مبنای اعمال از منظر امیر المومنین

امیر المومنین علیه السلام فرمود: با والیان خود خیانت نورزید و با رهبران خود دغلی نکنید و پیشوایان خود را نادان نخوانید و از رشته پیوند خود (جماعت مسلمین) پراکنده مشوید که سست شوید و شوکت و دولت شما برود.

پایه کارهای شما باید روی این مبنی باشد  و ملازم این روش باشید زیرا اگر شما مشاهده می کردید آنچه را مردگان از شما که مخالف دعوت شما بودند مشاهده کردند شما هم شتاب می کردید و بیرون می آمدید و فرمان می بردید(یعنی مردم پیش از شما را به جهاد و اطاعت دعوت کردم ولی آنها مخالفت کردند و اکنون عذاب خدا را مشاهده می کنند شما هم اگر مشاهده کنید به سوی جهاد می شتابید و فرمان می برید.) ولی آنچه را آنها مشاهده کردند از شما پوشیده شده و به زودی پرده برداشته شود.

.

اصول کافی، ج2

ترجمه مصطفوی

نحوه برخورد با دنیا از منظر امامان معصوم علیهم السلام

 روایت اول)

معلی بن خنیس گوید: روزی به امام صادق علیه السلام عرض کردم: آل فلان (بنی عباس) و نعمتهائی را که دارند به یاد آوردم و با خود گفتم: اگر این نعمت برای شما می بود ما هم با شما در عیش و خوشی بودیم

فرمود: هیهات ای معلی! اگر چنین می بود برای ما جز نگهبانی شبانه و تلاش روزانه و پوشاک زبر و درشت و خوراک سخت و بی خورش چیزی نبود، از این رو آن امر از ما برکنار شد. آیا تو دیده ئی که هرگز خدای تعالی بردن حقی را جز این نعمت قرار دهد.

روایت دوم)

زمانی که عاصم بن زیاد عبا پوشید و جا مه نرم را بیرون کرد و برادرش ربیع بن زیاد شکایت او را خدمت امیر المومنین علیه السلام اورد که او همسرش را غمگین نموده و فرزندانش را اندوهناک ساخته .

حضرت فرمود: عاصم را نزد من آورید او را خدمتش آوردند چون حضرت او را دید چهره در هم کشید و فرمود: از همسرت خجالت نکشیدی؟ به فرزندانت رحم نکردی؟ گمان می کنی که خدا چیزهای خوب و پاکیزه را برای تو حلال کرده و نمی خواهد از آنها استفاده کنی تو نزد خدا پست تر از آنی. مگر خدا نمی فرماید: «خدا زمین را برا استفاده مردم نهاد که در آن میوه و نخل غلافدار است.» سوره55/11 مگر خدا نمی فرماید: «دو دریا را گذاشت که به هم برسند  میانشان حائلی است که به هم تجاوز نکنندتا آنجا که فرماید: .. از آنها لوءلوء و مرجان بیرون می شود.» سوره55/22

به خدا سوگند که به کاربردن نعمت های خدا را با عمل نزد او محبوبتر است از به کار بردن آنها را با گفتار در صورتی که خدای عزوجل می فرماید: و اما نعمت پروردگارت را بازگو سوره93/11

عاصم گفت: یا امیرالمومنین! پس چرا خود شما به خوراک سخت و پوشاک درشت اکتفا نموده ئی؟

فرمود: وای بر تو!! همانا خدای عزوجل برپیشوایان  عدالت واجب ساخته که خود را در ردیف مردم ضعیف و ناتوان گیرند، تا فقر و تنگدستی فقیر را از جا به در نبرد . عاصم بن زیاد عبا را کنار گذاشت و جامه نرم در بر کرد.

.

اصول کافی، ج2

ترجمه مصطفوی

 علت «امیر المومنین» خواندن حضرت علی علیه السلام

احمد بن عمر گوید: از حضرت ابوالحسن علیه السلام پرسیدم: چرا آن حضرت امیر المومنین علیه السلام نامیده شد؟

فرمود: زیرا او مومنین را طعام علمی می دهد. مگر نشنیده ئی که خدا در کتابش می فرماید: و ما خانواده خود را طعام می دهیم. سوره12/آیه64

شرح: مار یمیر به معنی طعام دادن و آذوقه خوب برای خانواده تهیه کردن است. بنابراین کلمه امیر صیغه متکلم وحده از فعل مضارع است که در اثر کثرت استعمال  لقب آن حضرت گشته است مانند تابط شراً و ممکن است مقصود از روایت این باشد که حکام و زمامداران دیگر که امیر مردم هستند غذای جسمی و خواربار و آذوقه معاش آنها را منظم می کنند و در دسترس آنها می گذارند تا زندگی حیوانی آنها اداره شود ولی حکومت علی علیه السلام علاوه بر جنبه معاش مردم از نظر غذای روحی و زندگی علمی و معنوی افراد مورد توجه است و اختصاص به مومنین هم دارد زیرا تنها ایشانند که از علوم آن حضرت استفاده می کنند.

