سه خصلتی که مانع خیانت می شود

امام صادق علیه السلام فرمود: پیغمبر صلی الله علیه و آله در مسجد خیف برای مردم سخنرانی کرد و فرمود:

خدا یاری کند بنده ئی را که سخن مرا بشنود و در گوش گیرد و حفظ کند و به کسانی که نشنیده اند برساند چه بسا حامل  علمی که خود دانا نیست و چه بسا حامل علمی که به داناتر از خود رساند.

سه خصلت است که دل هیچ فرد مسلمانی با آن خیانت (کینه توزی، بدخواهی) نکند:

1- خالص نمودن عمل برای خدا

2- خیرخواهی پیشوایان مسلمین(به اطاعت و فرمانبری از آنها)

3- همراه بودن با جماعت مسلمین (و جدا نشدن و اختلاف و پراکندگی ایجاد نکردن)

زیرا دعوت مسلمین افراد پشت سرشان را هم شامل می شود(پس هرکه همراه جماعت شد در سود آنها شریک است)

مسلمین  همه برادرند.

خونشان برابر است ( پس اگر شخص از انها کوچکتر ینشان را به ناحق بکشد باید کشته شود)

و پست ترین فردشان در برقراری پیمانشان کوشش می کند (یعنی پست ترین فرد مسلمان می تواند در مواد امان نامه هر قرار دادی با کفار شرکت و دخالت کند و در وفای آن کوشا باشد.)

علامه مجلسی راجع به جماعت مسلمین اخباری را نقل می کند:

1-  از رسول خدا صلی الله علیه و آله راجع به جماعت امتش پرسیدند فرمود: جماعت امت من اهل حقند اگرچه کم باشند.

2-  پیغمبر صلی الله علیه و آله عرض شد: جماعت امت کیانند؟ فرمود: کسانی که برحقند اگر چه ده نفر باشند.

.

اصول کافی، ج2

ترجمه مصطفوی

 حقیقت ماهیت کفار

امام صادق علیه السلام : … همانا خدا مردمی را برای دوزخ و آتش آفرید و به ما دستور داد که به آنها تبلیغ کنیم و ولی آنها چهره در هم کشیدند و دلشان نفرت پیدا کرد و آن را به ما برگردانیدند و تحمل نکردند و تکذیب نمودند و گفتند:جادوگر است، دروغ گوست، خدا هم بر دلشان مهر نهاد و آن را از یادشان برد.

سپس خدا زبانشان را به قسمتی از بیان حق گویا ساخت که به زبان می گویند و به دل باور ندارند(مانند سخنانی که گاهی بعضی از کفار و فساق به نفع خدا پرستان و علیه خود گویند) تا همان سخن از دوستان و فرمانبران خدا دفاعی باشد و اگر چنین نبود کسی در روی زمین خدا را عبادت نمی کرد و مامور شدیم که از آنها دست برداریم و حقایق را پوشیده و پنهان داریم شما هم (ای گروه شیعه) از انکه خدا بدست برداشتن از اوامر فرموده پنهان دارید و از انکه به کتمان و پوشیدگی از او دستور داده پوشیده دارید.

سپس امام دست به دعا برداشت و گریه کرد و فرمود:

بار خدایا!

ایشان (شیعیان) مردمی اندک و ناچیز اند

پس زندگی ما را زندگی آنها و مرگ ما را مرگ آنها قرار ده

و دشمن خود را بر ایشان مسلط مکن که ما را به آنها مصیبت زده کنی

 زیرا اگر ما را به آنها مصیبت زده کنی 

هرگز در روی زمین پرستش نشوی و صلی الله علی محمد و آله و سلم تسلیما.

شرح: احادیث صعب و مستصعب که در این روایات ذکر شده است مانند آیات قرآن و هدایت الهی و مواعظ و عبرتهاست که اگر با گوشی شنوا و دلی نرم و روحی مطیع برابر شود آمادگی و مجذوبیت و پذیرش پیدا می شود و اگر با دلی سخت و روحی سرکش برخورد کند با انکار و تمرد مواجه می شود و بلکه بر قساوت و طغیان آن می افزاید. قران کریم می فرماید: «از این قرآن آیه هائی نازل می کنیم که برای مومنان شفا و رحمت است و ستمگران را جز خسارت نیفزاید.» سوره17/82

.

اصول کافی، ج2

ترجمه مصطفوی

  اسرار امامان معصوم علیهم السلام را چه کسانی می توانند درک کنند؟

ابوبصیر گوید: امام صادق علیه السلام فرمود: ای ابا محمد! همانا به خدا که سرّی از سرّ خدا و علمی از علم خدا نزد ماست که به خدا هیچ فرشته مقرب و پیغمبر مرسل و مومنی که دلش را به ایمان آزموده آن را تحمل نکند. سوگند که خدا آن را به احدی جز ما تکلیف نفرموده و عبارت با آن را از هیچ کسی جز ما نخواسته.

و نیز نزد ما سرّیست از سرّ خدا و علمی است از علم خدا که ما را به تبلیغ اش مأمور فرموده و ما ان را از جانب خدای عزوجل تبلیغ کردیم و برایش محلی و اهلی و پذیرنده ئی نیافتیم تا انکه خدا برای پذیرش آن مردمی را از همان طین و نوری که محمد و آل محمد و ذریه او را آفرید،  خلق کرد و آنها را از فضل و رحمت خود ساخت چنانکه محمد و ذریه او را ساخت.

پس چون ما آنچه را از جانب خدا به تبلیغش مأمور بودیم، تبلیغ کردیم آنها پذیرفتند و تحمل کردند و یاد ما به آنها رسید . پس دلهای ایشان به شناسائی و به حدیث ما متوجه گشت اگر آنها از آن طینت و نور خلق نمی شدند این چنین نبودند نه به خدا آن را تحمل نمی کردند.

.

اصول کافی، ج2

ترجمه مصطفوی

آخرین سخنان پیامبر صلی الله علیه و آله

سدیر صیرفی  گوید: شنیدم امام صادق علیه السلام می فرمود: پیغمبر صلی الله علیه و آله خبر وفاتش داده شد در صورتی که تن درست بود و دردی نداشت –این خبر را جبرئیل آورد- حضرت برای نماز همگانی جار زد و مهاجر و انصار را دستور داد تا سلاح برگیرند، مردم جمع شدند و پیغمبر صلی الله علیه و آله بر منبر برآمد و خبر وفات خود را به آنها داد و سپس فرمود؛ خدا را به والی بعد از خود به یاد می آورم از اینکه؛

 مبادا بر جماعت مسلمین رحم نکند

باید بزرگشان را احترام کند

 و به ضعیفشان رحم کند

 و عالمشان را بزرگ شمرد

 و به آنها زیان نرساند تا خوارشان کند

و نیازمندشان نسازد تا از دینشان به در برد

 و در خانه خود را به روی آنها نبندد(و از حال آنها بی خبر نماند) تا توانای آنها ناتوانشان را بخورد

و در لشکر کشی آنها سختی روا ندارد(همه را در مرزها نگه ندارد) تا نسل امتم را قطع کند.

سپس فرمود: شاهد باشید که من ابلاغ کردم و خیر خواهی نمودم.

امام صادق علیه السلام فرمود: این آخرین سخنی بود که پیغمبر صلی الله علیه و آله بالای منبرش فرمود.

.

اصول کافی، ج2

ترجمه مصطفویان

نحوه برخورد با دنیا از منظر امامان معصوم علیهم السلام

 روایت اول)

معلی بن خنیس گوید: روزی به امام صادق علیه السلام عرض کردم: آل فلان (بنی عباس) و نعمتهائی را که دارند به یاد آوردم و با خود گفتم: اگر این نعمت برای شما می بود ما هم با شما در عیش و خوشی بودیم

فرمود: هیهات ای معلی! اگر چنین می بود برای ما جز نگهبانی شبانه و تلاش روزانه و پوشاک زبر و درشت و خوراک سخت و بی خورش چیزی نبود، از این رو آن امر از ما برکنار شد. آیا تو دیده ئی که هرگز خدای تعالی بردن حقی را جز این نعمت قرار دهد.

روایت دوم)

زمانی که عاصم بن زیاد عبا پوشید و جا مه نرم را بیرون کرد و برادرش ربیع بن زیاد شکایت او را خدمت امیر المومنین علیه السلام اورد که او همسرش را غمگین نموده و فرزندانش را اندوهناک ساخته .

حضرت فرمود: عاصم را نزد من آورید او را خدمتش آوردند چون حضرت او را دید چهره در هم کشید و فرمود: از همسرت خجالت نکشیدی؟ به فرزندانت رحم نکردی؟ گمان می کنی که خدا چیزهای خوب و پاکیزه را برای تو حلال کرده و نمی خواهد از آنها استفاده کنی تو نزد خدا پست تر از آنی. مگر خدا نمی فرماید: «خدا زمین را برا استفاده مردم نهاد که در آن میوه و نخل غلافدار است.» سوره55/11 مگر خدا نمی فرماید: «دو دریا را گذاشت که به هم برسند  میانشان حائلی است که به هم تجاوز نکنندتا آنجا که فرماید: .. از آنها لوءلوء و مرجان بیرون می شود.» سوره55/22

به خدا سوگند که به کاربردن نعمت های خدا را با عمل نزد او محبوبتر است از به کار بردن آنها را با گفتار در صورتی که خدای عزوجل می فرماید: و اما نعمت پروردگارت را بازگو سوره93/11

عاصم گفت: یا امیرالمومنین! پس چرا خود شما به خوراک سخت و پوشاک درشت اکتفا نموده ئی؟

فرمود: وای بر تو!! همانا خدای عزوجل برپیشوایان  عدالت واجب ساخته که خود را در ردیف مردم ضعیف و ناتوان گیرند، تا فقر و تنگدستی فقیر را از جا به در نبرد . عاصم بن زیاد عبا را کنار گذاشت و جامه نرم در بر کرد.

