|
|
|
| |
محل سخن و سکوت |
... |
محل سخن و سکوت
لَا خَيْرَ فِي الصَّمْتِ عَنِ الْحُكْمِ،
كَمَا أَنَّهُ لَا خَيْرَ فِي الْقَوْلِ بِالْجَهْلِ.
آنجا كه بايد سخن درست گفت، در خاموشى خيرى نيست،
چنانكه در سخن نا آگاهانه نيز خيرى نخواهد بود.
.
حکمت 182
نهج البلاغه
.
موسسه اهل البیت
ستاد احیا فرهنگ مهدویت
موضوعات: ◀حکمت ها, ✔مطلب ندارد, حفظ زبان
[دوشنبه 1399-07-21] [ 10:30:00 ب.ظ ]
لینک ثابت
|
| |
راه درمان ترس |
... |
راه درمان ترس
إِذَا هِبْتَ أَمْراً فَقَعْ فِيهِ،
فَإِنَّ شِدَّةَ تَوَقِّيهِ أَعْظَمُ مِمَّا تَخَافُ مِنه.
هنگامى كه از چيزى مى ترسى، خود را در آن بيفكن،
زيرا گاهى ترسيدن از چيزى، از خود آن سخت تر است.
.
حکمت 175
نهج البلاغه
.
موسسه اهل البیت
ستاد احیا فرهنگ مهدویت
موضوعات: ◀حکمت ها, ✔مطلب ندارد, ترس
[ 05:24:00 ب.ظ ]
لینک ثابت
|
| |
اثر خشم در راه خدا |
... |
اثر خشم در راه خدا
مَنْ أَحَدَّ سِنَانَ الْغَضَبِ لِلَّهِ،
قَوِيَ عَلَى قَتْلِ أَشِدَّاءِ الْبَاطِلِ.
آن كس كه دندان خشم در راه خدا بر هم فشارد،
بر كشتن باطل گرايان، توانمند گردد.
.
حکمت 174
نهج البلاغه
.
موسسه اهل البیت
ستاد احیا فرهنگ مهدویت
موضوعات: ◀حکمت ها, ✔مطلب ندارد, غضب
[ 05:21:00 ب.ظ ]
لینک ثابت
|
| |
اثر مشورت کردن |
... |
اثر مشورت کردن
مَنِ اسْتَقْبَلَ وُجُوهَ الْآرَاءِ،
عَرَفَ مَوَاقِعَ الْخَطَإِ.
آن كس كه از افكار و آراء گوناگون استقبال كند،
صحيح را از خطا خوب شناسد.
.
حکمت 173
نهج البلاغه
.
موسسه اهل البیت
ستاد احیا فرهنگ مهدویت
موضوعات: ◀حکمت ها, ✔مطلب ندارد, مشورت
[ 05:17:00 ب.ظ ]
لینک ثابت
|
| |
اثر لقمه حرام |
... |
اثر لقمه حرام
كَمْ مِنْ أَكْلَةٍ
[تَمْنَعُ] مَنَعَتْ أَكَلَاتٍ.
بسا لقمه اى گلوگير كه
از لقمه هاى فراوانى محروم مى كند.
.
حکمت 171
نهج البلاغه
.
موسسه اهل البیت
ستاد احیا فرهنگ مهدویت
موضوعات: ◀حکمت ها, ◀رزق و روزی, ✔مطلب ندارد
[ 05:07:00 ب.ظ ]
لینک ثابت
|
| |
سرزنش و گرفتن حق |
... |
سرزنش و گرفتن حق
لَا يُعَابُ الْمَرْءُ بِتَأْخِيرِ حَقِّهِ،
إِنَّمَا يُعَابُ مَنْ أَخَذَ مَا لَيْسَ لَهُ.
مرد را سرزنش نكنند كه چرا حقّش را با تأخير مى گيرد،
بلكه سرزنش در آنجاست كه آنچه حقّش نيست بگيرد.
.
حکمت 166
نهج البلاغه
.
