طرح سی روز سی آيه ، رمضان 1440
آيه بيست و هفتم
ملحق شدن فرزندان مؤمن به والدينِ مؤمنِ خود در روز قيامت و بهره وری از نتيجه عمل خود

?جزء بيست و هفتم، آيه 21 سوره: طور

« وَ الَّذِينَ ءَامَنُواْ وَ اتَّبَعَتْهُمْ ذُرِّيَّتَهُم بِإِيمَانٍ اَلْحَقْنَا بِهِمْ ذُرِّيَّتَهُمْ وَ مَا اَلَتْنَاهُمْ مِنْ عَمَلِهِم مِنْ شَیْءٍ كُلُّ امْرِئٍ بِمَا كَسَبَ رَهِينٌ (طور/21)»
« كسانى كه خود ايمان آوردند و فرزندانشان در ايمان، پيرويشان كردند. فرزندانشان را به آنها ملحق می كنيم و از پاداش عملشان هيچ نمی كاهيم كه هر كسی در گرو كار خويشتن است. (طور/21)»

⁉پرسشها:

1- آيه 21 سوره طور در ميان کدام دسته از آيات اين سوره قرار دارد. زمان وقوع وعده در اين آيه شريفه چه زمانی است؟

2- با توجّه به آيه 21 سوره طور زمان الحاق فرزندان اهل ايمان به آنان چه زمانی است؟ و شرط الحاق فرزندان به آنان چيست؟

3- آيا ملحق شدن فرزندان به مؤمنين با توجّه به آيه 21 سوره طور موجب کاستی از پاداش عمل خود مؤمنين است؟ چرا؟

✔پاسخها:

1- آيه 21 سوره طور در ميان آياتی (17 تا 28) از اين سوره قرار دارد که: بخشی از نعمتهای کسانی که در روز قيامت پاداش می گيرند را شرح می دهد، علّت بهره مندی آنها از پاداش روز قيامت اين است که اينان همان متّقين هستند، همانهايى كه در دنيا در ميان اهل خود به شفقت رفتار می كردند، و خدا را به ايمان می خواندند، و به يكتايى می ستودند.

2- با توجّه به آيه 21 سوره طور زمان الحاق فرزندان اهل ايمان به آنان روز قيامت است. شرط الحاق فرزندان به آنان پيروی فرزندان از والدين در ايمان است.

3- با توجّه به آيه 21 سوره طور ملحق شدن فرزندان به پدران موجب کاستی از پاداش عمل پدران نيست. زيرا آيه شريفه به اين جمله ختم شده است که: « كُلُّ امْرِئٍ بِمَا كَسَبَ رَهِينٌ هر كسی در گرو كار خويشتن است.» هر فردی پاداش عمل خود را دريافت می کند. يعنی فرزندان به دليل عمل خود پاداش می گيرند نه اينکه پاداش والدين را به آنان می دهند.

????
نظر علامه طباطبايی (ره) درباره پرسش 2:

و از ظاهر آيه شريفه بر می آيد كه در مقام منّت نهادن است، خدای سبحان بر مؤمنين منّت می گذارد كه به زودی ذريّه ايشان را- البته آنهايى را كه در ايمان از پدران خود پيروی كردند- به خود آنان ملحق می كند.

و بدين وسيله چشم پدران را روشن می سازد، و همين معنا خود قرينه ای است بر اينكه تنوين در كلمه « بايمانٍ » برای اين است كه بر نوعی غير مشخّص از ايمان دلالت كند، نه برای تعظيم ايمان.

در نتيجه معنای آيه اين می شود كه: ما از ميان ذرّيّه های مؤمنين، آنهايى را كه در ايمان به خدا به نوعی از پدران پيروی كنند به پدرانشان ملحق می كنيم، هر چند كه ايمانشان به درجه ايمان پدرانشان نرسد. چون اگر تنها آن ذرّيّه ای را به پدران مؤمن ملحق كند كه ايمانشان يا مساوی و يا كاملتر از ايمان پدران باشد، ديگر منّت نهادن معنا ندارد.

از سوی ديگر، از اينكه اتّباع در ايمان را مطلق و بى قيد آورد، ناگزير بايد بگوييم منظور از اين اتّباع، اتّباع فرزندان بالغ است، چون خردسالانى كه هنوز به حدّ تكليف نرسيده اند، ايمانشان هنوز ايمان صحيح نشده، پس قهراً مراد از ذرّيّه، فرزندان كبيرند كه مكلّف به ايمان هستند. بنا بر اين، آيه شريفه، شامل صغار از اولاد كه قبل از بلوغ از دنيا می روند نمی شود، و اين منافات ندارد با اينكه اولاد صغار مؤمنين هم شرعا محكوم به ايمان باشند.

مگر اينكه بگوييم: نكره آمدن ايمان عموميّت را می رساند، و معنا چنين می شود:
ذرّيّه ايشان در ايمان، كه از پدران خود پيروی كرده اند، حال چه اينكه آن ايمان، ايمان واقعی باشد، يا ايمان به حسب حكم شرع باشد.

.
.
استاد بصراوی
.
.