.

اصول کافی، ج2

ترجمه مصطفوی

امام زمان(عجّ الله تعالی فرجه الشریف) را به چه عنوانی باید صدا کرد؟

عمر بن زاهر گوید: مردی از امام صادق علیه السلام پرسید که به امام قائم به عنوان امیر المومنان سلام می کنند؟

فرمود: نه، آن نام را خدا مخصوص امیر المومنین (علی بن ابی طالب) علیه السلام نموده پیش از او کسی بدان نام، نامیده نشده و بعد از او هم جز کافر آن نام را بر خود نبندد.

عرض کردم : قربانت پس چگونه بر او سلام کنند؟

فرمود: می گویند: السلام علیک یا بقیه الله؛ سپس این آیه را قرائت فرمود: اگر مومن هستید بقیه الله برای شما بهتر است. سوره 11/86

.

اصول کافی،ج2

ترجمه مصطفوی

استثنا شدن امامان معصوم علیهم السلام

زید حشام گوید: شب جمعه ای بود و ما راه می رفتیم که امام صادق علیه السلام به من فرمود: قرآن بخوان، زیرا شب جمعه است.

من این آیه را خواندم :«ان یوم الفصل میقاتهم اجمعین. یوم لا یعنی مولی عن مولی شیئا و لا هم ینصرون. الا من رحم الله.» سوره44/آیه42

امام صادق علیه السلام فرمود: به خدا ما را خدا ترحم کرده و ما را خدا استثنا فرموده ولی ما از دوستان خود کارسازی کنیم.

.

اصول کافی، ج2

ترجمه مصطفوی

رابطه ایمان و کفر با ولایت

نعیم صحاف گوید: از امام صادق علیه السلام آیه «فمنکم کافر و منکم مومن» سوره 64/آیه 2را پرسیدم.

فرمود: خدای عزوجل ایمان و کفر مردم را با ولایت ما شناخت روزی که از ایشان پیمان گرفت و آنها به صورت صلب آدم علیه السلام بودند.

و نیز از آن حضرت این قول خدای عزوجل را پرسیدم  : «اطیعوا الله و اطیعوا الرسول فان تولیتم فانما علی رسولنا البلاغ المبین» سوره64/آیه 2.

فرمود: هان به خدا سوگند! پیشینینان شما هلاک نشدند و هیچ کس هم تا زمان قیام قائم ما عجل الله تعالی فرجه الشریف هلاک نشود جز به سبب ترک نمودن ولایت ما و انکار حق ما و رسول خدا صلی الله علیه و آله از دنیا نرفت تا حق ما را به گردن این امت ثابت و لازم ساخت و خدا هر که را بخواهد به راه راست هدایت کند.

.

اصول کافی، ج2

ترجمه مصطفوی

گفت و گوها پیرامون آیه «انما ولیکم الله و رسوله و الذین آمنوا : الذین یقیمون الصلاه و یوتون الزکاه و هم راکعون.»

امام صادق علیه السلام از پدرش و او از جدش علیهم السلام نقل می کند راجع به قول خدای عز و جل: «یعرفون نعمه الله ثم ینکرونها» سوره 16/ آیه 83 فرمود: چون آیه «انما ولیکم الله و رسوله و الذین آمنوا : الذین یقیمون الصلاه و یوتون الزکاه  و هم راکعون.» سوره5/ آیه 55 نازل شد. جمعی از اصحاب رسول خدا صلی الله علیه و آله در مسجد مدینه انجمن کردند بعضی از آنها به بعض دیگر گفتند : درباره این آیه چه می گوئید؟

بعضی گفتند: اگر این آیه را انکار کنیم آیات دیگر را هم انکار کرده ایم و اگر به این ایمان آوریم این خود خواری ماست، زیرا پسر ابی طالب بر ما مسلط می شود

پس گفتند : ما یقین داریم که محمد در آنچه می گوید راستگوست ولی ما از او پیروی می کنیم و از علی نسبت به آنچه دستورمان می دهد فرمان نمی بریم آنگاه این آیه نازل شد «یعرفون نعمه الله ثم ینکرونها »  یعنی ولایت علی بن ابی طالب را میشناسند ولی بیشترشان نسبت به ولایت کافرند.

.

اصول کافی،ج2

ترجمه مصطفوی

معنای شجره طیّبه

عمر بن حریث گوید: قول خدای تعالی را : «کشجره طیبه اصلها ثابت و فرعها فی السماء» سوره۱۴/آیه ۲۴. از امام صادق علیه السلام  پرسیدم.

حضرت فرمود: رسول خدا صلی اله علیه و آله اصل و ریشه آن درخت است و امیر المومنین علیه السلام فرع(و تنه) آن و امامان از نسل آنها شاخه های آن و علم امامان ، میوه آن و شیعیان مومن ایشان برگهای آن است. آیا در آن درخت چیز زیاد دیگری هست؟

عرض کردم: نه، به خدا

فرمود: به خدا که چون مومنی متولد شود برگی در آن درخت پیدا می شود و چون مومنی می میرد برگی از آن درخت می افتد.

.

اصول کافی، ج2

ترجمه مصطفوی

حدیث صعب و مستصعب ائمّه

روایت اول)

امام باقر (علیه السلام) فرمود: رسول خدا صلی الله علیه و آله  فرمود: حدیث آل محمد  صعب و مستصعب است جز فرشته مقرب یا پیغمبر مرسل یا بنده ای که خدا دلش را به ایمان آزموده .

پس هر حدیثی که از آل محمد صلی الله علیه و آله به شما رسید و در برابر آن آرامش دل یافتید و آن را آشنا دیدید، بپذیرید و هر حدیثی را که دلتان از آن رمید و ناآشنایش دیدید، آنرا به خدا و پیغمبر و عالم آل محمد صلی الله علیه و آله رد کنید . همانا هلاک شده کسی است که حدیثی را که تحمل ندارد برایش بازگو کنند و او بگوید به خدا این چنین نیست به خدا این چنین نیست و انکار مساوی کفر است.

روایت دوم)

امام صادق (علیه السلام) فرمود: روزی نزد علی بن الحسین علیه السلام سخن از تقیه پیش آمد آن حضرت فرمود: به خدا اگر ابوذر می دانست آنچه در دل سلمان بوده او را می کشت در صورتی که پیغمبر صلی الله علیه و آله میان آن دو برادری برقرار کرد. پس درباره مردم دیگر چه گمان دارید؟ همانا علم علما صعب و مستصعب است. جز پیغمبر مرسل یا فرشته مقرب یا بنده مومنی ای که خدا دلش را به ایمان آزموده طاقت تحمل آن را ندارد سپس فرمود: و سلمان از این رو از جمله علماء شد که او مردیست از خانواده ما و از این جهت او را در ردیف علماء آوردم.

شرح: چنانچه سلمان رضی الله عنه در خطبه خود گوید: علم زیادی به من عطا شده اگر همه آنچه را می دانم یه شما بگویم دسته ای گویند: سلمان دیوانه شده و دسته اس گویند: خدایا کشنده سلمان را بیامرز.

 روایت سوم)

امام صادق علیه السلام فرمود: حدیث ما صعب و مستصعب است، تحمل آن را ندارد جز سینه های نورانی یا دلهای سالم یا اخلاق نیکو. همانا خدا از شیعیان ما پیمان (به ولایت ما) گرفت چنانکه از بنی آدم (به ربوبیت خود) پیمان گرفت. و فرمود: «آیا من پروردگار شما نیستم؟» پس هر که نسبت یه ما وفا کند خدا بهشت را به او پاداش دهد و هرکه ما را دشمن دارد و حق ما را به ما نرساند همیشه جاوردان در دوزخ است.

 .

کافی، ج2

ترجمه مصطفوی

.

سرچشمه علم بشریت از کجاست؟

روایت اول)

صاحب دیلم گوید: شنیدم امام جعفر صادق (علیه السلام) هنگامی که جماعتی از اهل کوفه خدمتش بودند، می فرمود:

شگفتا! از این مردم که علم را از از رسول خدا صلی الله علیه و آله گرفتند و به آن عمل کردند و هدایت شدند و باز عقیده دارند که اهل بیتش علم او را فرا نگرفته اند. ما هستیم اهل بیت و ذریه او که وحی خدا در منازل ما فرود آمده و علم از ما به ایشان رسیده است. آیا عقیده دارند که آنها دانستند و هدایت یافتند و ما ندانستیم و گمراه شدیم؟! چنین چیزی محال است.

شرح: مجلسی (ره) در اینجا به مناسبت  برای دلیل أعلم بودن امیر المومنین (علیه السلام) از ابوبکر و سایر صحابه از قول ابن خطیب أعلم علماء اشعریین چنین گوید:

علی از نظر سرشت و فطرت در نهایت هوش و فهم و استعداد بود و به تحصیل علم کمال اشتیاق داشت و پیغمیر صلی الله علیه و آله هم به تعلیم و تربیت او نهایت علاقه و اشتیاق را نشان می داد و علی از کودکی همیشه همراه پیغمبر صلی الله علیه و آله بود، پیداست که چنین شاگردی در مکتب چنان استادی به بالاترین مقام علمی خواهد رسید و اما ابوبکر در پیری خدمت پیغمبر صلی الله علیه و آله رسید و آن هم گاهی شبانه روزی یک مرتبه و در مدت کوتاهی.

همین دلیل را نسبت به یازده نفر از اولاد امیر المومنین(علیه السلام) می توان جاری ساخت؛ زیرا هر یک از آنان علاوه بر جنبه وراثت علم از پیغمبر در خانه پدر خود وزیر دست او تربیت یافته اند.

 از این روایت استفاده می شود که در زمان آن حضرت مردمی بیشعور و یا مغرض بوده اند که علاوه بر اینکه ابوحنیفه و امثالش را بر آن حضرت ترجیح می دادند، نسبت جهالت و گمراهی هم به آن حضرت می داده اند.