موسسه اهل البیت
ستاد احیا فرهنگ مهدویت
موضوعات: ◀حکمت ها, ✔مطلب ندارد, سرزنش, حق مداری
[ 08:31:00 ب.ظ ]
لینک ثابت
|
| |
ماهیت فقر |
... |
ماهیت فقر
الْفَقْرُ، الْمَوْتُ الْأَكْبَرُ.
فقر مرگ بزرگ است.
.
حکمت 163
نهج البلاغه
.
موسسه اهل البیت
ستاد احیا فرهنگ مهدویت
موضوعات: ◀حکمت ها, ✔مطلب ندارد, فقر
[ 08:13:00 ب.ظ ]
لینک ثابت
|
| |
ارزش مشورت کردن |
... |
ارزش مشورت کردن
مَنِ اسْتَبَدَّ بِرَأْيِهِ هَلَكَ،
وَ مَنْ شَاوَرَ الرِّجَالَ، شَارَكَهَا فِي عُقُولِهَا.
هر كس خود رأى شد به هلاكت رسيد،
و هر كس با ديگران مشورت كرد، در عقل هاى آنان شريك شد.
.
حکمت ۱۶۱
نهج البلاغه
.
موسسه اهل البیت
ستاد احیا فرهنگ مهدویت
موضوعات: ◀حکمت ها, ✔مطلب ندارد, عقل و اندیشه, مشورت
[ 08:04:00 ب.ظ ]
لینک ثابت
|
| |
پرهیز از موضع تهمت قرار گرفتن |
... |
پرهیز از موضع تهمت
مَنْ وَضَعَ نَفْسَهُ مَوَاضِعَ التُّهَمَةِ،
فَلَا يَلُومَنَّ مَنْ أَسَاءَ بِهِ الظَّنَ.
كسى كه خود را در جايگاه تهمت قرار داد،
نبايد جز خود را نكوهش كند.
.
حکمت 159
نهج البلاغه
.
موسسه اهل البیت
ستاد احیا فرهنگ مهدویت
موضوعات: ◀حکمت ها, ✔مطلب ندارد, تهمت
[ 10:51:00 ب.ظ ]
لینک ثابت
|
| |
تمام بودن حجت بر تمام انسانها |
... |
تمام بودن حجت بر تمام انسانها
قَدْ بُصِّرْتُمْ إِنْ أَبْصَرْتُمْ،
وَ قَدْ هُدِيتُمْ إِنِ اهْتَدَيْتُمْ،
وَ أُسْمِعْتُمْ إِنِ اسْتَمَعْتُم.
اگر چشم بينا داشته باشيد، حقيقت را نشانتان داده اند،
اگر هدايت مى طلبيد شما را هدايت كردند،
اگر گوش شنوا داريد، حق را به گوشتان خواندند.
.
حکمت 157
نهج البلاغه
.
موسسه اهل البیت
ستاد احیا فرهنگ مهدویت
موضوعات: ◀حکمت ها, ✔مطلب ندارد, اقسام ایمان, خلقت انسان
[ 10:42:00 ب.ظ ]
لینک ثابت
|
| |
نقش نیت در ثواب و عقاب |
... |
نقش نیت در ثواب و عقاب
الرَّاضِي بِفِعْلِ قَوْمٍ كَالدَّاخِلِ فِيهِ مَعَهُمْ؛
وَ عَلَى كُلِّ دَاخِلٍ فِي بَاطِلٍ إِثْمَانِ،
إِثْمُ الْعَمَلِ بِهِ وَ إِثْمُ الرِّضَى بِه.
آن كس كه از كار مردمى خشنود باشد، چونان كسى است كه همراه آنان بوده
و هر كس كه به باطلى روى آورد، دو گناه بر عهده او باشد؛
گناه كردار باطل، و گناه خشنودى به كار باطل.
.
حکمت 154
نهج البلاغه
.
