که هیچ چیزی را در ورای آن نمی بیند. اما چشم انسان بینا از دنیا می گذرد و می فهمد که آخرت در پشت آن است. از این رو انسان بصیر از دنیا دل می کند و به آخرت سفر می کند و انسان کوردل به دنیا دل می بندد و در آن می ماند اهل بصیرت از دنیا توشه بر می گیرد و فاقد بصیرت برای زندگی دنیا توشه فراهم می سازد.

اینان همان قوم ستمکارند در میانشان لجن فتنه و زهر عقرب کشنده است.

خطبه 137 نهج البلاغه

“…أَلَا إِنَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ مُحِيطٌ” فصلت/54

“…بدانید که خدا را بر همه موجودات عالم احاطه کامل است.”

?"وَإِذَا أَنْعَمْنَا عَلَى الْإِنْسَانِ أَعْرَضَ وَنَأَىٰ بِجَانِبِهِ وَإِذَا مَسَّهُ الشَّرُّ فَذُو دُعَاءٍ عَرِيضٍ” فصلت/ 51

و ما هر گاه به انسان (بی‌حوصله کم ظرف) نعمتی عطا کنیم رو بگرداند و (از شکر خدا) دوری جوید، و هر گاه شرّ و بلایی به او روی آورد آن گاه دایم زبان به دعا گشاید (و اظهار عجز نماید).

✔پیام ها

1- رفاه يا سختى در ميدان زندگى براى بروز و ظهور خصلت‌هاى آدمى و آفات روحى اوست. إِذا أَنْعَمْنا … وَ إِذا مَسَّهُ الشَّرُّ
2- رفاه، مايه‌ى غفلت است. أَنْعَمْنا … أَعْرَضَ‌
3- نعمت‌ها از خداست‌ «أَنْعَمْنا» ولى حوادث تلخ نتيجه عملكرد يا خصلت‌هاى بد خود انسان است. «مَسَّهُ الشَّرُّ» (شرّ به خدا نسبت داده نشده است)
4- انسان تربيت نشده كم ظرفيّت است. «إِذا مَسَّهُ الشَّرُّ فَذُو دُعاءٍ عَرِيضٍ»
5- مشكلات و تنگناهاى زندگى در مقابل نعمت‌هاى اعطا شده از سوى خداوند به او اندك است. (براى نعمت كلمه‌ «أَنْعَمْنا» آمده، ولى براى شرّ كلمه‌ «مَسَّهُ» آمده كه به معناى تماس ساده است.)
6- «نَأى‌ بِجانِبِهِ» يعنى به خاطر نعمت و رفاه مغرور شد و متكبرانه خود را كنار كشيد. كلمه‌ى‌ «عَرِيضٍ» به معناى پهن و كنايه از دعاى زياد است.

منبع: تفسیر نور

?"وَمَنْ أَحْسَنُ قَوْلًا مِمَّنْ دَعَا إِلَى اللَّهِ وَعَمِلَ صَالِحًا وَقَالَ إِنَّنِي مِنَ الْمُسْلِمِينَ” فصلت/33
در جهان از آن کس که (چون پیغمبران) خلق را به سوی خدا خواند و نیکوکار گردید و گفت که من از تسلیم شوندگان خدایم کدام کس بهتر و نیکو گفتارتر است؟

✔پیام ها

1- تبليغ دين، بهترين سخن است و بهترين سخنگوى هستى انبيا هستند. وَ مَنْ أَحْسَنُ قَوْلًا …
2- بهترين سخن آن نيست كه علمى‌تر و خوش آهنگ‌تر باشد بلكه آن است كه مردم را به خدا دعوت كند و با هدف باشد. «دَعا إِلَى اللَّهِ»
3- سخنى ارزش دارد كه گوينده‌ى آن اهل عمل باشد. «دَعا إِلَى اللَّهِ وَ عَمِلَ صالِحاً»
4- دعوتى ارزش دارد كه علاوه بر عمل، نشاط تسليم و رضا را به همراه داشته باشد. «إِنَّنِي مِنَ الْمُسْلِمِينَ»
5- خداوند در آيه‌ى 18 سوره‌ى زمر به مردم سفارش كرد كه سخنان را گوش دهيد و از احسن آن پيروى كنيد؛ اين آيه سخن احسن را دعوت الى اللّه مى‌داند، بنابراين وظيفه‌ى مردم آن است كه از ميان گويندگان دنبالِ كسى باشند كه روحش تسليم خدا و عملش صالح و دعوتش به راه خدا باشد.

منبع: تفسیر نور

?ظَنَنْتُمْ أَنَّ اللَّهَ لا يَعْلَمُ كَثِيراً مِمَّا تَعْمَلُونَ” فصلت/22
به گمانتان اکثر اعمالی که (از خلق) پنهان می‌کنید از خدا هم پنهان است و بر آن آگاه نیست.