روایت دوم)

زراره گوید: خدمت امام باقر (علیه السلام) بودم که مردی از اهل کوفه از آن حضرت راجع به قول امیرالمومنین (علیه السلام) : «هرچه خواهید از من بپرسید هر چه زا من است به شما خبر می دهم.» سوال کرد، حضرت فرمود: هیچ کس علمی ندارد جز آنچه از امیر المومنین (علیه السلام) استفاده شده است. مردم هر کجا خواهند بروند به خدا علم درست جز اینجا نیست.(و با دست اشاره به خانه خود کرد.)

روایت سوم)

ابوبصیر گوید: از امام باقر (علیه السلام) پرسیدم: شهادت زنازاده نافذ است؟

فرمود: نه،

عرض کردم: حکم بن عتیبه عقیده دارد که پذیرفته و نافذ است.

فرمود : خدا گناهش را نیامرزد. خدا به حکم نفرمود: «قرآن برای تو و قومت یادآور است.»

پس حکم به راست رود و به چپ رود به خدا دانش جز اط خاندانی که جبرئیل (علیه السلام) بر آنها نازل شده، بدست نیاید.

روایت چهارم)

مخزومی گوید: خدمت امام صادق (علیه السلام) نشسته بودیم که عباد بن کثیر خداپرست بصریان و ابن شریح فقیه اهل مکه وراد شدند: و میمون قداح غلام امام باقر علیه السلام هم خدمتش بود.

عباد بن کثیر از امام پرسید و عرض کرد: ای ابا عبدالله ! رسول خدا صلی الله علیه و آله در چند پارچه کفن شد؟

فرمود: در سه پارچه: دو پارچه صحاری (صحار قریه ای در یمن) و یک پارچه  حبره (که نوعی بر یمنی است) و برد مکیاب بود.

عباد بن کثیر از این سخن روی در هم کشید .

امام صادق  علیه السلام فرمود: درخت خرمای مریم علیها السلام (که پس از زائیدن عیسی مأمور به خوردن از آن شد) خرمای عجوره (بهترین نوع خرما) بود. و از آسمان فرود آمد پس هر چه از ریشه روئید عجوره  شد و آنچه هسته اس  از این سو و آن سو گرفته شد و کاشته شد لون (خرمای پست) گردید.

چون از نزد حضرت بیرون رفتند عباد بن کثیر  به ابن شریح گفت: به خدا من نفهمیدم این چه مثلی بود که امام صادق علیه السلام برای من بیان کرد.

ابن شریح گفت: این غلام _میمون قداح_ به تو خبر می دهد؛ زیرا او از آنهاست.(چون که در خانه آنها بزرگ شده)

میمون گفت: فرمایش او را نفهمیدی؟

گفت نه به خدا

گفت : او مَثل خودش را برای تو بیان کرد و به تو خبر داد که او فرزند رسول خدا صلی الله علیه و آله است و علم پیغمبر  نزد آنهاست پس آنچه از نزد آنها آید درست است و آنچه از نزد دیگران آید از این سو و آن سو گرد آمده است.

 .

کافی، ج۲

ترجمه مصطفوی

.

نحوه حکم دادن امام زمان(عج الله تعالی فرجه الشریف) در زمان ظهور

روایت اول)

امام صادق (علیه السلام) فرمود: … ای ابا عبیده! زمانی که قائم آل محمد(علیه السلام) قیام کند به حکم داوود و سلیمان حکم دهد و گواه نطلبد.

شرح:

علامه مجلسی در کتاب مرآت العقول (ج1-ص297) گوید: شیخ مفید قدس سره در کتاب المسائل فرموده است: امام می تواند طبق علم و یقین خود حکم کند، چنانکه طبق ظاهر شهادتها حکم می کند و هرگاه بداند حقیقت و واقع برخلاف  شهادت گواهان است، گواهی آنها را رد می کند و طبق آنچه خدا به او فهمانیده حکم می کند و به عقیده من ممکن است گاهی حقیقت و باطن امر از امام پنهان شود و طبق ظاهر حکم کند اگرچه برخلاف واقع و حقیقتی باشد که خدا ان را می داند و ممکن است خدا امام را آگاه کند و گواه راست گو را از دروغگو برایش مشخص سازد و حقیقت حال از امام پوشیده نگردد . این امور بسته به الطاف و مصالحی است که کسی جز خدای عزوجل ان را نداند.

روایت دوم) 

امام صادق (علیه السلام) می فرمود: دنیا پایان نیابد تا آنکه مردی از فرزندان من بیرون آید که طبق حکومت آل داوود حکم گند. گواه نخواهد و حق هرکس را به او عطا کند.

روایت سوم)

عمار ساباطی گوید: به امام صادق (علیه السلام) عرض کردم: ائمه چه مقامی دارند؟

فرمود: مانند مقام ذی القرنین و یوشع و آصف همدم سلیمان.

(گفتم): به چه حکم می کنید؟

فرمود: به حکم خدا و حکم آل داوود و حکم محمد صلی الله علیه و اله و آن را روح القدس به ما القا می کند.

 .

کافی،ج2

ترجمه مصطفوی

.

فرشتگان در منزل ائمه (علیهم السلام)

روایت اول)

مسمع کردنی بصری گوید: من در شبانه روز بیش از یک مرتبه غذا نمی خورم . گاهی از امام صادق (علیه السلام) اجازه شرف یابی حضورش را می گرفتم که فکر می کردم سفره برچیده شده و حضرت را در برابر سفره نخواهم دید (تا مبادا امر به خوردن کند و مرا زیان دهد) ولی چون وارد می شدم سفره می طلبید من هم همراه حضرت غذا می خوردم و از آن ناراحت نمی شدم ولی هرگاه در منزل دیگری غذا روی غذا می خوردم آرام نمی گرفتم و از نفخ شکم خوابم نمی برد.

من این مطلب را به حضرت یادآور شدم و گزارش دادم که هر گاه نزد او غذا می خورم آزارم می دهد.

فرمود: ای ابا سیار! تو غذای مردم صالحی را می خوری که فرشتگان با آنها روی فرششان مصاحفه می کنند.

عرض کردم: برای شما آشکار هم می شوند؟

حضرت دست خود را به یکی از کودکانش کشید و فرمود: آنها نسبت به کودکان ما از ما مهربانترند.

روایت دوم)

ابوحمزه ثمالی گوید: خدمت حضرت علی بن الحسین علیهما السلام رسیدم. ساعتی در حیاط توقف کردم و سپس وارد اتاق شدم. حضرت چیزی از زمین برچید و دستش را پشت پرده می برد و به کسی که در آن اطاق بود، می داد.

من عرض کردم : قربانت چیست که می بینم و برمی چینی؟

فرمود: زیادی هائی از پر فرشتگان است که چون از نزد ما می روند آنها را جمع می کنیم. و تسبیح (بازوبند) فرزندان خود می کنیم.

عرض کردم: قربانت! فرشتگان نزد شما می آیند؟

فرمود:  ای اباحمزه! آنها روی متکاها جا را بر ما تنگ می کنند.

روایت سوم)

موسی بن جعفر (علیه السلام) فرمود: فرشته ئی نیست که خدایش برای امری به زمین فرو فرستد جز اینکه ابتدا نزد امام آید و آن را به او عرض کند. و رفت و آمد ملائکه از نزد خدای تبارک و تعالی به سوی صاحب الامر است.

.

کافی، ج2

ترجمه مصطفوی

.

مرتبه کامل ایمان

امام صادق (علیه السلام) می فرمود: هرکه را خوش آید که تمام مراتب ایمان را کامل کند، باید بگوید : گفتار من نسبت به هر موضوعی گفتار آل محمد است در آنچه (به واسطه تقیه یا عدم فهم مخاطب) پنهان کنند و در آنچه آشکار دارند در آنچه از ایشان به من برسد و در آنچه به من نرسد.

.

کافی،ج2

ترجمه مصطفوی

.

مقصود از تسلیم شدن 

روایت اول)

سدیر گوید: به امام صادق (علیه السلام) عرض کردم: من دوستان شما را در حالی ترک گفتم (و به سوی شما آمدم) که اختلاف داشتند و از یکدیگر بیزارری می جستند.

فرمود: تو را با وضع آنها چکار؟ همانا مردم سه تکلیف دارند: شناختن ائمه و تسلیم بودن در برابر آنها و ارجاع اختلافات خود به ایشان.

روایت دوم)

امام صادق (علیه السلام) فرمود: اگر مردمی خدای یگانه بی شریک را عبادت کنند و نماز گزارند و زکات دهند و حج خانه خدا به جا آرند و ماه رمضان را روزه دارند و پس از همه اینها نسبت به چیزی که خدا یا رسولش کرده بگویند: «چرا برخلاف این نکرد؟» یا این معنی را در دل خود احساس کنند، به همین سبب مشرک باشند.

 سپس این آیه را تلاوت فرمود: «نه، به پروردگارت سوگند ایمان ندارند تا تو را در اختلافات خویش حاکم کنند، سپس در دلهای خویش از آنچه حکم کرده ای ملال و گرفتگی نیابند و بی چون و چرا گردن نهند» 65/4

سپس امام صادق علیه السلام فرمود: بر شما باد به تسلیم.

حقیقت تسلیم

روایت سوم)

زید شحام گوید: به امام صادق(علیه السلام) عرض کردم : در نزد ما مردی است که نامش «کلیب» است او هر دستوری که از شما می رسد می گوید من تسلیمم از این رو ما او را «کلیب تسلیم» نامیده ایم.

حضرت به او رحمت فرستاد و سپس فرمود: می دانید تسلیم چیست؟ ما سکوت کردیم.

خودش فرمود: به خدا تسلیم فروتنی است . خدای عزوجل فرماید: «کسانی که ایمان آوردند و کارهای شایسته کردند و د ر برابر پروزدگارشان فروتنی نمودند. 23/11»

روایت چهارم)

کامل تمار گوید: امام باقر علیه السلام فرمود: «به راستی که مومنان رستگارانند 1/23» میدانی کیانند؟

عرض کردم: شما بهتر می دانید.