روایت دوم)

امیر المومنین علیه السلام فرمود: خدا مرا پیشوای خلقش قرارا داد و بر من واجب ساخت که درباره خود و خوراک و نوشابه و پوشاکم مانند مردم ضعیف و مستمند بر خود تنگ گیرم  تا فقیر از فقر من پیروی کند و ثروتمند به وسیله ثروتش سرکشی و طغیان ننماید.

اصول کافی، ج2

ترجمه مصطفوی

پدر و مادر حقیقی

اصبغ بن نباته از امیر المومنن علیه السلام راجع به قول خدای تعالی : «أن اشکرلی و لوالدیک الی المصیر» سوره 31/آیه14 پرسید.

حضرت فرمود: پدر و مادری که خدا سپاس گذاری ایشان را واجب کرده آنهایند که علم از آنها ترواش کند و حکت را به ارث گذارند و مردم به اطاعتشان مأمورند و خدا پس از آن فرماید: «سرانجام به سوی من است» سرانجام بندگان به سوی خدا است و راهنمایش  همان پدر و مادر هستند.

سپس خدا روی سخن را متوجه پسر خنتمه و رفیقش نمود (یعنی عمر و ابوبکر؛ زیرا خنتمه نام مادر عمر است) و نسبت به خاص و عام (پیغمبر و سایر مردم ) فرموده است: «و ان جاهداک علی ان تشرک بی» یعنی از پیش خود درباره وصی ات سخن گوئی و از آن که دستور اطاعتش داری برگردی از آنها فرمان مبر و سخنانشان را مشنو.

سپس سخن را متوجه پدر و مادر نموده و فرمود: «در دنیا به نیکی همدمشان باش» یعنی فضیلت آنها را به مردم بشناسان و به روش آنها دعوت کن و همین است معنی قول خدا «واتبع سبیل من اناب الی مرجعکم.» پس فرمود اول به سوی خدا و سپس به سوی ماست.

از خدا پروا کنید و نافرمانی این پدر و مادر نکنید زیرا خرسندی آنها خرسندی خدا و خشمشان خشم خداست.

شرح: تفسیر ظاهر آیه شریفه درباره سفارش نسبت به پدر و مادر جسمانی و سپاس گذاری از آنها و خوش رفتاری با ایشان است ولی تأویل آیه چنانکه امیر المومنین علیه السلام بیان می فرماید بر پدران روحانی که پیغمبر و اوصیاء آن حضرت باشند منطبق می شود. لیکن تطبیق جزئیات چنانکه مرحوم مجلسی می گوید: از غریب ترین تاویلات است و بر فرض صدورش از امیر المومنین علیه السلام از بطون عمیقه است و از ظاهر معنی لفظ دور است و کسی آن را داند که خود فرموده است.

.

اصول کافی،ج2

ترجمه مصطفوی

نحوه آفرینش امام معصوم و پیروان آنها

روایت اول)

امیر المومنین علی (علیه السلام) فرمود: برای خدا نهریست نزد عرش و نزد آن نهر نوری است که خدایش فروزان ساخته و در دو جانب نهر دو روح آفریده شده : روح القدس و روح وابسته به امر خدا. 

برای خدا دوطینت (سرشت، گِل) است: پنج تای آنها از بهشت است و پنج تای دیگر از زمین.

آنگاه بهشتی و زمینی را تفسیر نمود. سپس فرمود: هر پیغمبر و فرشته ای را که خدا پس از پیغمبر سرشته است یکی از این دو روح را در او دمیده و پیغمبر صلی الله علیه و آله را نیز از یکی از آن دو قسم طینت سرشته است به جز ما خاندان.

راوی گوید: به موسی بن جعفر (علیه السلام) عرض کردم: سرشتن چیست؟ فرمود: آفریدن است. همانا خدای عزوجل ما خاندان را از آن ده طینت آفرید و از هر دو روح در ما دمید، وه ! چه طینت پاکیزه ئی!!