موسسه اهل البیت
ستاد احیا فرهنگ مهدویت
موضوعات: ◀حکمت ها, ✔مطلب ندارد, نیت
[ 10:27:00 ب.ظ ]
لینک ثابت
|
| |
صبر و پیروزی |
... |
صبر و پیروزی
لَا يَعْدَمُ الصَّبُورُ الظَّفَرَ،
وَ إِنْ طَالَ بِهِ الزَّمَانُ.
انسان شكيبا، پيروزى را از دست نمى دهد،
هر چند زمان آن طولانى شود.
.
حکمت 153
نهج البلاغه
.
موسسه اهل البیت
ستاد احیا فرهنگ مهدویت
موضوعات: ◀حکمت ها, ◀صبر در نهج البلاغه, ✔مطلب ندارد
[ 10:23:00 ب.ظ ]
لینک ثابت
|
| |
رفتارهای ضد تقوی |
... |
 |
رفتارهای ضد تقوی
(مردى از امام در خواست اندرز كرد) و درود خدا بر او، فرمود:
از كسانى مباش كه بدون عمل صالح به آخرت اميدوار است،
و توبه را با آرزوهاى دراز به تأخير مى اندازد.
در دنيا چونان زاهدان، سخن مى گويد،
اما در رفتار همانند دنيا پرستان است،
اگر نعمت ها به او برسد سير نمى شود،
و در محروميّت قناعت ندارد،
از آنچه به او رسيد شكر گزار نيست،
و از آنچه مانده زياده طلب است.
ديگران را پرهيز مى دهد اما خود پروا ندارد
به فرمانبردارى امر مى كند اما خود فرمان نمى برد،
نيكوكاران را دوست دارد، اما رفتارشان را ندارد.
گناهكاران را دشمن دارد اما خود يكى از گناهكاران است،
و با گناهان فراوان مرگ را دوست نمى دارد،
اما در آنچه كه مرگ را ناخوشايند ساخت پافشارى دارد.
اگر بيمار شود پشيمان مى شود،
و اگر تندرست باشد سرگرم خوشگذرانى هاست
در سلامت مغرور و در گرفتارى نا اميد است
اگر مصيبتى به او رسد به زارى خدا را مى خواند.
اگر به گشايش دست يافت مغرورانه از خدا روى بر مى گرداند،
نفس به نيروى گمان ناروا، بر او چيرگى دارد،
و او با قدرت يقين بر نفس چيره نمى گردد.
براى ديگران كه گناهى كمتر از او دارند نگران،
و بيش از آنچه كه عمل كرده اميدوار است.
اگر بى نياز گردد مست و مغرور شود،
و اگر تهيدست گردد، مأيوس و سست شود.
چون كار كند در آن كوتاهى ورزد،
و چون چيزى خواهد زياده روى نمايد،
چون در برابر شهوت قرار گيرد گناه را بر گزيده،
توبه را به تأخير اندازد،
و چون رنجى به او رسد از راه ملت اسلام دورى گزيند،
عبرت آموزى را طرح مى كند امّا خود عبرت نمى گيرد
در پند دادن مبالغه مى كند امّا خود پند پذير نمى باشد.
سخن بسيار مى گويد، امّا كردار خوب او اندك است
براى دنياى زودگذر تلاش و رقابت دارد
امّا براى آخرت جاويدان آسان مى گذرد
سود را زيان، و زيان را سود مى پندارد
از مرگ هراسناك است امّا فرصت را از دست مى دهد.
گناه ديگرى را بزرگ مى شمارد،
امّا گناهان بزرگ خود را كوچك مى پندارد،
طاعت ديگران را كوچك و طاعت خود را بزرگ مى داند
مردم را سرزنش مى كند، امّا خود را نكوهش نكرده با خود رياكارانه بر خورد مى كند
خوشگذرانى با سرمايه داران را بيشتر از ياد خدا با مستمندان دوست دارد،
به نفع خود بر زيان ديگران حكم مى كند
امّا هرگز به نفع ديگران بر زيان خود حكم نخواهد كرد.
