?خدایا

توان خودداری از گناهان ندارم جز به قوت تو،
پس مرا با نیروی کافی تقویت کن و خود عهده دار نیرو بازدارنده از گناهانم باش
و توبه مرا چنان توبه ای قرار ده که بعد از آن محتاج توبه ای دیگر نباشم.
توبه ای که سبب محو گناهان گذشته و ایمنی از گناه در بقیه ایام عمر باشد.
.
.
دعای 31
صحیفه سجادیه
.
.

?بار الها
مرا به اعمالی موفق کن که به سبب آن چرک گناهان را از من بشویی
و هنگام خروج از دنیا مرا بر آئین خود و پیامبرت(علیه السلام) بمیران.

?خداوندا
بر ذمه من وبالهایی است که به یاد دارم و وبالهایی است که فراموش شده و نزد علم توست که در آن فراموشی راه ندارد.
پس در مقابل آن وبالها به صاحبانش عوض بده
و وزر آن را از من بریز و سنگینی آن را از دوش جان من بردار.
.
.
دعای31
صحیفه سجادیه
.
.

?بندگان خدا!

بدانید که خداوند شما را بیهوده نیافریده و شما را به خود واننهاده
دانست که اندازه ی نعمتش بر شما چقدر است
و احسانش بر شما چه اندازه است
پس از او پیروزی بخواهید و رسنگاری بجویید
از او نیازهایتان را طلب نمایید
عطایایش را درخواست کنید
که میان او و شما پرده ای و یا درب بسته ای نیست
او همه جا هست و در هر زمان و وقتی حاضر است و با هر انس و جنی قرین است.
.
.
خطله 195
نهج البلاغه
.
.

?امام باقر (علیه السلام)؛

جز دروغگو هیچ کس از مردم ادعا نکند که تمام قرآن را چنانکه نازل شده، جمع کرده است و کسی جز علی بن ابیطالب و امامان پس از وی (علیهم السلام) آن را چنانکه خدای تعالی فرستاده، جمع و نگهداری نکرده اند.
.
.
اصول کافی،
جلد1
.
.

?بارخدایا

رفاقت و مصاحبت با فقیران را محبوب من قرار ده
و در نشست و برخاست با آنان مرا به صبر نیکو یاری ده
و آنچه را از متاع نابودشدنی دنیا از من گرفتی همان را در خزانه های پایدارت برایم ذخیره کن
.
.
دعای 30
صحیفه سجادیه
.
.

?خدایا

از غصه وام و اندیشه در آن
و از دل مشغولی به مسئله قرض و بی خوابی اش، به تو پناه می آورم

پس بر محمد و آل او درود فرست
و مرا از زحمت و مشقت وام پناه ده
از ذلت قرض در این چند روز زندگی و از وبال آن پس از مرگ به تو پناه می برم

?پس بر محمد و آل او درود فرست
و مرا به ثروت سرشار یا زندگی توام با کفاف از آن پناه ده
و مرا از اسراف و زیاده خواهی بازدار
و به بخشش و انتخاب میانه روی سامان ده
و اندازه نگاه داشتن نیکو را به من بیاموز
و مرا از ولخرجی حفظ کن
و خرج کردن مالم را متوجه برنامه های خیر فرما
.
.
دعای 30
صحیفه سجادیه
.
.

?بار الها
برمحمد و آلش درود فرست
و مرا عافیت بخش از وامی که آبرویم را بریزد
و ذهنم را پریشان کند
و فکرم را پراکنده کند
و شغلم در علاج و چاره آن به طول انجامد
.
.دعای 30
صحیفه سجادیه
.
.

?"كَلَّا ۖ بَلْ ۜ رَانَ عَلَىٰ قُلُوبِهِمْ مَا كَانُوا يَكْسِبُونَ”
چنين نيست، بلكه آنچه كسب مى‌كردند بر دلهايشان زنگار نهاده است.
آیه15، مطففین

و از روضه الواعظين نقل شده كه گفت امام باقر (عليه السلام ) فرمود: هيچ چيز قلب آدمى را بقدر گناه فاسد نمى كند، قلب وقتى با گناه آشنا شد، روز به روز بيشتر متمايل بدان مى شود، تا جايى كه گناه بر آن چيره شود، آن وقت است كه قلب زير و رو گشته بالا و پايين مى شود.

رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله وسلم ) فرمود: وقتى مؤمن گناهى مرتكب شود، لكه سياهى در قلبش پيدا مى شود، اگر توبه كند و دل از گناه بكند، و از پروردگارش طلب مغفرت كند، دوباره قلبش صيقلى و شفاف مى شود، و اگر زيادتر گناه كند، آن لكه زيادتر مى شود، اين همان رين است كه خداى تعالى در باره اش در كتاب كريمش فرموده : ((كلا بل ران على قلوبهم ما كانوا يكسبون )).

✔پیام ها

1- افسانه پنداشتن قرآن، ناشى از ناپاكى دل است. «كَلَّا بَلْ رانَ عَلى‌ قُلُوبِهِمْ»
2- گناه، روح انسان را دگرگون و از درك حق باز مى‌دارد. «بَلْ رانَ عَلى‌ قُلُوبِهِمْ ما كانُوا يَكْسِبُونَ»
3- فطرت انسان سالم است، آنچه آن را مى‌پوشاند، گناه است. «رانَ عَلى‌ قُلُوبِهِمْ»
4- در فرهنگ قرآن، قلب و روح مركز درك حقايق است. «رانَ عَلى‌ قُلُوبِهِمْ»
5- اصرار و تداوم بر گناه، سبب زنگار قلب است. «ما كانُوا يَكْسِبُونَ»
6- عمل، سرمايه انسان است كه با آن، خوبى‌ها يا بدى‌ها را كسب مى‌كند. «كانُوا يَكْسِبُونَ»
7- زنگار گناه كه در دنيا مانع درك حقيقت است، در آخرت نيز مانع دريافت الطاف الهى مى‌شود. «إِنَّهُمْ عَنْ رَبِّهِمْ يَوْمَئِذٍ لَمَحْجُوبُونَ»

منبع؛ تفسیر نور

?خانه و خیمه ای نمی ماند جز آنکه ستمگران غم و اندوه و رنج و محنت را در آن وارد سازند
نه در آسمان عذرتان را بپذیرند و نه در زمین کسی به یاریتان برهیزد
حکومت را به کسی که اهلش نبود سپردید و آن را در غیر جایگاهش نشاندید

به زودی خداوند از ستمگران انتقام می کشد: خوردنی را به خوردنی، نوشیدنی را به نوشیدنی در برابر هر طعام گوارا لقمه ای تلخ و در برابر هر جرعه شیرین جامی جانگداز و زهرآگین.
درونشان بیمناک و بیرونشان در معرض تیغ تیز
آنان مرکب خطاها و شتران بارکش گناهانند.
.
.

خطبه158
.
.

?می پندارد و مدعی است که به خدا امید دارد. به خدای بزرگ سوگند که دروغ می گوید.
چرا نشانه های امیدش در رفتارش آشکار نیست؟ زیرا هرکس امیدوار باشد اثر امیدش در رفتارش معلوم می گردد.

در کار بزرگ به خدا امید دارد و در کارهای کوچک چشم امیدش به مردم است اما آن اندازه که حق بندگان را پاس می دارد حق خداوند را رعایت نمی کند!

چه شده که حق خداوند کمتر از حق بندگان خدا رعایت می شود؟
آیا بیم آن داری که در امیدی که به حق بسته ای برخطا باشی؟
یا او را شایسته امید بستن نمی بینی؟
اگر از یکی از مردم بترسد چندان از او حساب می برد که از خدا حساب نمی برد.
او ترسش از بندگان را نقد و ترسش از خدا را نسیه و وعده ای تحقق نیافته شمرده است.
.
.

خطبه 160
.
.

?هرکس با قرآن نشست این کتاب الهی چیزی بر او افزود و یا از او کاست
بر هدایت او افزود و یا از کور دلیش کاست
.
.