و دیگری از ابوالصامت روایت کرده که امام (علیه السلام) (در تفسیر بهشتی و زمینی) فرمود: طینت بهشتی: بهشت عدن و بهشت مأوی و بهشت نعیم و فردوس و خلد است.

 طینت زمینی : مکه و مدینه و کوفه و بیت المقدس و حائر (امام حسین علیه السلام) است.

روایت دوم) 

امام صادق (علیه السلام) فرمود: خدا ما را از علیین آفرید و ارواح ما را از بالاتر آن آفرید و ارواح شیعیان ما را از علیین آفرید و پیکرشان را از پائیین آن آفرید پس قرابت ما و آنها از این جهت است و دلهای ایشان مشتاق ماست.

.

کافی، ج2

ترجمه مصطفوی

.

خبر از آينده كوفه

اى كوفه تو را مى نگرم كه چونان چرم هاى بازار عكاظ كشيده مى شوى، زير پاى حوادث لگد كوب مى گردى، و حوادث فراوان تو را در بر مى گيرد، من به خوبى مى دانم، ستمگرى نسبت به تو قصد بد نمى كند مگر آن كه خداوند او را به بلايى گرفتار سازد يا قاتلى بر او مسلّط گرداند.

خطبه47

نهج البلاغه

.

.

موسسه اهل البیت

حضرت علی علیه السلام

خدا را سپاس هر چند كه روزگار دشوارى هاى فراوان و حوادثى بزرگ پديد آورد.

خطبه35

? جابر جعفی گوید: امام صادق (علیه السلام) فرمود:
ای جابر! همانا خدای تبارک و تعالی مخلوق را سه دسته آفرید؛ “و کنتم ازواجا ثلاثه فاصحاب المیمنه ما اصحاب المیمنه و اصحاب المشامه ما اصحاب المشامه و السابقون السابقون اولئک المقربون ” 6_11سوره واقعه

السابقون: همان رسولان خدا و مخصوصین درگاه او از میان مخلوق می باشند که خدا در ایشان پنج روح قرار داده است:
1-ایشان را به روح القدس موید ساخت و به وسیله آن همه چیز را بدانند و بشناسند.(و بار نبوت کشد.)
2- ایشان را با روح ایمان موید ساخت و با آن از خدای عزوجل بترسند.(و عدالت بورزد)
3- آنها را به روح قوه موید ساخت و با آن بر اطاعت خدا توانائی یافتند.( و با آن قیام و کوشش کنند.)
4_ آنها را به روح شهوت موید ساخت و با آن اطاعت خدا را خواستند و از نافرمانی اش کراهت یافتند.(و با آن بخورد و بیاشامد و با زنان حلال خود نزدیکی کند.)
5- در ایشان روح حرکت نهاد که همه مردم با آن رفت و آمد کنند.(یعنی جنبش و تکاپو داشته باشد.)

و در اصحاب یمین:
1- ایشان را با روح ایمان موید ساخت و با آن از خدای عزوجل بترسند.
2- آنها را به روح قوه موید ساخت و با آن بر اطاعت خدا توانائی یافتند.
3_ آنها را به روح شهوت موید ساخت و با آن اطاعت خدا را خواستند.
4- در ایشان روح حرکت نهاد که همه مردم با آن رفت و آمد کنند.

??شرح
کلمه روح در این حدیث شریف به معنی قوه و نیروئی است باطنی و معنوی که منشا آثار است، زیرا رفت و آمد انسان و ترس او از خدا و شناختن و دانستن چیزها، آثار و اعمالی است که از انسان بروز می کند و این آثار ناچار باید مبدا و علت ایی داشته باشد.

? در حدیث دیگری از همین باب، جابر از امام باقر (علیه السلام) گوید:…. پیغمبران و اوصیاء به وسیله روح القدس امور و مطالب زیر عرش را تا زیر خاک بدانند.
سپس فرمود: ای جابر! چهار روح اخیر را پیش آمد و آفت رسد ولی روح القدس بازی و یاوه گری نکند.

??شرح
مراد از آفت و پیش آمد این است که گاهی آنها را مانعی عارض می شود که از تاثیر باز می مانند و یاوه گری می کنند اما روح القدس مبدا علم است و همیشه حقایق را بدون کم و کاست به پیغمبران و امامان می فهماند.

? در حدیث دیگری امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
چون پیغمبر (صلی الله علیه و آله) وفات کند، روح القدس از او به امام منتقل شود و روح القدس خواب و غفلت و یاوه گری و تکبر ندارد و چهار روح دیگر خواب و غفلت و یاوه گری دارند. به وسیله روح القدس همه چیز درک می شود.