ديگران را هدايت امّا خود را گمراه مى كند،
ديگران از او اطاعت مى كنند، و او مخالفت مى ورزد،
حق خود را به تمام مى گيرد امّا حق ديگران را به كمال نمى دهد،
از غير خدا مى ترسد، امّا از پروردگار خود نمى ترسد.
(سید رضی مى گويد: اگر در نهج البلاغه جز اين حكمت وجود نداشت، همين يك حكمت براى اندرز دادن كافى بود. اين سخن، حكمتى رسا، و عامل بينايى انسان آگاه، و عبرت آموز صاحب انديشه است).
.
حکمت 150
نهج البلاغه
.
موسسه اهل البیت
ستاد احیا فرهنگ مهدویت
موضوعات: ◀حکمت ها, ✔مطلب ندارد, رفتارهای ضد تقوی
[ 10:09:00 ب.ظ ]
لینک ثابت
|
| |
ویژگی علم الهی |
... |
|
كميل بن زياد مى گويد: امام دست مرا گرفت، و به سوى قبرستان كوفه برد، آنگاه آه پردردى كشيد و فرمود:
اقسام مردم
اى كميل بن زياد اين قلب ها بسان ظرفهايى هستند،
كه بهترين آنها، فراگيرترين آنهاست،
پس آنچه را مى گويم نگاه دار.
مردم سه دسته اند؛
1- دانشمند الهى،
2- و آموزنده اى بر راه رستگارى،
3- و پشّه هاى دست خوش باد و طوفان و هميشه سرگردان،
كه به دنبال هر سر و صدايى مى روند،
و با وزش هر بادى حركت مى كنند،
نه از روشنايى دانش نور گرفتند، و نه به پناهگاه استوارى پناه گرفتند.
ثروت یا علم!
اى كميل! دانش بهتر از مال است،
زيرا علم، نگهبان تو است،
و مال را تو بايد نگهبان باشى
مال با بخشش كاستى پذيرد
امّا علم با بخشش فزونى گيرد،
و مقام و شخصيّتى كه با مال به دست آمده با نابودى مال، نابود مى گردد.
مشخصات علم الهی
اى كميل بن زياد!
شناخت علم راستين (علم الهى) آيينى است كه با آن پاداش داده مى شود،
و انسان در دوران زندگى با آن خدا را اطاعت مى كند،
و پس از مرگ، نام نيكو به يادگار گذارد.
دانش فرمانروا، و مال فرمانبر است.
ارزش دانشمندان
اى كميل !
ثروت اندوزان بى تقوا مرده گرچه به ظاهر زنده اند،
امّا دانشمندان، تا دنيا برقرار است زنده اند،
بدن هايشان گرچه در زمين پنهان امّا ياد آنان در دل ها هميشه زنده است.
علی از زبان علی (اقسام دانش پژوهان)
بدان كه در اينجا (اشاره به سينه مبارك كرد) دانش فراوانى انباشته است،
اى كاش كسانى را مى يافتم كه مى توانستند آن را بياموزند
آرى تيز هوشانى مى يابم امّا مورد اعتماد نمى باشند،
دين را وسيله دنيا قرار داده،
و با نعمت هاى خدا بر بندگان،
و با برهان هاى الهى بر دوستان خدا فخر مى فروشند.
يا گروهى كه تسليم حاملان حق مى باشند امّا ژرف انديشى لازم را در شناخت حقيقت ندارند،
كه با اوّلين شبهه اى، شك و ترديد در دلشان ريشه مى زند
پس نه آنها، و نه اينها، سزاوار آموختن دانش هاى فراوان من نمى باشند.
يا فرد ديگرى كه سخت در پى لذّت بوده، و اختيار خود را به شهوت داده است،
يا آن كه در ثروت اندوزى حرص مى ورزد،
هيچ كدام از آنان نمى توانند از دين پاسدارى كنند،
و بيشتر به چهارپايان چرنده شباهت دارند،
و چنين است كه دانش با مرگ دارندگان دانش مى ميرد.