?خدایا

سینه ام را از بیماری حسد سلامت ده
به طوری که بر هیچ کدام از آفریدگان تو بر نعمتی که به فضلت عنایت می کنی، حسد نبرم
.
?خدایا
مرا از آنان قرار ده که تو را در حال آسایش چنان به اخلاص می خوانند که درماندگان مخلص می خوانند.
.
.
دعای22
.
.

?پیامبر (صلی الله علیه و آله)؛

بهشت به سختی ها پیچیده و آتش دوزخ به شهوت ها درآمیخته است.
آگاه باشید انجام هرطاعتی دشوار ااست و ارتکاب هر گناهی خوشایندو لذت بخش.

سخت ترین کارها دور داشتن نفس از هوا و هوس هاست که پیوسته خواهان معصیت و هوسرانی است.

?خدایا
نوری به من ببخش که در پرتو آن در بین مردم زندگی کنم
و با فروغش در هر نوع ظلمتی راه یابم
و انوارش دل مرا از شک و شبهه پاک کند.
.
.

دعای 22
صحیفه
.
.

?قرآن شفاعت کننده ای است که از او بپذیرند و گوینده ایست که تصدیق شود.
با قرآن خدا را بشناسید
نظر خود را (اگر مخالف قرآن است) متهم کنید و هواهای خود را (که در برابر قرآن است) خیانتکار شمارید.
از قرآن برای خود نصیحت بخواهید.
دوای درد خویش را از قرآن بجویید.

.
.
خطبه 176
.
.

? رابطه عاقبت انسان و عمل

آواز دهنده ای در روز قیامت آواز می دهد: ” هر بذر افشانی در دنیا امروز گرفتار بذری است که افشانده و دچار عاقبت کاری است که کرده، جز آنان که بذر قرآن در عرصه ی وجود خویش کاشتند.”
عمل کنید، آنگاه آن را ناتمام نگذارید و به پایان برسانید
برآن استقامت ورزید، شکیبایی کنید
و با تقوا باشید

خطبه 176

?فَإِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْراً
إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْراً
پس (بدان كه) با هر سختى آسانى است. آرى، با هر دشوارى آسانى است.

✔پیام ها

1_هر سختى در درون خود تجربه‌ها و سازندگى‌هايى دارد.
2_حذف حرف فاء در جمله دوم‌ «فَإِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْراً، إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْراً» بيانگر آن است كه اين اصل عمومى است و مخصوص پيامبر نيست.

3_سنّت و برنامه الهى آن است كه بدنبال هر سختى، آسانى است. «إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْراً» (در جاى ديگر قرآن مى‌خوانيم: «سَيَجْعَلُ اللَّهُ بَعْدَ عُسْرٍ يُسْراً» سختى‌ها و مشكلات زوال‌پذيرند و به آسانى تبديل مى‌شوند).

4_صبر و ظفر هر دو دوستان قديمند
5_بر اثر صبر نوبت ظفر آيد

منبع؛ تفسیر نور
.
.

?أَ لَمْ نَشْرَحْ لَكَ صَدْرَكَ
(اى پيامبر!) آيا به تو شرح صدر عطا نكرديم؟

✔پیام ها؛

1_شرح صدر» به معناى گشايش سينه و بالا رفتن ظرفيّت انسان است تا بتواند ناملايمات را تحمّل كند و در مشكلات و سختى‌ها صبر و پايدارى ورزد.
هنگامى كه خداوند حضرت موسى را به رسالت برگزيد، اولين خواسته او سعه صدر بود كه‌
گفت: «رَبِّ اشْرَحْ لِي صَدْرِي» «1» پروردگارا! سعه صدر به من عطا كن. ولى پيامبر اسلام بدون درخواست مورد لطف قرار گرفت و سعه صدر را از خداوند دريافت كرد. «أَ لَمْ نَشْرَحْ لَكَ صَدْرَكَ»

2_از آنجا كه غم و غصه‌ها را نمى‌توان كم كرد، پس بايد ظرفيّت‌ها را بالا برد تا بتوان مشكلات را تحمّل كرد و كم نياورد.

3_ شرح صدر نشانه لطف ويژه الهى است: «فَمَنْ يُرِدِ اللَّهُ أَنْ يَهْدِيَهُ يَشْرَحْ صَدْرَهُ لِلْإِسْلامِ» يعنى هر كس را خداوند اراده كند هدايت يابد، روح او را براى پذيرش اسلام باز مى‌كند.