✔پیام ها

1- ايمان به اين كه ما در محضر خدا هستيم مهم‌ترين عامل هدايت و رشد انسان است. «ظَنَنْتُمْ أَنَّ اللَّهَ لا يَعْلَمُ كَثِيراً مِمَّا تَعْمَلُونَ»
2- بينش غلط در مورد خداوند، سرچشمه‌ى خسارت و سقوط انسان است.
3- ظنّ و گمان در مسائل اعتقادى ارزش ندارد.

منبع: تفسیر نور

خدایا! بر محمد و آل او درود فرست
و ما را در این روزمان و در این شبمان و در تمام ایاممان برای انجام خیر
و دوری از شر
و شکر نعمت ها و
پیروی سنت ها
و دوری از بدعتها
و امر به معروف و نهی از منکر
و پاسداری از اسلام
و عیب جوئی از باطل و خوارساختن آن
ویاری حق و گرامیداشت آن
و ارشاد گمراه
و یاری ناتوان
و پناه دادن به ستمدیده موفق بدار.

دعای ششم صحیفه سجادیه

?خدایا بر محمد و آل او درود فرست
و زحمت ما را بر فرشتگان نویسنده اعمال آسان ساز(به سبب تقوا و پرهیز از گناه) و پرونده کردارمان را از حسنات سرشار فرما.
و در هر ساعت از ساعات روز بهره ای از مقامات بندگان خاصت و نصیبی از شکرت برای ما قرار بده.

دعای ششم صحیفه سجادیه

❔سؤال: با اين كه خداوند وعده‌ى استجابت داده است، «ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ» چرا برخى دعاهاى ما مستجاب نمى‌شود؟

✅پاسخ:
الف) بعضى اعمال نظير گناه و ظلم و خوردن لقمه‌ى حرام و عفو نكردنِ كسانى كه از ما عذرخواهى مى‌كنند، مانع استجابت دعا مى‌شود.

ب) گاهى مستجاب شدن دعاى ما نظام آفرينش را به هم مى‌ريزد، نظير دانش آموزى كه در امتحان جغرافيا در پاسخ اين سؤال كه آيا سطح درياها بالاتر است يا كوه‌ها؟ چون به اشتباه نوشته بود «سطح درياها بالاتر است!» از خداوند خواسته بود كه اين دو را جا به جا كند تا او نمره‌ى قبولى بگيرد!
به هر حال خداوند همان گونه كه قادر است، حكيم نيز هست.

ج) گاهى آن دعا مستجاب نمى‌شود، ولى مشابه آن مستجاب مى‌شود.

د) گاهى اثر دعا در آينده‌ى خود انسان يا خانواده و نسل او يا در قيامت نتيجه مى‌دهد و فورى مستجاب نمى‌شود.

هر دعايى كه مستجاب نشود در حقيقت دعا نيست، چون دعا به معناى طلب خير است و بسيارى از خواسته‌هاى ما شرّ است نه خير.

✔آداب دعا در قرآن‌

1. دعا همراه ايمان و عمل صالح باشد. «يَسْتَجِيبُ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ» «1»
2. با اخلاص باشد. «فَادْعُوا اللَّهَ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ» «2»
3. با تضرّع و مخفيانه باشد. «ادْعُوا رَبَّكُمْ تَضَرُّعاً وَ خُفْيَةً» «3»
4. با بيم و اميد باشد. «وَ ادْعُوهُ خَوْفاً وَ طَمَعاً» «4»
5. در ساعاتى خاص باشد. «يَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَداةِ وَ الْعَشِيِّ» «5»*

?إِنَّ الَّذِينَ يُجَادِلُونَ فِي آيَاتِ اللَّهِ بِغَيْرِ سُلْطَانٍ أَتَاهُمْ ۙ إِنْ فِي صُدُورِهِمْ إِلَّا كِبْرٌ مَا هُمْ بِبَالِغِيهِ ۚ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ ۖ إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ” غافر/56
همانا كسانى كه در آيات خداوند بدون حجّتى كه برايشان آمده باشد به مجادله برمى‌خيزند، در سينه‌هايشان جز خود بزرگ بينى نيست كه به آن نخواهند رسيد، (و از مجادله خود نتيجه نخواهند گرفت) پس به خداوند پناه ببر كه بى شك او شنواى بيناست.