فرمود : به راستی که مومنان تسلیم شوندگان رستگارانند، تسلیم شوندگان همان نجبایند، پس مومن غریب است و خوش به حال غریبان.(یعنی چون مومن با  تسلیم کمیاب است پس او غریب است، زیرا هم انس ندارد و انسش تنها با خداست.)

روایت پنجم)

امام صادق (علیه السلام) می فرمود: هرکه را خوش آید که تمام مراتب ایمان را کامل کند، باید بگوید : گفتار من نسبت به هر موضوعی گفتار آل محمد است در آنچه (به واسطه تقیه یا عدم فهم مخاطب) پنهان کنند و در آنچه آشکار دارند در آنچه از ایشان به من برسد و در آنچه به من نرسد.

.

کافی،ج2

ترجمه مصطفوی

.

تفاوت روح با فرشتگان

امام صادق علیه السلام : … روح بزرگتر از جبرئیل است. جبرئیل از جنس فرشتگان است و روح مخلوقی است بزرگتر از فرشتگان . مگر نه این است که خدای تبارک تعای فرماید: «فرشتگان و روح فرود آید.» قدر/ 5

.

کافی،ج2

ترجمه مصطفوی

.

نحوه آفرینش امام معصوم و پیروان آنها

روایت اول)

امیر المومنین علی (علیه السلام) فرمود: برای خدا نهریست نزد عرش و نزد آن نهر نوری است که خدایش فروزان ساخته و در دو جانب نهر دو روح آفریده شده : روح القدس و روح وابسته به امر خدا. 

برای خدا دوطینت (سرشت، گِل) است: پنج تای آنها از بهشت است و پنج تای دیگر از زمین.

آنگاه بهشتی و زمینی را تفسیر نمود. سپس فرمود: هر پیغمبر و فرشته ای را که خدا پس از پیغمبر سرشته است یکی از این دو روح را در او دمیده و پیغمبر صلی الله علیه و آله را نیز از یکی از آن دو قسم طینت سرشته است به جز ما خاندان.

راوی گوید: به موسی بن جعفر (علیه السلام) عرض کردم: سرشتن چیست؟ فرمود: آفریدن است. همانا خدای عزوجل ما خاندان را از آن ده طینت آفرید و از هر دو روح در ما دمید، وه ! چه طینت پاکیزه ئی!!

و دیگری از ابوالصامت روایت کرده که امام (علیه السلام) (در تفسیر بهشتی و زمینی) فرمود: طینت بهشتی: بهشت عدن و بهشت مأوی و بهشت نعیم و فردوس و خلد است.

 طینت زمینی : مکه و مدینه و کوفه و بیت المقدس و حائر (امام حسین علیه السلام) است.

روایت دوم) 

امام صادق (علیه السلام) فرمود: خدا ما را از علیین آفرید و ارواح ما را از بالاتر آن آفرید و ارواح شیعیان ما را از علیین آفرید و پیکرشان را از پائیین آن آفرید پس قرابت ما و آنها از این جهت است و دلهای ایشان مشتاق ماست.

.

کافی، ج2

ترجمه مصطفوی

.

تفاوت دینداری بین عجم و عرب

 امام رضا (علیه السلام):

خدای تبارک و تعالی از زمانی که پیغمبرش صلی الله علیه و آله را قبض روح فرموده تا همیشه، این دین را به عجم زادگان می بخشد و منت می گذارد و از خویشان پیغمبرش صلی الله علیه و آله باز می دارد. همواره به عجم زادگان عطا می کند و از خویشان پیغمبرش باز می دارد… .

شرح: مجلسی علیه الرحمه گوید: این روایت دلالت دارد که عجم از لحاظ ایمان بر عرب شرافت دارد … در تفسیر علی بن ابراهیم در ضمن آیه «و او نزلنا علی بعض الاعجمین فقرأ علیهم ما کانوا به مومنین» روایتی از امام صادق (علیه السلام) نقل می کند که فرمود: اگر قرآن بر عجم نازل می شد عرب به آن ایمان نمی آورد ولی بر عرب نازل شد و عجم بدان ایمان آورد… و پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود: اگر دین از دسترس بشر اوج گرفته و نزد ستاره ثریا باشد مردانی از عجم به آن دست پیدا کنند.

.

کافی، ج2

ترجمه مصطفوی

.

امام صادق (علیه السلام):

همانا علی (بن ابیطالب) علیه السلام عالم بود و علم به ارث می رسد و هیچ عالمی نمیرد جز اینکه پس از وی کسی باشد که مانند علم او یا آنچه خدا خواهد (کمتر یا بیشتر) بداند.

.

کافی، ج2

ترجمه مصطفوی

.

سه ویژگی امام که مختص اوست:

امام صادق (علیه السلام): صاحب امر امامت به سه خصلت شناخته می شود که مختص اوست و در غیر او است:

1- او نسبت به امام پیشین سزاوارتر (نزدیکتر و منسوبتر) از سایر مردم است.

2- وصی او است.

3- سلاح و وصیت پیغمبر صلی الله علیه و آله نزد اوست.

.

کافی ج2

ترجمه مصطفوی

.

وظیفه مردم بعد از درگذشت امام

یعقوب بن شعیب گوید: به امام صادق (علیه السلام) عرض کردم: چون برای امام پیش آمدی کند، مردم چه کنند؟

فرمود: قول خدای عزوجل کجاست که می فرماید: «چرا از هر گروه از مومنین دسته ئی سفر نکنند تا درباره دین دانش آموزند و چون بازگشتند قوم خویش را بیم دهند شاید آنها بترسند.» 

سفر کنندگان تا زمانی که دنبال طلب دانشند، معذور ند و آنها که در انتظارند تا زمان بازگشت رفقای خود معذورند.

شرح: به قرینه سوال و جواب، مراد این است که چون امام وفات کند، بر مومنینی که در بلد امام نیستند لازم است از میان خود عده ای را انتخاب کرده برای تعیین امام به آن شهر بفرستد و تا زمانی که به آنجا نرسیده و در بلا تکلیفی به سر می برند از نداشتن امام و پیشوا معذورند و همچنین کسانی که ایشان را فرستاده اند تا زمان رسیدن خبر به آنها معذورند.

.

کافی،ج2

ترجمه مصطفوی

.

عبدالرحمن بن ابی عبدالله گوید: به امام صادق علیه السلام عرض کردم: منکر امر امامت از خاندان بنی هاشم و دیگران برابرند؟

فرمود: مگو منکر بلکه بگو جاحد از خاندان بنی هاشم و دیگران.

شرح: فرق منکر و جاحد این است که : منکر در برابر عارف و عالم به کار می رود یعنی کسی که چیزی را نشناخته و ندانسته است چنانکه  در سوره یوسف آیه 58 آنها را شناخت و آنها یوسف را منکر بودند(فعرفهم و هم له منکرون) شاهد ان است. اما جاحد کسی است که مطلبی را فهمیده و دانسته  ردّ کند و نپذیرد.

ابن ابی نصر گوید: به حضرت رضا علیه السلام عرض کردم: آنکه جاحد باشد از خاندان شما با دیگران برابر است ؟

فرمود: برای جاحد از خاندان ما دو گناه و برای نیکوکار دو ثواب است.

.

اصول کافی، جلد2

ترجمه مصطفوی

.

ابن ابی یعفور گوید: شنیدم امام صادق علیه السلام می فرمود: 

سه گروه هستند که در روز قیامت خدا با آنها سخن نگوید و پاکشان نکند و عذابی دردناک دارند:

1- هرکه ادعاء امامت از طرف خدا کند و حق نداشته باشد.

2- کسی که امام از طرف خدا را انکار کند.

3- آنکه معتقد باشد که این دو از اسلام بهره ئی دارند.

.

جلد2

اصول کافی

.

ترجمه مصطفوی

تعیین وقت ظهور

روایت اول)

ابوبصیر گوید: از امام صادق (علیه السلام) راجع به قائم (علیه السلام) پرسیدم. فرمود: 

وقت گزاران دروغ گویند. ما خانواده ئی هستیم که تعییم وقت نکنیم.

روایت دوم)

فضیل بن یسار گوید: به امام باقر (علیه السلام) عرض کردم: برای این امر وقتی هست؟

فرمود: وقت گزاران دروغ گویند، وقت گزاران دروغ گویند، وقت گزاران دروغ گویند. 

همانا موسی (علیه السلام) چون (در طور سینا) به پروردگار خود برای پیغام بردن وارد شد، قومش را وعده سی روز داد و چون خدا ده روز بر سی روز افزود، قومش گفتند: موسی با ما خلف وعده کرد، و کردند آنچه کردند(یعنی گوساله پرست شدند.) 

پس اگر ما خبری به شما گفتیم و طبق گفته ما واقع شد، بگوئید: خدا راست فرموده است و اگر به شما خبری گفتیم و برخلاف گفته ما واقع شد، بگوئید: خدا راست فرموده است تا دو پاداش گیرید.

شرح: اگر ائمه (علیهم السلام) درباره آن وقتی معین کنند و در آن وقت ظهور نکند، مربوط به موضوع بداء و امتحان خدای تعالی از بندگان  است تا مومنین واقعی و حقیقی آنها از منافقین و ریاکاران ظاهری مشخص و ممتاز گردند و کسی که اخبار بدائیه را تصدیق کند به واسطه صعوبت آن بر نفس انسان، خدا اجر و پاداش او را مضاعف و دو برابر می دهد. 

.

جلد 2

اصول کافی

.

ترجمه مصطفوی

روایت اول)

منصور گوید: امام صادق (علیه السلام) به من فرمود:

ای منصور! این امر (ظهور امام دوازدهم) به شما نمی رسد جز بعد از ناامیدی و نه به خدا (به شما نمیرسد) تا (خوب از بد) جدا شوید و نه به خدا تا بررسی شوید و نه به خدا تا شقاوت به شقی رسد و سعادت به سعید.