ويژگى هاى دانشمندان الهى
آرى! خداوند زمين هيچ گاه از حجّت الهى خالى نيست،
كه براى خدا با برهان روشن قيام كند،
يا آشكار و شناخته شده، يا بيمناك و پنهان،
تا حجّت خدا باطل نشود،
و نشانه هايشان از ميان نرود.
تعدادشان چقدر و در كجا هستند؟
به خدا سوگند!
كه تعدادشان اندك ولى نزد خدا بزرگ مقدارند،
كه خدا به وسيله آنان حجّت ها و نشانه هاى خود را نگاه مى دارد،
تا به كسانى كه همانندشان هستند بسپارد،
و در دل هاى آنان بكارد،
آنان كه دانش، نور حقيقت بينى را بر قلبشان تابيده،
و روح يقين را دريافته اند،
كه آنچه را خوشگذاران ها دشوار مى شمارند، آسان گرفتند،
و با آنچه كه ناآگاهان از آن هراس داشتند أنس گرفتند.
در دنيا با بدن هايى زندگى مى كنند، كه ارواحشان به جهان بالا پيوند خورده است،
آنان جانشينان خدا در زمين، و دعوت كنندگان مردم به دين خدايند.
آه، آه،
چه سخت اشتياق ديدارشان را دارم.
كميل هر گاه خواستى باز گرد.
.
حکمت ۱۴۷
نهج البلاغه
.
موسسه اهل البیت
ستاد احیا فرهنگ مهدویت
موضوعات: ◀حکمت ها, ◀علی از زبان علی در کلام نهج البلاغه, ◀علم و علماء در نهج البلاغه, اقسام مسلمانان در جامعه اسلامی, ✔مطلب ندارد, ویژگی علم الهی, ویژگی عالمان الهی, اقسام علم آموزان
[ 09:24:00 ب.ظ ]
لینک ثابت
|
| |
اندازه صبر |
... |
اندازه صبر
يَنْزِلُ الصَّبْرُ عَلَى قَدْرِ الْمُصِيبَةِ،
وَ مَنْ ضَرَبَ يَدَهُ عَلَى فَخِذِهِ عِنْدَ مُصِيبَتِهِ
حَبِطَ [أَجْرُهُ] عَمَلُهُ.
صبر به اندازه مصيبت فرود آيد،
و آن كه در مصيبت بى تاب بر رانش زند،
اجرش نابود مى گردد.
.
حکمت 144
نهج البلاغه
.
موسسه اهل البیت
ستاد احیا فرهنگ مهدویت
موضوعات: ◀حکمت ها, ◀صبر در نهج البلاغه, ✔مطلب ندارد
[ 05:43:00 ب.ظ ]
لینک ثابت
|
| |
رابطه پاداش و سخاوت |
... |
رابطه پاداش و سخاوت
مَنْ أَيْقَنَ بِالْخَلَفِ، جَادَ بِالْعَطِيَّةِ.
آن كه پاداش الهى را باور دارد،
در بخشش سخاوتمند است.
.
حکمت 138
نهج البلاغه
.
موسسه اهل البیت
ستاد احیا فرهنگ مهدویت
موضوعات: ◀حکمت ها, ✔مطلب ندارد, انفاق
[ 04:53:00 ب.ظ ]
لینک ثابت
|
| |
4 ارزش برتر |
... |
|
4 ارزش برتر
مَنْ أُعْطِيَ أَرْبَعاً لَمْ يُحْرَمْ أَرْبَعاً؛
مَنْ أُعْطِيَ الدُّعَاءَ لَمْ يُحْرَمِ الْإِجَابَةَ،
وَ مَنْ أُعْطِيَ التَّوْبَةَ لَمْ يُحْرَمِ الْقَبُولَ،
وَ مَنْ أُعْطِيَ الِاسْتِغْفَارَ لَمْ يُحْرَمِ الْمَغْفِرَةَ،
وَ مَنْ أُعْطِيَ الشُّكْرَ لَمْ يُحْرَمِ الزِّيَادَةَ.