4_از نظر روانى، هنگام برخورد با مشكلات نبايد تمام ذهن متوجه آن شود، بلكه بايد به سهولت‌هاى پس از آن كه مورد وعده و سنت الهى است نيز توجه نمود.

منبع؛ تفسیر نور
.
.

?أَ لَمْ نَشْرَحْ لَكَ صَدْرَكَ
(اى پيامبر!) آيا به تو شرح صدر عطا نكرديم؟

✔پیام ها؛

1_شرح صدر» به معناى گشايش سينه و بالا رفتن ظرفيّت انسان است تا بتواند ناملايمات را تحمّل كند و در مشكلات و سختى‌ها صبر و پايدارى ورزد.
هنگامى كه خداوند حضرت موسى را به رسالت برگزيد، اولين خواسته او سعه صدر بود كه‌
گفت: «رَبِّ اشْرَحْ لِي صَدْرِي» «1» پروردگارا! سعه صدر به من عطا كن. ولى پيامبر اسلام بدون درخواست مورد لطف قرار گرفت و سعه صدر را از خداوند دريافت كرد. «أَ لَمْ نَشْرَحْ لَكَ صَدْرَكَ»

2_از آنجا كه غم و غصه‌ها را نمى‌توان كم كرد، پس بايد ظرفيّت‌ها را بالا برد تا بتوان مشكلات را تحمّل كرد و كم نياورد.

3_ شرح صدر نشانه لطف ويژه الهى است: «فَمَنْ يُرِدِ اللَّهُ أَنْ يَهْدِيَهُ يَشْرَحْ صَدْرَهُ لِلْإِسْلامِ» يعنى هر كس را خداوند اراده كند هدايت يابد، روح او را براى پذيرش اسلام باز مى‌كند.

4_از نظر روانى، هنگام برخورد با مشكلات نبايد تمام ذهن متوجه آن شود، بلكه بايد به سهولت‌هاى پس از آن كه مورد وعده و سنت الهى است نيز توجه نمود.

منبع؛ تفسیر نور

? فقط سه قدم تا عشق

برای هر یک از شما سرانجامی است پس خود را به آن برسانید
برای هر یک از شما نشانه ای است پس با آن هدایت شوید
اسلام هدفی دارد پس به آن دست یابید
.
.
خطبه 176
#اسلام_محمدی_این_است
#اللهم_صل_علی_محمد_و_آل_محمد
.
.

?بار خدایا
ما را در روزی هایمان به بدگمانی و در مدت زندگی به آرزوهای دراز آزمودی
تا جائی که روزیهای تو را از روزی خواران خواستیم

پس بر محمد و آلش درود فرست

و ما را یقین راسخ بخش که بدان وسیله از رنج طلب آسوده مان کنی
و آرامشی خاص در دل ما انداز تا به آن از شدت تعب معافمان داری
و چنان کن که…مارا از دویدن دنبال آن روزیی که رساندنش را برای ما کفالت نموده ای باز دارد و مانع پریشان خاطری ما شود.
.
.
دعای 29
صحیفه سجادیه
.
.

?ای مردم

دنیا کسی را که آرزوی آن را در دل دارد و خواستار آن باشد می فریبد
و بر جان کسی که برای بدست آوردنش با دیگران رقابت کند بخل نمی ورزد
و کسی را که آن را بدست آورد مغلوب می سازد.
.
.

خطبه 177
.
.

?ذعلب یمانی پرسید: ای امیر مومنان، آیا پروردگارت را دیده ای؟
فمود: آیا چیزی را که نمی بینم می پرستم؟
ذعلب گفت: چگونه او را دیده ای؟
فرمود: چشم ها او را آشکار ا نبیند، لکن دلها به حقیقت های ایمان درکش کند. به اشیا نزدیک است بی آنکه به آنها چسبیده باشد، و از اشیا دور است بی آنکه از آنها جدا باشد، گوینده است نه با اندیشه، اراده کننده است نه با تصمیم و سازنده است نه به وسیله اعضا. مهربان است بی آنکه نازک دل باشد.
.
.