✔پیام ها

1- از كوزه همان برون تراود كه در اوست. سرچشمه‌ى جدال‌هاى بى منطق، تكبّر درونى است. يُجادِلُونَ‌ …. فِي صُدُورِهِمْ‌ … كِبْرٌ
2- انگيزه‌ى مجادله با حقّ، خود بزرگ بينى است نه منطق. «بِغَيْرِ سُلْطانٍ أَتاهُمْ إِنْ فِي صُدُورِهِمْ إِلَّا كِبْرٌ»
3- انسان اگر از خود مراقبت نكند، تكبّر تمام وجودش را مى‌گيرد به نحوى كه در دل او جز تكبّر هيچ چيز ديگر نيست. «إِنْ فِي صُدُورِهِمْ إِلَّا كِبْرٌ»
4- كسى كه بر اساس تكبّر، لجاجت مى‌كند و منطق ندارد به هدف خود كه رياست و سرورى است نمى‌رسد. «ما هُمْ بِبالِغِيهِ»
افتادگى آموز اگر طالب فيضى‌
هرگز نخورد آب زمينى كه بلند است‌
5- معاشرت با متكبّر، دارويى جز پناه بردن به خدا ندارد. «فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ»
6- به كسى پناه ببريم كه مى‌شنود و مى‌بيند (و قهراً توان يارى و خنثى كردن توطئه‌ها را دارد). «إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ»

“اللَّهُ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ اللَّيْلَ لِتَسْكُنُوا فِيهِ وَالنَّهَارَ مُبْصِرًا ۚ إِنَّ اللَّهَ لَذُو فَضْلٍ عَلَى النَّاسِ وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَشْكُرُونَ” غافر/61

خداوند كسى است كه شب را براى شما قرار داد تا در آن آرام گيريد و روز را روشنى بخش ساخت؛ همانا خداوند نسبت به مردم لطفِ بسيار دارد ولى بيشتر مردم شكرگزارى نمى‌كنند.

پیام ها

1- عبادت و دعا به درگاه كسى رواست كه آفريننده شب و روز و تأمين كننده نيازهاى ماست. ادْعُونِي‌ … اللَّهُ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ اللَّيْلَ‌ …
2- شب براى آرامش و روز براى نشاط و تلاش است. «اللَّيْلَ لِتَسْكُنُوا فِيهِ وَ النَّهارَ مُبْصِراً»
3- استراحت مقدّمه‌ى كار است. ( «لِتَسْكُنُوا» قبل از و «النَّهارِ مُبْصِرَةً» آمده است).
4- شب و روز در كنار هم نعمت است. «اللَّيْلَ‌- النَّهارَ»
5- فضل خداوند در دنيا شامل مؤمن و كافر مى‌شود. «لَذُو فَضْلٍ عَلَى النَّاسِ»
6- كسى از خداوند طلبى ندارد، آن چه مى‌دهد لطف اوست. «لَذُو فَضْلٍ»
7- نشانه‌ى فضل او آن است كه با اين كه مى‌داند اكثر مردم ناسپاسند، باز هم لطف خود را دريغ نمى‌كند. «لَذُو فَضْلٍ عَلَى النَّاسِ وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يَشْكُرُونَ»
8- اكثريّت، نشانه‌ى حقّانيّت نيست. «أَكْثَرَ النَّاسِ لا يَشْكُرُونَ»
9- خداوند منتظر شكر و سپاس ما نيست. ما وظيفه داريم او را سپاس گوييم.
«لَذُو فَضْلٍ عَلَى النَّاسِ وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يَشْكُرُونَ»
10- شب و روز دو نعمتى است كه سزاوار شكر هستند. جَعَلَ لَكُمُ اللَّيْلَ‌ … وَ النَّهارَ …
وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يَشْكُرُونَ‌

?"ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ” غافر/60
مرا بخوانيد تا براى شما اجابت كنم.

✔پیام ها

1- گفتگو با خداوند، كليد رشد و تربيت انسان است. «قالَ رَبُّكُمُ ادْعُونِي»
2- ميان دعاى انسان و ربوبيّت خداوند، رابطه‌اى تنگاتنگ است. (اكثر دعاهاى قرآن همراه‌ «رَبَّنا»* آمده است). «رَبُّكُمُ ادْعُونِي»
3- خداوند، از ما خواسته كه به درگاه او دعا كنيم. «قالَ رَبُّكُمُ ادْعُونِي»
4- در دعا فقط خدا را بخوانيم، نه خدا و ديگران را در كنار هم. «ادْعُونِي»
5- خداوند نيازهاى ما را مى‌داند، ولى دستور دعا نشانه‌ى آن است كه درخواست ما آثارى دارد. «ادْعُونِي»
6- بين دعا و استجابت هيچ فاصله‌اى نيست. «ادْعُونِي أَسْتَجِبْ» (حتّى حرف «فاء» يا «ثم» نيامده است. اگر مى‌فرمود: «فاستجب» يعنى بعد از مدّت كمى مستجاب مى‌كنم و اگر مى‌فرمود: «ثم استجب» يعنى بعد از مدّت طولانى.)
7- در دعا و اجابت واسطه‌اى در كار نيست. «ادْعُونِي أَسْتَجِبْ»
8- استجابت دعا وعده الهى است. «ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ»
9- اگر دعايى مستجاب نشد لابد به سود ما نبوده است، چون فرمود: «أَسْتَجِبْ لَكُمْ» آنچه را به نفع شما باشد مستجاب مى‌كنم.