روایت دوم)

مردی از حضرت ابی جعفر (علیه السلام) نقل می کند که فرمود: دلهای مردم از حدیث شما (شیعه که معتقد به غیبت امام عصر می باشد) می رمد و تنفر دارد. پس هر که به آن اقرار کرد، بیشترش گوئید و هر که منکر شد، از او دست بردارید.

همانا ناچار باید آزمایشی پیش آید که هر فرد خصوصی و محرم رازی در آن سقوط کند تا آنجا که آن کس که ( از کمال باریک بینی و دقت) مو را دو نیمه می کند، سقوط کند تا آنجا که جز ما و شیعیان ما باقی نماید.

روایت سوم)

ابوبصیر گوید: به امام صادق (علیه السلام) عرض کردم: قربانت گردم، کی فرج و گشایش باشد؟

فرمود: ای ابابصیر! تو هم از جمله دنیاخواهانی؟ کسی که این امر را بشناسد، برای او به به واسطه انتظارش فرج حاصل شده است.

.

جلد2

اصول کافی

.

ترجمه مصطفوی

سدیر صیرفی گوید: شنیدم امام صادق (علیه السلام) می فرمود: 

همانا صاحب الامر، شباهتهائی به جناب یوسف (علیه السلام) دارد، به حضرت عرض کردم: گویا امر زندگی یا امر غیبت آن حضرت را یاد می کنید.

فرمود: … این امت چه چیز را انکار می کنند؟! همانا برادران یوسف، نوادگان و فرزندان پیغمبران بودند و با او (در مصر) تجارت و معامله کردند و سخن گفتند. به علاوه ایشان برادر او و او برادر ایشان بود، با وجود این همه او را نشناختند تا آنکه خودش گفت: “من یوسفم و این برادر من است.”

پس چرا لعنت شدگان این امت انکار می کنند که خدای عزوجل در یک زمانی با حجت خود همان کند که با یوسف کرد.(یعنی او را تا مدتی غایب کند که چون او را ببیند، نشناسد.)

همانا یوسف سلطان مصر بود و فاصله میان او و پدرش 18روز راه بود. اگر می خواست پدرش را آگاه کند، می توانست ولی یعقوب و فرزندانش پس از دریافت مژده یوسف، فاصله میان ده خود و شهر مصر را در مدت 9روز پیمودند. پس این امت چرا انکار می کنند که خدای عزوجل با حجت خود همان کند که با یوسف کرد. به طوری که او در بازارهای ایشان راه رود و پا روی فرش آنها گذارد (با وجود این او را نشناسد) تا خدا درباره او اجازه دهد، چنانکه به یوسف اجازه فرمود و آنها گفتند: “تو، خود یوسف هستی؟” گفت:” من یوسفم.”

امام صادق (علیه السلام): 

زمانی بندگان به خدا (جل ذکره) نزدیکترند و خدا از ایشان بیشتر راضی است: زمانی است که حجت خدا از میان آنها مفقود شود و آشکار نگردد و جای او را هم ندانند و از طرفی هم بدانند که حجت و میثاق خدا باطل نگشته و از میان نرفته است. در آن حال در هر صبح و شام به انتظار فرج باشید ؛ زیرا سخت ترین موقع خشم خدا بر دشمنانش زمانی است که حجت او از میان بندگانش مفقود باشد و آشکار نشود.

و خدا می داند که اولیائش (در زمان غیبت) شک نمی کنند و اگر می دانست شک می کنند، چشم بر هم زدنی حجت خود را از ایشان نهان نمی داشت و ظهور امام جز بر سر بدترین مردم نباشد.

کافی، ج2

ترجمه مصطفوی

ادامه »

در سال 37 هجرى در مسجد كوفه در شناخت مردم و روزگاران پس از پيامبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم ايراد كرد.

1. سير ارتجاعى امّت اسلامى
اى مردم، در روزگارى كينه توز، و پر از ناسپاسى و كفران نعمت ها، صبح كرده ايم، كه نيكوكار، بدكار به شمار مى آيد، و ستمگر بر تجاوز و سركشى خود مى افزايد.
نه از آن چه مى دانيم بهره مى گيريم و نه از آن چه نمى دانيم، مى پرسيم، و نه از حادثه مهمّى تا بر ما فرود نيايد، مى ترسيم.

2. اقسام مردم (روانشناسى اجتماعى مسلمين، پس از پيامبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم)
در اين روزگاران، مردم چهار گروه اند:
- گروهى اگر دست به فساد نمى زنند، براى اين است كه، روحشان ناتوان، و شمشيرشان كند، و امكانات مالى در اختيار ندارند.

- گروه ديگر، آنان كه شمشير كشيده، و شرّ و فسادشان را آشكار كرده اند، لشكرهاى پياده و سواره خود را گرد آورده، و خود آماده كشتار ديگرانند. دين را براى به دست آوردن مال دنيا تباه كردند كه يا رييس و فرمانده گروهى شوند، يا به منبرى فرا رفته، خطبه بخوانند. چه بد تجارتى، كه دنيا را بهاى جان خود بدانى، و با آنچه كه در نزد خداست معاوضه نمايى.

- گروهى ديگر، با اعمال آخرت، دنيا را مى طلبند، و با اعمال دنيا در پى كسب مقام هاى معنوى آخرت نيستند، خود را كوچك و متواضع جلوه مى دهند. گام ها را رياكارانه و كوتاه بر مى دارند، دامن خود را جمع كرده، خود را همانند مؤمنان واقعى مى آرايند، و پوشش الهى را وسيله نفاق و دو رويى و دنيا طلبى خود قرار مى دهند.

- و برخى ديگر، با پستى و ذلّت و فقدان امكانات، از به دست آوردن قدرت محروم مانده اند، كه خود را به زيور قناعت آراسته، و لباس زاهدان را پوشيده اند. اينان هرگز، در هيچ زمانى از شب و روز، از زاهدان راستين نبوده اند.

3. وصف پاكان در جامعه مسخ شده
در اين ميان گروه اندكى باقى مانده اند كه ياد قيامت، چشم هايشان را بر همه چيز فرو بسته، و ترس رستاخيز، اشك هايشان را جارى ساخته است، برخى از آنها از جامعه رانده شده، و تنها زندگى مى كنند، و برخى ديگر ترسان و سركوب شده يا لب فرو بسته و سكوت اختيار كرده اند.

بعضى مخلصانه همچنان مردم را به سوى خدا دعوت مى كنند، و بعضى ديگر گريان و دردناكند كه تقيّه و خويشتن دارى، آنان را از چشم مردم انداخته است، و ناتوانى وجودشان را فرا گرفته گويا در درياى نمك فرو رفته اند، دهن هايشان بسته، و قلب هايشان مجروح است، آنقدر نصيحت كردند كه خسته شدند، از بس سركوب شدند، ناتوانند و چندان كه كشته دادند، انگشت شمارند.

4. روش برخورد با دنيا
اى مردم بايد دنياى حرام در چشمانتان از پر كاه خشكيده، و تفاله هاى قيچى شده دام داران، بى ارزش تر باشد، از پيشينيان خود پند گيريد، پيش از آن كه آيندگان از شما پند گيرند، اين دنياى فاسد نكوهش شده را رها كنيد، زيرا مشتاقان شيفته تر از شما را رها كرد.

(سید رضی مى گويد: بعضى از نادانان اين خطبه را به معاويه نسبت داده اند، ولى بدون ترديد اين خطبه از سخنان امير مؤمنان عليه السّلام است. «طلا كجا و خاك كجا آب گوارا و شيرين كجا و آب نمك كجا»؟ دليل بر اين مطلب سخن «عمرو بن بحر، جاحظ» است كه ماهر در ادب و نقّاد بصير سخن مى باشد، او اين خطبه را در كتاب «البيان و التبيين» آورده و گفته است: آن را به معاويه نسبت داده اند. سپس اضافه كرده كه اين خطبه به سخن امام عليه السّلام و به روش او در تقسيم مردم شبيه تر است. و اوست كه به بين حال مردم، از غلبه، ذلّت، تقيّه، و ترس واردتر است، سپس مى گويد: «تا كنون چه موقع ديده ايم كه معاويه در يكى از سخنانش مسير زهد پيش گيرد و راه و رسم بندگان خدا را انتخاب كند»).

خطبه32

نهج البلاغه

.

.

موسسه اهل البیت

??نص بر امامت سجاد صلوات الله علیه

ابی جارود گوید؛ امام باقر علیه السلام فرمود:

چون هنگام شهادت حسین بن علی علیهما السلام فرا رسید، دختر بزرگترش فاطمه بنت الحسین علیه السلام را طلبید و کتابی پیچیده و وصیتی آشکارا به او داد . زیرا علی بن الحسین علیهما السلام مرضی از لحاظ معده داشت که در حال احتضارش می دیدند. سپس فاطمه آن کتاب را به علی بن الحسین علیهما السلام داد.
ای زیاد !
سپس به خدا آن کتاب به ما رسید .
زیاد گوید، عرض کردم: خدا مرا قربانت گرداند ، در آن کتاب چه نوشته است؟
فرمود:

“به خدا آنچه از زمان خلقت آدم تا به آخر رسیدن دنیا مورد احتیاج اولاد آدم است در آن است . به خدا که احکام حدود حتی جریمه خراش در آن ثبت است.”

?حدیث دوم؛

امام صادق علیه السلام فرمود:
چون امام حسین صلوات الله علیه به جانب عراق رهسپار گشت کتب و وصیت را به ام سلمه -رضی الله عنها- سپرد و چون علی بن الحسین علیه السلام به مدینه برگشت به او تحویل داد.

شرح؛

آنچه امام حسین علیه السلام به ام سلمه داد غیر از آنها بود که به فاطمه داد. شاید آنچه به ام سلمه داده همان وصیت سر به مهری باشد که از آسمان نازل شده است. مرآت ص 227

.