خطبه 179
.
.

?به هیچ کاری نشتابید تا خوب آن را بررسی کنید، زیرا در هر کاری که آن را ناخوش می دارید برای ما امکان تغییر هست.
.
.
خطبه 173
.
.

?خدایا

بدنم را به کاری وادار که مقبول تو باشد
قلبم را خلوتگه محبت خود ساز
و
انس به خودت و دوستانت و اهل طاعتت را به من ارزانی دار
.
.
دعای 21
صحیفه سجادیه
.
.

?خدایا

در تمام دوره زندگی ام این قلب را به رغبت در آنچه نزد توست رام گردان
انس به خودت و دوستانت و اهل طاعتت را به من ارزانی دار
و بر هیچ فاجر و کافری بر من، منت و نعمتی قرار مده
و روی نیازم را به طرف آنان مکن

?خدایا
آرامش دل و راحت جان و بی نیازی و انجام گرفتن کارهایم را برعهده خود و گزیدگان خلقت واگذار
و مرا همنشین آنان قرار ده
و مرا یار آنان قرار ده

و این همه بر تو آسان است
.
.

دعای 21
صحیفه سجادیه
.
.

?خدایا

در تمام دوره زندگی ام این قلب را به رغبت در آنچه نزد توست رام گردان
انس به خودت و دوستانت و اهل طاعتت را به من ارزانی دار
بر هیچ فاجر و کافری بر من، منت و نعمتی قرار مده
و روی نیازم را به طرف آنان مکن
.
.

دعای 21
صحیفه سجادیه
.
.

?خدایا

چنان کن که در تمام احوال چنان به سپاس تو برخیزم که به آنچه از دنیا نصیبم می کنی خوشحال نشوم
و بر آنچه مرا در دنیا از آن محروم می داری غمگین نگردم
.
.
دعای21
صحیفه سجادیه
.
.

?در برخورد با فتنه ها

طلحه باید درباره عثمان یکی از این سه کار را می کرد
اگر پسر عفان ستمگر بود باید قاتلان او را یاری می داد و یارانش را می راند
اگر مظلوم بود باید از کشته شدن او جلوگیری می کرد و نسبت به کارهایش عذر می آورد
اگر مردد بود و نمی دانست که عثمان این گونه است یا آن گونه باید از او کناره می گرفت و به کنجی می رفت و مردم را با او به حال خود می گذاشت.
ولی او هیچ یک از این کارها را نکرد.
.
.
خطبه 174
.
.

? سه دلیلی که امام علی(ع) برای عمر بلند فرعون برشمردند.

✔حجت الاسلام و المسلمین ناصر رفیعی محمدی؛
” امیرالمومنین امام علی(ع) فرمودند؛ ” فرعون به سه دلیل عمر بلندی داشت:
#اول آنکه فقرا را اطعام می‌کرد
#دوم آنکه سهل الحجاب بود یعنی با اینکه ادعای خدایی داشت، اما مردم اگر با او کار داشتند می‌توانستند او را ببینند و این طور نبود که از 15 مسئول دفتر اجازه بگیرند و در نهایت هم نتوانند او را ببینند.
#سوم آنکه که نسبت به همسرش غیور بود بدین معنی که اجازه نمی‌داد همسرش در معرض دید نامحرم قرار بگیرد.

#اللهم_صل_علی_محمد_و_آل_محمد
.
.

بار خدایا
هرکه علیه من اندیشه بد داشته باشد او را از من بگردان
نیرنگش را از من دور کن و شرش را از من بازدار
و سدی در مقابلش بپا کن که چشمش را از دیدن من کور سازی…
و مرا از همه ضرر و شر و طعن و غیبت و عیب جویی و حسد و دشمنی … ایمن سازی…
.
.
دعای 23
صحیفه
.
.