منبع؛ تفسیر نور

?اگر درهای آسمانها و زمین ها بر بنده ای بسته شود آن گاه او تقوا را پیش گیرد خداوند راه نجاتی برایش می گشاید.

خطبه 130

?هنگامى که امام (عليه السلام) از دو حادثه مهم آينده (شورش اصحاب الزنج و فتنه مغول) با ذکر خصوصيات، خبر داد : «يکى از ياران آن حضرت عرض کرد : اى اميرمؤمنان ! شما داراى علم غيب هستيد»
علم غیب آگاهی از قیامت و چیزهایی است که خداوند در این آیه برشمرده است:"علم قیامت نزد خداست و اوست که باران فرو می فرستد و آنچه را در رحم هاست می داند و کسی نمی داند فردا چه خواهد اندوخت و کسی نمی داند در چه سرزمینی خواهد مرد… لقمان/34″.
خداوند سبحان آنچه را در رحم مادران است می داند: پسر است یا دختر، که زشت است یا زیبا، با سخاوت است یا بخیل، شقاوتمند است یا سعادتمند، هیزم آتش دوزخ است و یا در بهشت دوست و همنشین پیامبران است این علم غیبی است که فقط خدا آن را می داند و غیر از آن دانشی است که خداوند آن را به پیامبر(ص) آموخت و او نیز به من تعلیم داد و از خداوند خواست که در سینه ام ضبط شود و دلم آن را در درون خود جای دهد.

خطبه 128 نهج البلاغه

✔نکته

از مجموع اين عبارات، به خوبى استفاده مى شود که اوّلاً علم غيب علم ذاتى است که مخصوص خداوند است ولى علم آموختنى و اکتسابى و اعطايى، علم غيب ناميده نمى شود بلکه آن چيزى است که خدا به پيامبرش تعليم داده و پيامبر (صلى الله عليه وآله) آن را به کسى که شايسته دانسته است آموخته است و ثانياً اين علوم آموختنى نيز استثنائاتى دارد که پنج مورد آن در آيه شريفه آخر سوره «لقمان» آمده است و اينها مصداق علم غيبى است که خداوند آن را به هيچ کس نياموخته است.

پيام امام اميرالمؤمنين عليه‏ السلام، ج‏5

همواره در راه میانه، قدم بردارید و با اکثریت همگام و همراه باشید زیرا دست خدا بر سر جماعت است.
از پراکندگی و تفرقه بپرهیزید زیرا کسی که خود را از مردم جدا ساخته طعمه شیطان است همان گونه که گوسفند جدا از گله شکار گرگ می باشد.

خطبه 127 نهج البلاغه

?"يَعْلَمُ خَائِنَةَ الْأَعْيُنِ وَمَا تُخْفِي الصُّدُورُ” غافر/19
خداوند از خيانت چشم‌ها و آن چه دل‌ها مخفى مى‌كنند، آگاه است.

✔پیام ها

1- خَآئِنَةَ الأعْیُنِ»: خیانت چشمان و دزدانه نگاه کردن آنها.
2-ارزش‌ها بر اساس انگيزه‌هاست. يك نگاه با انگيزه‌هاى متفاوت مى‌تواند عبادت باشد و يا خيانت باشد. «خائِنَةَ الْأَعْيُنِ»
3- ايمان به اينكه خداوند باطن همه چيز را مى‌داند انسان را از ظلم باز مى‌دارد. ما لِلظَّالِمِينَ مِنْ حَمِيمٍ‌ … يَعْلَمُ خائِنَةَ الْأَعْيُنِ‌
4- علم خداوند تنها به ظاهر نيست، او باطن را هم مى‌داند. «خائِنَةَ الْأَعْيُنِ وَ ما تُخْفِي الصُّدُورُ»

تفسیر نور

?خدایا!
در هر کار به نفع ما چاره ساز و بر زیان ما چاره مساز
و به سود ما تدبیر کن و به ضرر ما تدبیر مفرما
و ما را چیرگی ده و دیگران را بر ما چیره مساز.
بار خدایا بر محمد و آل محمد درود فرست

دعای پنجم صحیفه سجادیه

خدایا!
ترس گسستن از دیگران را با پیوستن به خودت کفایت فرما
و ما را به بخشش خود از بخشش دیگران بی نیاز ساز.

دعای پنجم صحیفه