.

اصول کافی

جلد 2

.

.

??نص بر امامت امام جعفر صادق علیه السلام؛

عبدالاعلی گوید : امام صادق علیه السلام فرمود: پدرم آنچه در آنجا بود (از کتب و سلاح و نشانه های امامت) به من سپرد و چون وفاتش نزدیک شد، فرمود: گواهانی نزد من آور .
من چهار تن از قریش را که نافع –غلام عبدالله بن عمر- در میان آنها بود حاضر کردم .

پس فرمود بنویس:
این است آنچه یعقوب به پسرانش وصیت کرد؛ ” پسرانم! خدا برای شما این دین را برگزید، پس نمیرید جز اینکه مسلمان باشید” 132 سوره2_
و محمد بن علی بن جعفر بن محمد وصیت کرد و به او امر فرمود که او را در بردیکه نماز جمعه را با آن می خواند، کفن بپوشد و با عمامه خودش او را عمامه بپوشد و قبرش را چهارگوش سازد و به مقدار چهار انگشت بالا آورد و هنگام دفن بندهای کفن او را بگشاید .

سپس به گواهان فرمود: برگردید خدا شما را رحمت کند.
گفتم: ای پدر! در این وصیت چه احتیاجی به گواه گرفتن بود؟
فرمود: پسر جانم! نخواستم که تو ( در امر امامت یا کارهای وصیت) مغلوب باشی و مردم بگویند به او وصیت نکرده است ، خواستم که تو حجت و دلیل داشته باشی.

?حدیث دوم؛

سدیر صیرفی گوید: شنیدم امام باقر علیه السلام می فرمود: از جمله سعادت مرد این است که او را فرزندی باشد که شباهتی از خلقت و اخلاق و شمائلش در او درک شود و من شباهت خلقت و اخلاق و شمائلم را از این پسرم یعنی امام صادق درک می کنم.

.

.
اصول کافی
جلد2

.

.

?حدیث اول؛ 

امام صادق علیه السلام فرماید:

رسول خدا صلی الله علیه و آله در دوران بیماری که در آن وفات یافت، فرمود: دوستم را نزد من حاضر کنید.
آن دو زن (حفصه و عایشه) به دنبال پدران خود فرستادند. چون نظر رسول خدا صلی الله علیه و آله بر آنها افتاد رو بگردانید و فرمود که دوستم را نزد من حاضر کنید.
پس به دنبال علی فرستادند. چون دیدارش به علی افتاد به او متوجه شد و حدیثش گفت و چون علی بیرون آمد آن دو نفر گفتند: دوستت به تو چه حدیث کرد؟
فرمود: هزار باب به من حدیث کرد که هر بابی مفتاح هزار باب است.

?حدیث دوم؛

یونس بن رباط گوید : من و کامل خدمت امام صادق علیه السلام رسیدیم . کامل به حضرت عرض کردم: قربانت گردم فلان شخص حدیثی روایت کند.

فرمود:  آن را بازگو.
عرض کرد: او گفت : رسول خدا صلی الله علیه و آله در روز وفاتش به علی علیه السلام هزار باب حدیث کرد و هر بابی مفتاح هزار حدیث بود که جمعا یک میلیون بار می شد.
فرمود: آری چنین بود.
عرض کردم: قربانت، آن بابها برای شیعیان و دوستان شما هم ظاهر شد؟
فرمود: ای کامل! یک باب یا دو باب آن ظاهر گشت.
عرض کردم: قربانت بنابراین از یک میلیون باب از فضل شما جز یک یا دو باب روایت نشده است؟
فرمود: توقع دارید که شما از فضل ما چه اندازه روایت کنید؟ شما از فضل ما جز یک الف غیر متصل روایت نکنید.

.

.

اصول کافی

جلد 2

.

.

#غدیر

?امام صادق علیه السلام فرمودند؛

چون رسول خدا صلی الله علیه و آله از حجه الوداع بازگشت، جبرئیل علیه السلام بر او نازل شد و گفت : “یا ایها الرسول! بلغ ما انزل الیک من ربک و ان لم تفعل فما بلغت رسالته و الله یعصمک من الناس ان الله لا یهدی القوم الکافرین". مائده، آیه69

پیغمبر مردم را فریاد زد تا گرد آمدند و دستور داد تا خارهای بوته های خار را تراشیدند.
سپس آن حضرت صلی الله علیه و آله فرمود: من کنت مولاه فعلی مولاه ، اللهم وال من والاه و عاد من عاداه _سه بار تکرار کردند_

پس خار نفاق در دل آن مردم افتاد و گفتند : خدا _جل ذکره- هرگز چنین امری بر محمد نازل نکرده بلکه او میخواهد بازوی پسر عمویش را بلندکند.

(غدیر)
چون پیغمبر به مدینه وارد شد انصار نزد او آمدند و گفتند : ای رسول خدا ،خدای _جل ذکره_ به ما احسان فرمود و از برکت تشریف فرمائی شما در میان ما، به ما شرافت بخشید و دوست ما را شاد و دشمن ما را سرکوب کرد اکنون واردین نزد شما می آیند و بسا چیزی نداری که به آنها عطا کنی و موجب شماتت دشمن می شود. ما دوست داریم که شما یک سوم اموال ما را قبول فرمائی تا اگر از مکه اشخاصی بر شما وارد شدند برای عطاء به آنها چیزی داشته باشی.

رسول خدا صلی الله علیه و آله جوابی به ایشان نداد و منتظر بود که از پروردگارش چه دستور برسد.

تا آنکه جبرئیل علیه السلام این آیه را آورد :“قل لا اسئلکم علیه اجرا الا الموده فی القربی” و پیغمبر اموال ایشان را نپذیرفت.

باز منافقان گفتند: خدا این را بر پیامبر صلی الله علیه و آله نازل نکرده و او مقصودی جز بلند کردن بازوی پسرعموی خویش و تحمیل خاندان خود بر ما ندارد. دیروز می گفت : هرکس من مولای او هستم علی مولای اوست و امروز می گوید بگو من برای پیغمبری از شما مزدی جز دوستی خویشان نمی خواهم.
سپس آیه خمس بر پیغمبر نازل شد و باز آنها گفتند : می خواهد اموال و غنیمت ما را به آنها دهد.

سپس جبرئیل علیه السلام نزد آن حضرت آمد و گفت : ای محمد ! وظیفه پیغمبریت را انجام دادی و عمرت به آخر رسید اکنون اسم اکبر و میراث علم و آثار علم نبوت را به علی علیه السلام بسپار؛ زیرا من هرگز زمین را خالی نگذارم از دانشمندی که اطاعت و ولایت من به وسیله او شناخته شود و او برای کسانی که در میان وفات پیغمبر گذشته تا آمدن پیغمبر آینده متولد می شوند حجت باشد.

پس پیغمبر اسم اکبر و میراث علم و آثار علم نبوت را به عنوان وصیت به علی سپرد و او را به هزار کلمه و هزار باب وصیت فرمود که از هر کلمه و بابی هزار کلمه و باب گشوده میشد.

.#غدیر

.

جلد2

اصول کافی

.

.#غدیر

#غدیر

امام صادق (علیه السلام) فرمود:

موسی علیه السلام به یوشع بن نون وصیت کرد و یوشع بن نون به فرزندان هارون وصیت کرد و به فرزندان خودش و فرزندان موسی وصیت نکرد.

همانا خدای تعالی صاحب اختیار است، هرکه را خواهد و از هر خاندانی که خواهد اختیار کند و موسی و یوشع، مردم را به وجود مسیح علیه السلام مژده دادند و چون خدای عزوجل مسیح را مبعوث ساخت.

مسیح علیه السلام به مردم گفت: “همانا پس از من پیغمبری که نامش “احمد” و از اولاد اسماعیل علیه السلام است خواهد آمد که مرا و شما را تصدیق می کند.”

و امر وصیت پس از عیسی در حوارییین مستحفظ جاری گشت و از این جهت خدا ایشان را مستحفظ نامیدکه نگهداری اسم اکبر به ایشان واگذار شد و آن کتابی است که علم هرچیز از آن دانسته شود و همراه پیغمبران صلوات الله علیهم بوده است.

 #غدیر

خدای تعالی فرماید: “و لقد ارسلنا رسلا من قبلک و انزلنا معهم الکتاب و المیزان"؛ کتاب همان اسم اکبر است و از آنچه به نام کتاب معروف است، تورات و انجیل و فرقان(قرآن) است ولی در آن کتاب (که همراه اوصیاء است) کتاب نوح (علیه السلام) و کتاب صالح و شعیب و ابراهیم علیهم السلام  است که خدای عزوجل خبر می دهد:” ان هذا لفی الصحف الاولی* صحف ابراهیم و موسی” همانا این در صحف نخستین است؛ یعنی صحف ابراهیم و موسی”

پس (اگر کتاب منحصر به تورات و انجیل و قرآن است) صحف ابراهیم کجاست؟

همانا صحف ابراهیم، اسم اکبر است و صحف موسی هم اسم اکبر است(که باید پیغمبر صلی الله علیه و آله سپارد) پس همیشه وصیت نسبت به عالمی پس از عالم دیگر جریان داشت تا آن را به محمد صلی الله علیه و آله رسانیدند و چون خدای عزوجل ، محمد صلی الله علیه و اله را مبعوث کرد، مستحفظین پسین به او اسلام آوردند و بنی اسرائیل تکذیبش نمودند.

او به سوی خدای عزوجل دعوت کرد و در راهش جهاد نمود تا آنکه خدای عزوجل به او امر فرستاد که فضیلت وصیت را آشکار کن.