?اگر کسی می توانست برای جاوید ماندن در دنیا راهی بیابد یا برای دفع مرگ طریقی بجوید آن شخص سلیمان بن داوود (علیه السلام) بود که در کنار پیامبری و مقام قربش بر جن و انس تسلط داشت اما چون روزی خود را به تمامی بخورد و مدت عمرش را کامل کرد کمان های فنا تیرهای مرگ را به سویش روانه کرد و شهرها از او خالی شد و خانه ها معطل ماند و آنها را دیگران به ارث بردند .
به راستی در نسلهای گذشته برای شما مایه های عبرت فراوان است.
.
.

خطبه 182
.
.

?ای که خود را در وصف پرودگارت به رنج افکنده ای ، اگر راست می گویی جبرئیل و میکائیل و لشکر مقرب را وصف کن.
کسی را می توان با صفات شناخت که شکل و عضو داشته باشد و مدت و پایانی برای وی باشد که هرگاه به سر آید فانی گردد.
.
.

خطبه182
.
.

?می داند هر قطره باران کجا می افتد و کجا قرار می گیرد و مورچه ی کوچک دانه را از کجا بر می دارد و به کجا می کشد
و می داند که روزی پشه را چه چیز کافی است و هر ماده در شکمش چه فرزندی دارد.
.
.
خطبه 182
.
.

?اگر انسانها در عظمت قدرت و بزرگی نعمت خداوند می اندیشیدند به راه راست باز می گشتند و از عذاب سوزان می ترسیدند
آیا به کوچکترین چیزی که آفریده نمی نگرند که چگونه آفرینش او را محکم و ترکیبش را استوار ساخته ؟
برایش گوش و چشم پدید آورده و به استخوان و پوستش آراسته؟
.حکمت 185

.?بدانید این پوست نازک طاقت آتش دوزخ را ندارد، پس به خود رحم کنید.
شما اندازه ی طاقت خود را در مصیبت های دنیا آزموده اید

آیا دیده اید که وقتی یکی از شما خاری بر تنش فرو رود یا بلغزد و خونین شود یا ریگ داغی بسوزاندش، چگونه ناله سر نی دهد؟ پس چه حالی خواهد داشت آنگاه که میان دو طبقه از آتش قرار گیرد و همخوابه سنگ سوزان و همنشین شیطان باشد؟

آیا می دانید که مالک دوزخ هرگاه بر آتش خشم گیرد شعله های آتش به روی هم می غلتند و یکدیگر را می کوبند و خرد می کنند و آنگاه که به آتش بانگ زند شعله هایش از نهیب او در میان درهای جهنم به هر طرف زبانه می کشد؟

ای پیر سالخورده، که پیری و سستی با تو درآمیخته چگونه ای آنگاه که طوق های آتش به استخوانهای گردن بچسبد و غل و زنجیرها به دست ها وصل شود تا گوشت های ساعد را بخورد؟
.
.

خطبه 183
.
.

?خداوند شما را رحمت کند!

به سوی منازلی پیشی گیرید که به آباد کردن آن مامور شده اید و شما را به آن ترغیب کرده اند و فراخوانده اند و با پایداری در راه بندگی خدا و دوری از گناه نعمت های خداوند را بر خویش کامل سازید که فردا به امروز نزدیک است.
.
.

خطبه 189
.
.

خدایا
هرچه را که در این جهان و آن جهان باعث اصلاح حالم شود به من کرامت کن.
.
.

دعای 25
صحیفه سجادیه
.
.

?حق همسایگان و دوستان

بارخدایا
مرا توفیق ده که بدکارشان را به احسان پاداش دهم
از ستمکارسان با گذشت و بخشش صرف نظر کنم
نسبت به همه آنان نیک گمان باشم
با همه آنان به نیکی رفتار کنم
چشم از خطای آنان، عفیفانه بپوشم
از باب فروتنی با ایشان نرم باشم
بر بلادیدگان آنان به آئین رحمت رقت آورم
در نبودشان دوستی و محبت خود را بر آنان ظاهر سازم
از سر اخلاص دلبسته دوام نعمت آنان باشم
و هر چه را برای خویشان خود لازم می دانم در حق آنان لازم بدانم
و آنچه را برای مخصوصان خود رعایت می کنم برای آنان نیز رعایت نمایم.