[قال الرضي رحمه الله تعالى و تصديق ذلك [في] كتاب الله تعالى:
قال الله في الدعاء “ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ"،
و قال في الاستغفار “وَ مَنْ يَعْمَلْ سُوءاً أَوْ يَظْلِمْ نَفْسَهُ ثُمَّ يَسْتَغْفِرِ اللَّهَ يَجِدِ اللَّهَ غَفُوراً رَحِيماً"،
و قال في الشكر “لَئِنْ شَكَرْتُمْ لَأَزِيدَنَّكُمْ"،
و قال في التوبة “إِنَّمَا التَّوْبَةُ عَلَى اللَّهِ لِلَّذِينَ يَعْمَلُونَ السُّوءَ بِجَهالَةٍ ثُمَّ يَتُوبُونَ مِنْ قَرِيبٍ فَأُولئِكَ يَتُوبُ اللَّهُ عَلَيْهِمْ وَ كانَ اللَّهُ عَلِيماً حَكِيماً"].
كسى را كه چهار چيز دادند، از چهار چيز محروم نباشد،
1- با دعا از اجابت كردن،
2- با توبه از پذيرفته شدند،
3- با استغفار از آمرزش گناه،
4- با شكرگزارى از فزونى نعمت ها.
سید رضی می گوید: (و اين حقيقت مورد تصديق كتاب الهى است كه در مورد دعا گفته است: «مرا بخوانيد تا خواسته هاى شما را بپردازم». (قرآن كريم، سوره مؤمن، آيه 60) در مورد استغفار گفته است: «هر آن كه به بدى دست يابد يا بر خود ستم روا دارد و از آن پس به درگاه خدا استغفار كند، خداى را آمرزش گر و مهربان يابد».(قرآن كريم، سوره نساء، آيه 110) در مورد سپاس فرموده است: «بى شك اگر سپاس گزاريد، بر نعمت مى افزايم». (قرآن كريم، سوره ابراهيم، آيه 7) و در مورد توبه فرموده است: («تنها توبه را خداوند از كسانى مى پذيرد كه از سر نادانى به كار زشتى دست مى يابند و تا دير نشده است باز مى گردند، تنها چنين كسانند كه خداوند در موردشان تجديد نظر مى كند، كه خدا دانا و حكيم است».(قرآن كريم، سوره نساء، آيه 17)
.
حکمت 135
نهج البلاغه
.
موسسه اهل البیت
ستاد احیا فرهنگ مهدویت
موضوعات: ◀حکمت ها, ◀ توبه در نهج البلاغه, ✔مطلب ندارد, شکر گزاری
[ 04:31:00 ب.ظ ]
لینک ثابت
|
| |
دنیا و اقسام مردم در آن |
... |
دنیا و اقسام مردم در آن
الدُّنْيَا دَارُ مَمَرٍّ،
لَا دَارُ مَقَرٍّ؛
وَ النَّاسُ فِيهَا رَجُلَانِ؛
رَجُلٌ بَاعَ فِيهَا نَفْسَهُ فَأَوْبَقَهَا،
وَ رَجُلٌ ابْتَاعَ نَفْسَهُ فَأَعْتَقَهَا.
دنيا گذرگاه عبور است، نه جاى ماندن،
و مردم در آن دو دسته اند:
يكى آن كه خود را فروخت و به تباهى كشاند،
و ديگرى آن كه خود را خريد و آزاد كرد.
.
حکمت 133
نهج البلاغه
.
موسسه اهل البیت
ستاد احیا فرهنگ مهدویت
موضوعات: ◀حکمت ها, ◀ وصف دنیا و آخرت در نهج البلاغه, ✔مطلب ندارد, روش استفاده درست از دنیا
[ 04:21:00 ب.ظ ]
لینک ثابت
|
|