? در احادیث دیگری واژه “روح” در آیه ” و کذلک اوحینا الیک روحا من امرنا ما کنت تدری ما الکتاب و لا الایمان” به روح القدس تفسیر شده است.

ابوبصیر گوید: از امام صادق (علیه السلام) قول خداوند متعال ” و کذلک اوحینا الیک روحا من امرنا ما کنت تدری ما الکتاب و لا الایمان” آیه 52 سوره49 را پرسیدم. فرمود:
آن مخلوقی است از مخلوقات خدای عزوجل، بزرگتر از جبرئیل و میکائیل که همراه میغمبر صلی الله علیه و آله است. به او خبر می دهد و رهبری اش می کند و همراه امامان پس از وی هم می باشد.

? در حدیث دیگری امام (علیه السلام) فرمودند: … از زمانی که خدای عزوجل آن روح را بر محمد صلی الله علیه و آله فرو فرستاده، به آسمان بالا نرفته و آن روح در ما هست.

? در حدیث دیگری امام صادق ( علیه السلام) فرمودند: … [روح] همراه هیچ یک از پیغمبران گذشته جزء محمد صلی الله علیه و آله نبوده است و آن همراه ائمه می باشد و ایشان را رهبری می کند، چنان نیست که هر چه طلب شود، بدست آید.( یعنی همراهی این روح یا پیغمبر و امامان فضلی از سوی خداوند متعال است و با طلب و کوشش بدست نمی آید.)

?در حدیث دیگری حضرت علی (علیه السلام) فرمودند: … خدای تعالی به پیغمبرش صلی الله علیه و آله می فرماید: “اتی امر الله فلا تستعجلوه سبحانه و تعالی عما یشرکون ینزل الملائکه یالروح” پس روح غیر از ملائکه صلوات علیهم است.
.
.
تمام احادیث از باب” ارواح موجود در ائمه” از ج2 اصول کافی است.
به ترجمه و شرح سید جواد مصطفوی
.
.

?حضرت علی (علیه السلام)؛

هرگاه تیمی و عدوی (ابوبکر و عمر) خدمت پیغمبر (ص) بودند و آن حضرت سوره “انا انزلناه” را با خشوع و گریه تلاوت می فرمود، می گفتند؛ “چقدر در این سوره دلت می سوزد”
پیغمبر(ص) می فرمود؛ “برای آنچه چشمم دیده و دلم فهمیده و نیز برای آنچه دل این شخص (حضرت علی (ع)) پس از من در میابد".
آنها می گفتند: “مگر شما چه دیده ای و او چه می بیند؟”
حضرت برای آنها روی خاک می نوشت:” تنزل الملائکه و الروح فیها باذن ربهم من کل امر”
سپس می فرمود؛ پس از اینکه خدای عز وجل فرماید “هر امری” دیگر چیزی دیگر باقی می ماند؟
می گفتند: نه
می فرمود: می دانید آنکه هر امری بر او نازل می شود کیست؟
می گفتند: تو هستی رسول خدا
می فرمود: آری، اما شب قدر بعد از من هم می باشد؟
می گفتند: آری
می فرمود: در شبهای قدر پس از من هم آن امر نازل می شود؟
می گفتند: آری
می فرمود: به چه کسی نازل می شود؟
می گفتند: نمی دانیم.
پیغمبر دست بر سر من می گذاشت و می فرمود: اگر نمی دانید بدانید، آن شخص پس از من این مرد است.
سپس آن دو نفر شب قدر دا بعد از رسول الله (صلی الله علیه و .آله) می شناختند بواسطه هراس سختی که در دل آنها می افتاد.
.
.
اصول کافی، ج1

? سه دلیلی که امام علی(ع) برای عمر بلند فرعون برشمردند.

✔حجت الاسلام و المسلمین ناصر رفیعی محمدی؛
” امیرالمومنین امام علی(ع) فرمودند؛ ” فرعون به سه دلیل عمر بلندی داشت:
#اول آنکه فقرا را اطعام می‌کرد
#دوم آنکه سهل الحجاب بود یعنی با اینکه ادعای خدایی داشت، اما مردم اگر با او کار داشتند می‌توانستند او را ببینند و این طور نبود که از 15 مسئول دفتر اجازه بگیرند و در نهایت هم نتوانند او را ببینند.
#سوم آنکه که نسبت به همسرش غیور بود بدین معنی که اجازه نمی‌داد همسرش در معرض دید نامحرم قرار بگیرد.

#اللهم_صل_علی_محمد_و_آل_محمد
.
.