خداوندا بر محمد و آل او درود فرست
و مرا نیز از طرف آنان رفتاری بدین صورت نصیب فرما

دعای26
صحیفه سجادیه

?مال و فرزند را دلیل خشنودی یا خشم خدا ندانید، که نشانه ی ناآگاهی از موارد آزمایش و امتحان خداوند در مواضع بی نیازی و قدرت بندگان است.
خدای سبحان فرمود:"آیا می پندارند مال و فرزندانی که به آنان عطا می کنیم برای آن است که می کوشیم خیری به آنان برسانیم؟ نه چنین نیست، اینان حقیقت را نمی دانند. ” مومنون/55_56
.
.
خطبه 192

?اگر خداوند بنا داشت که به احدی از بندگانش رخصت کبر ورزیدن دهد، همانا به پیامبران و اولیائش چنین اجازتی می داد ولی خداوند سبحان تکبر را بر ایشان ناخوش داشت، و فروتنی را برای آنان پسندید.
آنانگونه های خویش رادبر زمین نهادند
و چهره هایشان را بر خاک مالیدند
در برابر مومنان فروتنی کردند
خود از قشر مستضعف جامعه بودند
خداوند آنان را با گرسنگی آزمود
به سختی و رنج دچار ساخت
با رویدادهای وحشت زا آزمایش کرد
با ناخوشی ها و جفاها خالصشان نمود
.
.
خطبه192

?فَأَمَّا مَنْ أَعْطى‌ وَ اتَّقى‌ «5» وَ صَدَّقَ بِالْحُسْنى‌ «6» فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْيُسْرى‌ «7» وَ أَمَّا مَنْ بَخِلَ وَ اسْتَغْنى‌ «8» وَ كَذَّبَ بِالْحُسْنى‌ «9» فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْعُسْرى‌ «10» وَ ما يُغْنِي عَنْهُ مالُهُ إِذا تَرَدَّى «11»

«5» امّا آن كه انفاق كرد و پروا داشت «6» و پاداش نيك (روز جزا) را تصديق كرد.
«7» به زودى ما او را براى پيمودن بهترين راه آماده خواهيم كرد. «8» ولى آنكه بخل ورزيد و خود را بى‌نياز پنداشت. «9» و پاداش نيك (روز جزا) را تكذيب نمود.
«10» پس او را به پيمودن دشوارترين راه خواهيم انداخت. «11» و چون هلاك شد، دارايى‌اش براى او كارساز نخواهد بود.

سوره لیل

✔پیام ها

1_ شايد مراد از عطاى همراه با تقوا، اين باشد كه عطا با نيّت خالص و بدون منت، آن هم از مال حلال و در مسير خدا باشد كه تمام اين امور در كلمه تقوا جمع است. «أَعْطى‌ وَ اتَّقى‌»

2_ اگر خداوند براى برخى راه خير را باز مى‌كند، «فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْيُسْرى‌» و براى برخى راه شر را «فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْيُسْرى‌» به خاطر تفاوت تلاش خود انسان‌ها است. «إِنَّ سَعْيَكُمْ لَشَتَّى»

3_هر كس گام اول سخاوت را بر اساس ايمان به معاد و تقوا بردارد، خدا ظرفيّت و شرايط روحى او را براى كارها هموار مى‌كند و روح او را با كار خير مأنوس مى‌گرداند، تجربه و تعقل و كاردانى او را بالا مى‌برد، الهام و ابتكار به او مى‌دهد، پذيرش مردمى و اجتماعى او را زياد مى‌كند و راه‌هاى جديدى را براى كار خير پيش پاى او مى‌گذارد كه همه اينها مصداق‌ «فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْعُسْرى‌» است.

4_نكته لطيف آن است كه قرآن مى‌فرمايد: او را براى آسان‌ترين راه آماده مى‌كنيم‌ «فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْيُسْرى‌» و نفرمود: كار را براى او آسان مى‌كنيم. «سنيسر له اليسرى» و فرق است ميان آنكه انسان روان باشد يا كارش روان باشد. انسان مى‌تواند با توكل و دعا و اتصال به قدرت بى نهايت آسان داراى چنان سكينه و سعه صدر شود كه هر كارى را به راحتى بپذيرد و انجام هر كار خير براى او آسان باشد.