پیغمبر عرض کرد: پرودگارا ! عرب مردمی خشن اند، در میان ایشان کتابی نبوده و برای آنها پیغمبری مبعوث نگشته و به فضیلت و شرف پیامبران آگاه نیستند. اگر من فضیلت اهل بیتم را به آنها بگویم ایمان نمی اورند پس خدای عزوجل فرمود:

” و لا تحزن علیهم” ” و قل: سلام فسوف یعلمون”

پیغمبر اندکی از فضیلت وصیش را تذکر داد و در دلها نفاق افتاد. رسول خدا صلی الله علیه و آله آن نفاق و گفتار ایشان بدانست.

#غدیر

خدای عزوجل فرمود: ” ای محمد! و لقد نعلم انک یضیق صدرک بما یقولون فانهم لا یکذبونک و لکن الظالمین به آیات الله یجحدون” یعنی بلکه بدون آنکه دلیلی داشته باشند انکار می کنند.  

رسول خدا صلی الله علیه و آله ایشان را الفت میداد و بعضی را یاور بعضی دیگر می ساخت و همیشه چیزی از فضیلت وصیش را به آنها گوش زد می کرد.

تا اینکه سوره (انشراح) نازل شد و پیغمبر زمانی که از مرگ خود آگاه شد و گزارش آن را شنید بر انها احتجاج کرد .

و خدا ی عز و جل فرمود:” چون فراغ یافتی در عبادت کوش و به سوی پروردگارت  راغب شو” می فرماید : ” چون (از تبلیغ رسالت) فراغ یافتی پرچم و نشانه ات (یعنی علی علیه السلام) را نصب کن و وصیتت را آشکار نما.

پیغمبر هم (در روز غدیر) فضیلت علی علیه السلام را آشکارا اعلام کرد و فرمود :” هرکس مولای او هستم، علی مولای او است. خدایا دوست او را دوست بدار و دشمن او را دشمن بدار.” تا سه مرتبه.

.#غدیر

.

اصول کافی

جلد2

.

. 

#غدیر

?زید بن جهم هلالی گوید: شنیدم امام صادق (علیه السلام) می فرمود:

چون امر ولایت علی بن ابی طالب علیه السلام نازل شد و پیغمبر صلی الله علیه و آله فرموده بود به لقب “امیر المومنین” به علی سلام کنید.

ای زید! از جمله تاکیداتی که خدا در آن روز بر آن دو نفر (ابوبکر و عمر) نمود، این بود که رسول خدا صلی الله علیه و آله به آنها فرمود: ” برخیزید و به عنوان “امیر المومنین” به علی سلام کنید.

آن دو نفر گفتند:"ای رسول خدا! این امر از جانب خدا است یا از جانب رسولش؟”

رسول خدا صلی الله علیه و آله به آنها فرمود: از جانب خدا و رسولش.

#غدیر

پس خدای عزوجل این آیه را نازل فرمود: ” و لا تنقضوا الایمان بعد توکیدها و قد جعلتم الله علیکم کفیلا ان الله یعلم ما تفعلون"…

“لیبینّ لکم یوم القیامه ما کنتم فیه تختلفون* لو شاء الله لجعلکم امه واحده و لکن یضل من یشاء و یهدی من یشاء و لتسالن یوم القیامه عما کنتم تعملون* و لا تتخذوا ایمانکم دخلا بینکم فتزل قدم بعد ثبوتها”

“و برای اینکه در روز قیامت آنچه را در آن اختلاف دارید برای شما واضح سازد. اگر خدا می خواست شما را یک امت کرده بود. ولی هر که را خواهد گمراه کند و هر که را خواهد هدایت کند و از آنچه می کرده اند، بازخواست می شوید. سوگندهایتان را میان خود دست آویز نیرنگ مکنید، مبادا قدمی پس از استواریش بلغزد." 

.#غدیر

.

اصول کافی

جلد2

.

.

ابوبصیر گوید از امام صادق (علیه السلام) درباره قول خدای عزوجل ” خدا را فرمان برید و پیغمبر و کارداران خود را فرمان برید” 59 سوره نساء پرسیدم.

فرمود:  درباره علی بن ابطالب و حسن و حسین علیهم السلام نازل شده است (زیرا در آن زمان همان سه نفر از ائمه حاضر بودند).

?به حضرت عرض کردم مردم می گویند: چرا نام علی و خانواده اش در کتاب خدا عزوجل برده نشده؟

فرمود: به آنها بگو آیه نماز بر پیغمبر (صلی الله علیه و آله) نازل شد و سه رکعتی و چهار رکعتی آن نام برده نشد تا اینکه پیغمبر صلی الله علیه و آله خود برای مردم بیان کرد و آیه زکات بر آن حضرت نازل شد و نام برده نشد که زکات از هر چهل درهم، یک درهم است تا اینکه خود پیغمبر آن را برای مردم شرح داد و امر به حج نازل شد و به مردم نگفت هفت دور طواف کنید تا اینکه خود پیغمبر صلی الله علیه و آله برای آنها توضیح داد.

آیه “اطیعوا الله و اطیعوا الرسول و اولی الامر منکم” نازل شد و درباره علی و حسن و حسین هم نازل شد. پس پیغمبر صلی الله علیه و آله درباره علی علیه السلام فرمود: “و که را من مولا و آقایم، علی مولا و آقای اوست".

و باز فرمود: درباره کتاب خدا و اهل بیتم به شما سفارش می کنم. من از خدای عزوجل خواسته ام که میان آنها جدائی نیندازد تا آنها را در سر حوض به من رساند. خدا خواسته مرا عطا کرد.

و نیز فرمود: شما چیزی به آنها نیاموزید که آنها از شما داناترند.

و باز فرمود: آنها شما را از در هدایت بیرون نکنند و به در گمراهی وارد نسازند.

اگر پیغمبر خاموشی می گزید و درباره اهل بیت اش بیان نمی کرد، آل فلان و آل فلان آن را برای خود ادعا می کردند ولی خدای عزوجل برای تصدیق   پیغمبرش بیان آن حضرت را (که مقصود آل پیغمبر است نه آل فلان و فلان) در کتابش نازل فرمود: “همانا خدا می خواهد ناپاکی را از شما اهل این خانه ببرد و پاکیزه تان کند.” 33 سوره احزاب.

???

اثبات امامت سایر امامان

سپس زمانی که امامت حسین (علیه السلام) رسید معنی و تاویل “و اولوا الارحام بعضهم اولی ببعض فی کتاب الله"؛ جاری گشت و بعد از حسین به علی بن الحسین رسید و بعد از علی بن الحسین به محمد بن علی رسبد. 

آنگه امام فرمود: مقصود از ناپاکی همان شک است، به خدا که ما درباره پرودگار خود هرگز شک نکردیم.

.

.

اصول کافی

جلد 2

.

.

?امام صادق (علیه السلام) فرمود: 

بعد از امام حسن و امام حسین (علیهما السلام)، امامت هرگز به دو برادر نمی رسد و از دوران علی بن الحسین چنانکه خدای تبارک و تعالی فرماید گشت: “خویشاوندان در کتاب خدا به یکدیگر سزاوارتر ند” انفال 75، احزاب 6

پس از دوران علی بن الحسین علیه السلام امامت جز در میان فرزندان و فرزندان آنها نباشد.

.

.

^{اصول کافی}

^جلد2

.

.

?عبدالاعلی گوید به امام صادق (علیه السلام) عرض کردم؛

کسی که منصب امامت را غصب کرده و به ناحق ادعا می کند، چه دلیلی بر رد اوست؟

فرمود؛ راجع به حلال و حرام از او بپرسند. 

سپس به من رو کرد و فرمود؛ سه دلیل هست که جز در صاحب امر امامت فراهم نیاید:

1_ سزاوارترین مردم است نسبت به امام پیش از خود (به لحاظ خویشاوندی

2_ سلاح در نزد اوست

3_ و وصیت امام سابق درباره او مشهور است به طوری که چون در شهر امام وارد شوی و از عموم مردم و کودکان هم که بپرسی فلان امام به چه شخصی وصیت کرده؟ می گویند به فلان پسر فلان.

.

.

اصول کافی

جلد2

.

.

?معاذ بن کثیر گوید؛ امام صادق (علیه السلام) فرمود؛

امر وصیت از آسمان در مکتوبی بر محمد  (صلی الله علیه و آله) نازل شد و مکتوب سر به مهر جز راجع به وصیت بر محمد(صلی الله علیه و آله) نازل نگشت.

جبرئیل (علیه السلام) عرض کرد؛ این است وصیت تو درباره امتت نزد اهل بیتت.

رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود؛ کدام اهل بیتم؟

گفت؛ برگزیده خدا از میان ایشان و ذریه او

و این وصیت برای این است که علی علم نبوت را از تو ارث ببرد، چنانکه ابراهیم به ارث داد و میراث این علم برای علی (علیه السلام) و ذریه تو از پشت اوست.

آن مکتوب چند مخر داشت. علی (علیه السلام) مهر اول را گشود و به آنچه در آن بود عمل کرد. سپس حسن (علیه السلام) مهر دوم را گشود و به آنچه در آن مامور شده بود عمل کرد. چون حسن وفات کرد ، حسین (علیه السلام) مهر سوم را گشود. دید در آن نوشته است: “جنگ کن و بکش و کشته می شوی و مردمی را برای شهادت با خود ببر برای ایشان شهادتی جز همراه تو نیست.”

او هم عمل کرد و چون خواست درگذرد پیش از آن مکتوب را به علی بن الحسن (علیه السلام) داد او مهر چهارم را گشود و دید در آن نوشته است : “سکوت کن و چون علم در پرده شد سر به زیر انداز “

چون او خواست وفات کند و درگذرد آن را به محمد بن علی داد. او مهر پنجم را گشود دید در آن نوشته است: “کتاب خدای تعالی را تفسیر کن و پدرت را تصدیق نما و ارث امامت را به پسرت بده و امت را نیکو تربیت کن و به حق خدای عز و جل قیام کن و در حال ترس و امنیت حق را بگو و جز از خدا مترس”

او هم عمل کرد و سپس آن را به شخص بعد از خود داد.

