طرح سی روز سی آيه ، رمضان 1440
آيه بيست و سوّم
اعضای بدن فرد در روز قيامت به آنچه انجام داده اند شهادت می دهند.

?جزء بيست و سوّم، آيه 65 سوره يس:
« اَلْيَوْمَ نَخْتِمُ عَلَی اَفْوَاهِهِمْ وَ تُكَلِّمُنَا اَيْدِيهِمْ وَ تَشْهَدُ اَرْجُلُهُمْ بِمَا كاَنُواْ يَكْسِبُونَ (يس/65)»
« امروز بر دهانهايشان مهر می نهيم. و دستهايشان با ما سخن خواهند گفت و پاهايشان شهادت خواهند داد كه چه می كرده‏اند.
(يس/65)»

⁉پرسشها:

1- آيه 65 سوره يس در چه سياقی از آيات قرار دارد؟ شماره آيات سياق از … تا … است؟ موضوع کلی و موضوعات جزئی اين دسته از آيات چيست؟

2- آيه 65 سوره يس درباره کدام يک از موضوعات مطرح شده در سياق است؟ و درباره کيست؟

3- شماره آيه يا آياتی از سياق را بنويسيد که آيه 65 سوره يس نتيجه محتوای آن محسوب می شود.

4- چرا با توجّه به آيه 65 سوره يس اوّل بر دهان مجرمين مهر زده می شود، بعد اعضای بدنش بر عليه او شهادت می دهند؟

5- با توجّه به تفسير آيه 65 سوره يس مشخّص کنيد که تنها دست و پا از بدن مجرم شهادت می دهند يا اعضای ديگر هم شهادت خواهند داد؟

6- آيات ديگری از قرآن کريم را بياوريد که مفهوم آيه 65 سوره يس در آن آمده است.

7- روايتی را از الميزان يا سند ديگری بياوريد که در آن مشخص کند شهادت دادن دست و پا برای مؤمنين هم هست يا نيست.

✔پاسخها:

1- آيه 65 سوره يس آخرين آيه از يک دسته آيات است که از آيه شماره 48 سوره يس شروع می شود و تا آيه 65 اين سوره ادامه می يابد. موضوع اين دسته از آيات معاد است. به طوری که در آن به تفصيل موارد ذيل را شرح می دهد:
- كيفيت قيام قيامت،
- احضار خلق برای حساب و جزا
- پاداشی كه به اصحاب جنّت می دهد،
- كيفری را كه به مجرمين می دهد.

2- آيه 65 سوره يس درباره کيفری است که به مجرمين داده می شود.

3- آيه 65 سوره يس نتيجه محتوای آيات 60 و 62 سوره يس محسوب می شود. يعنی شما ای مجرمين از امر اطاعت نکرديد و شيطان را پرستيديد و در گروهی قرار گرفتيد که شيطان شما را گمراه کرد. پس کيفر شما اين است که دهانتان بسته می شود و اعضای بدنتان بر عليه شما شهادت می دهند.
- « اَ لَمْ اَعْهَدْ إِلَيْكُمْ يَا بَنىِ ءَادَمَ اَنْ لَا تَعْبُدُواْ الشَّيْطَانَ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُبِينٌ ای فرزندان آدم، آيا با شما پيمان نبستم كه شيطان را نپرستيد زيرا دشمن آشكار شماست؟ (يس/60)»
- « وَ لَقَدْ اَضَلَّ مِنْكُمْ جِبِلّاً كَثِيراً اَ فَلَمْ تَكُونُواْ تَعْقِلُونَ بسياری از شما را گمراه كرد. مگر به عقل درنمی يافتيد؟ (يس/62)»

4- با توجّه به آيه 65 سوره يس اوّل بر دهان مجرمين مهر زده می شود، تا امکان دروغگويی از فرد گرفته شود. سپس هر يک از اعضای بدن او هر جرمی که مجرم با دخالت آن عضو انجام داده است را اقرار می کند. مثلاً دست می گويد به صورت فلانی سيلی زدم و …

5- با توجّه به تفسير آيه 65 سوره يس تنها دست و پا از بدن مجرم شهادت نمی دهند بلکه تمام اعضای بدن او شهادت خواهند داد.
علامه طباطبايی (ره) می گويد: هر عضوی به عمل مخصوص به خود شهادت می دهد و گويا می گردد. نام دست و پا در آيه شريفه از باب ذكر نمونه است (و گرنه چشم و گوش و زبان و دندان، و هر عضو ديگر نيز به كارهايى كه به وسيله آنها انجام شده، شهادت می دهند).

6- مفهوم آيه 65 سوره يس در آيه 36 سوره اسراء و آيه 20 سوره فصّلت آمده است.
« وَ لَا تَقْفُ مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَ الْبَصَرَ وَ الْفُؤَادَ كُلُّ اُوْلَئكَ كاَنَ عَنْهُ مَسْئُولاً از پی آنچه ندانى كه چيست مرو، زيرا گوش و چشم و دل، همه را، بدان بازخواست كنند. (اسراء/36)»
« حَتىَّ إِذَا مَا جَاءُوهَا شَهِدَ عَلَيْهِمْ سَمْعُهُمْ وَ اَبْصَارُهُمْ وَ جُلُودُهُم بِمَا كاَنُواْ يَعْمَلُونَ چون به كنار آتش آيند، گوش و چشمها و پوستهاشان به اعمالى كه مرتكب شده‏اند بر ضدّشان شهادت دهند. (فصّلت/20)»

7- علامه طباطبايی (ره) می گويد: در كافى به سند خود از محمّد بن سالم از امام ابى جعفر (ع) روايت كرده كه در ضمن حديثی فرمود: اينكه در روز قيامت اعضای بدن عليه آدمی شهادت می دهد، مربوط به آدم مؤمن نيست، بلكه اين راجع به كسانى است كه: عذاب خدا بر آنان حتمی شده باشد، و امّا مؤمن نامه عملش را به دست راستش می دهند، هم چنان كه خدای تعالى فرمود:

« فَمَنْ اُوتِيَ كِتابَهُ بِيَمِينِهِ فَاُولئِكَ يَقْرَؤُنَ كِتابَهُمْ وَ لا يُظْلَمُونَ فَتِيلاً پس آن كسی كه نامه‏اش را به دست راستش دهد، اينگونه اشخاص خود كتاب خويشتن را می خوانند، و ذرّه ای ظلم نمی شوند» (كافى، ج 2، ص 32)
.
.
استاد بصراوی
.
.