5_آنچه مهم است، اصل بخشش است، نوع و مقدار آن در مرحله بعد است. عطا گاهى كم است، گاهى زياد، گاهى از مال است و گاهى از مقام و آبرو.

6_امام باقر عليه السلام در تفسير آيه‌ «فَأَمَّا مَنْ أَعْطى‌ وَ اتَّقى‌ وَ صَدَّقَ بِالْحُسْنى‌ فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْيُسْرى‌» فرمودند: «لا يريد شيئا من الخير الا يسره الله له» چيزى را اراده نمى‌كند مگر آنكه خداوند انجام آن را براى او آسان مى‌كند.
و در تفسير آيه‌ «وَ أَمَّا مَنْ بَخِلَ وَ اسْتَغْنى‌ وَ كَذَّبَ بِالْحُسْنى‌ فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْعُسْرى‌» فرمودند: «لا يريد شيئا من الشر الا يسره الله له» درباره انجام دادن هيچ شرى تصميم نمى‌گيرد مگر آنكه خداوند انجام آن شر را براى او آسان كرده و مرتكب مى‌شود.

7- آنچه عطا مى‌كنيد مهم نيست، چگونه و با چه انگيزه و حالت عطا كردن مهم است. «أَعْطى‌ وَ اتَّقى‌»

8- شرط پذيرفته شدن عطا، تقواست. «أَعْطى‌ وَ اتَّقى‌» (وگرنه عطاى مال حرام يا با نيّت غير خالص اجرى ندارد، زيرا «إِنَّما يَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقِينَ» «3»)

9- آخرت، بهتر از دنيا است. «الحسنى»
10- كسى مى‌تواند به عطاى خود رنگ الهى داده و اهل پروا باشد كه به معاد ايمان داشته باشد. «وَ صَدَّقَ بِالْحُسْنى‌» (قرآن به وعده‌هاى قيامت حُسنى گفته است.

11- ايمان به قيامت، شرط پذيرفته شدن عمل است. «وَ صَدَّقَ بِالْحُسْنى‌»
12- بخل و مغرور شدن به مال، نشانه بى‌تقوايى است. «مَنْ بَخِلَ وَ اسْتَغْنى‌»

13- گشايش يا گره خوردن كارهاى انسان، نتيجه سخاوت يا بخل انسان نسبت به ديگران است. أَعْطى‌ … لِلْيُسْرى‌، بَخِلَ‌ … لِلْعُسْرى‌

14- نيكى، نيكى مى‌آورد و شر، شر. أَعْطى‌ وَ اتَّقى‌ … فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْيُسْرى‌- بَخِلَ وَ اسْتَغْنى‌ …
فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْعُسْرى‌

15- پاداش و كيفر الهى متناسب با رفتار انسانهاست، اگر گره از كار فقرا باز كنيم، خداوند گره از كار ما باز مى‌كند. «فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْيُسْرى‌» و اگر فقرا را در عُسرت گزاريم، خداوند هم عسرت را پيش پاى ما مى‌گذارد. «فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْعُسْرى‌»

16- اهل بخل بدانند كه ثروت نجات دهنده نيست. «وَ ما يُغْنِي عَنْهُ مالُهُ إِذا تَرَدَّى»
17- نتيجه بخل سقوط است، سقوط از انسانيّت و كمال و سقوط از چشم مردم همراه با سقوط در دوزخ و محروم شدن از درجات اخروى. «إِذا تَرَدَّى»

18- گاهى منشأ بخل امروز، به خاطر ترس از فقر در آينده است. «بَخِلَ وَ اسْتَغْنى‌» (چنانكه در آيه 267 و 268 سوره بقره در كنار دستور انفاق مى‌فرمايد: اين شيطان است كه شما را از فقر آينده مى‌ترساند. أَنْفِقُوا … الشَّيْطانُ يَعِدُكُمُ الْفَقْرَ)

19- گاهى سرچشمه بخل، مغرور شدن به دنيا و احساس بى‌نيازى نسبت به وعده‌هاى بهشتى است.
.
.
منبع؛ تفسیر نور
.
.