معاذ گوید؛ من عرض کردم؛ قربانت گردم آن شخص شمائید؟

فرمود؛ ای معاذ! من از چیزی باک ندارم جز اینکه بروی و علیه من روایت کنی (یعنی آری منم)

عرض کردم؛ من از خدائی که این مقام را از پدرانت به تو رسانیده است خواستارم که تا پیش از وفات شما، مانند آن را. با ولادت عطا کند.

فرمود؛ ای معاذ! چنین کرده است. 

عرض کردم؛ او کیست؟ قربانت گردم

فرمود؛ این شخص خوابیده و با دستان خود اشاره به عبد الصالح (موسی بن جعفر) کرد که خوابیده بود.

???

?حریز گوید به امام صادق (علیه السلام) عرض کردم؛ قربانت گردم با وجود احتیاجی که مردم به شما دارند چقدر عمر شما اهل بیت کوتاه و اجل شما خانواده به یکدیگر نزدیک است؟

فرمود؛ برای هر یک از ما صحیفه و مکتوبی است که آنچه در مدت عمرش راجع به برنامه کارش احتیاج دارد در آن نوشته است، چون امر و دستوراتی که در آن است پایان یابد امام می فهمد که اجل او رسیده است. سپس پیغمبر (صلی الله علیه و آله) نزد او آید و خبر مرگش را به او گوید و آنچه نزد خدا دارد به او گزارش دهد.

امام حسین (علیهم السلام) مکتوبی را که به او دادند،قرائت کرد و خبر مرگی که در پیش داشت برایش تفسیر شد ولی چیزهائی در آن مکتوب باقی بود که هنوز انجام نشده بود.او برای جنگ بیرون رفت.

و چیزهائی که باقی بود این بود که ملائکه یاری کردن او را از خدا خواسته اند و خدا اجازه فرموده است . ملائکه مهیا و آماده جنگ شدند و در انتظار بودند تا اینکه آن حضرت شهید شد. ملائکه فرود آمدند در زمانی که عمر آن حضرت تمام شده و شهید گشته بود.

ملائکه گفتند؛ پروردگارا! تو به ما اجازه فرود آمدن و یاریش را دادی ولی ما فرود آمدیم و تو قبض روحش کردی؟!

خدا به ایشان وحی کرد؛ شما بر سر قبر او باشید تا او را ببینید که بیرون آمده است آنگاه یاریش کنید. اکنون گریه کنید بر او از دست رفتن یاری او. زیرا شما برای یاری او و گریه بر او اختصاص یافته اید.

پس ملائکه آن ملائکه برای عزاداری امام حسین و برای افسوس از دست دادن یاریش گریستند و چون بیرون آید(رجعت) یاور او باشند. 

.

.

اصول کافی

جلد2

.

.

یکی از اصحاب گوید: به امام صادق (علیه السلام) عرض کردم: چه زمانی امام، امامت و رسیدن امر را به خود می فهمد؟
فرمود: در آخرین دقیقه زندگی امام پیشین.
.
.
اصول کافی
ج2
.
.

? حارث بن مغیره گوید؛ شنیدم امام صادق( علیه السلام) می فرمود: رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:
ما نسبت به امر و فهم و حلال و حرام در یک روش هستیم اما پیغمبر صلی الله علیه و آله و علی فضیلت خود را دارند.

?حضرت ابوالحسن علیه السلام فرمود:
ما خانواده در علم و شجاعت برابریم و در بخشیدن (علم و مال به مردم) به هر اندازه که دستور داریم، می بخشیم.
.
.
اصول کافی
ج2
.
.

?معلی بن خنیس گوید: از امام صادق (علیه السلام) درباره قول خدای عز وجل “خدا شما را امر می کند که امانتها را به صاحبانشان رد کنید” 64 سوره4، پرسیدم،
فرمود؛ خدا امام پیشبن را دستور می دهد که هر چه نزد اوست (از کتابها، علم و سلاح) به امام بعد از خود رد کند.
.
.
اصول کافی
ج2
.
.

#غدیر
?عمر بن اشعث گوید؛ شنیدم امام صادق (علیه السلام) می فرمود؛
شما گمان می کنید هرکس از ما امامان که وصبت می کند، به هرکس که بخواهد وصیت می کند؟!
نه به خدا، چنین نیست، بلکه امر امامت عهد و فرمانی است از جانب خدا و رسولش (صلی الله علیه و آله) برای مردی پس از مردی (از خانواده ما) تا به صاحبش برسد.(یعنی برسد به امام دوازدهم)
.
.
اصول کافی
ج2
.
.#غدیر

? جابر جعفی گوید: امام صادق (علیه السلام) فرمود:
ای جابر! همانا خدای تبارک و تعالی مخلوق را سه دسته آفرید؛ “و کنتم ازواجا ثلاثه فاصحاب المیمنه ما اصحاب المیمنه و اصحاب المشامه ما اصحاب المشامه و السابقون السابقون اولئک المقربون ” 6_11سوره واقعه

السابقون: همان رسولان خدا و مخصوصین درگاه او از میان مخلوق می باشند که خدا در ایشان پنج روح قرار داده است:
1-ایشان را به روح القدس موید ساخت و به وسیله آن همه چیز را بدانند و بشناسند.(و بار نبوت کشد.)
2- ایشان را با روح ایمان موید ساخت و با آن از خدای عزوجل بترسند.(و عدالت بورزد)
3- آنها را به روح قوه موید ساخت و با آن بر اطاعت خدا توانائی یافتند.( و با آن قیام و کوشش کنند.)
4_ آنها را به روح شهوت موید ساخت و با آن اطاعت خدا را خواستند و از نافرمانی اش کراهت یافتند.(و با آن بخورد و بیاشامد و با زنان حلال خود نزدیکی کند.)
5- در ایشان روح حرکت نهاد که همه مردم با آن رفت و آمد کنند.(یعنی جنبش و تکاپو داشته باشد.)

و در اصحاب یمین:
1- ایشان را با روح ایمان موید ساخت و با آن از خدای عزوجل بترسند.
2- آنها را به روح قوه موید ساخت و با آن بر اطاعت خدا توانائی یافتند.
3_ آنها را به روح شهوت موید ساخت و با آن اطاعت خدا را خواستند.
4- در ایشان روح حرکت نهاد که همه مردم با آن رفت و آمد کنند.

??شرح
کلمه روح در این حدیث شریف به معنی قوه و نیروئی است باطنی و معنوی که منشا آثار است، زیرا رفت و آمد انسان و ترس او از خدا و شناختن و دانستن چیزها، آثار و اعمالی است که از انسان بروز می کند و این آثار ناچار باید مبدا و علت ایی داشته باشد.

? در حدیث دیگری از همین باب، جابر از امام باقر (علیه السلام) گوید:…. پیغمبران و اوصیاء به وسیله روح القدس امور و مطالب زیر عرش را تا زیر خاک بدانند.
سپس فرمود: ای جابر! چهار روح اخیر را پیش آمد و آفت رسد ولی روح القدس بازی و یاوه گری نکند.

??شرح
مراد از آفت و پیش آمد این است که گاهی آنها را مانعی عارض می شود که از تاثیر باز می مانند و یاوه گری می کنند اما روح القدس مبدا علم است و همیشه حقایق را بدون کم و کاست به پیغمبران و امامان می فهماند.

? در حدیث دیگری امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:
چون پیغمبر (صلی الله علیه و آله) وفات کند، روح القدس از او به امام منتقل شود و روح القدس خواب و غفلت و یاوه گری و تکبر ندارد و چهار روح دیگر خواب و غفلت و یاوه گری دارند. به وسیله روح القدس همه چیز درک می شود.

? در احادیث دیگری واژه “روح” در آیه ” و کذلک اوحینا الیک روحا من امرنا ما کنت تدری ما الکتاب و لا الایمان” به روح القدس تفسیر شده است.

ابوبصیر گوید: از امام صادق (علیه السلام) قول خداوند متعال ” و کذلک اوحینا الیک روحا من امرنا ما کنت تدری ما الکتاب و لا الایمان” آیه 52 سوره49 را پرسیدم. فرمود:
آن مخلوقی است از مخلوقات خدای عزوجل، بزرگتر از جبرئیل و میکائیل که همراه میغمبر صلی الله علیه و آله است. به او خبر می دهد و رهبری اش می کند و همراه امامان پس از وی هم می باشد.

? در حدیث دیگری امام (علیه السلام) فرمودند: … از زمانی که خدای عزوجل آن روح را بر محمد صلی الله علیه و آله فرو فرستاده، به آسمان بالا نرفته و آن روح در ما هست.

? در حدیث دیگری امام صادق ( علیه السلام) فرمودند: … [روح] همراه هیچ یک از پیغمبران گذشته جزء محمد صلی الله علیه و آله نبوده است و آن همراه ائمه می باشد و ایشان را رهبری می کند، چنان نیست که هر چه طلب شود، بدست آید.( یعنی همراهی این روح یا پیغمبر و امامان فضلی از سوی خداوند متعال است و با طلب و کوشش بدست نمی آید.)

?در حدیث دیگری حضرت علی (علیه السلام) فرمودند: … خدای تعالی به پیغمبرش صلی الله علیه و آله می فرماید: “اتی امر الله فلا تستعجلوه سبحانه و تعالی عما یشرکون ینزل الملائکه یالروح” پس روح غیر از ملائکه صلوات علیهم است.
.
.
تمام احادیث از باب” ارواح موجود در ائمه” از ج2 اصول کافی است.
به ترجمه و شرح سید جواد مصطفوی
.
.

?حارث بن مغیره گوید امام باقر (علیه السلام) فرمود؛
علی (علیه السلام) محدث بود.
عرض کردم: می فرمائید پیغمبر بود؟
امام با دست خود جواب منفی داد. سپس فرمود: بلکه مانند همدم سلیمان علیه السلام (جناب آصف بن برخیا) یا همدم موسی علیه السلام ( جناب یوسع بن نون یا جناب خضر) یا مانند ذو القرنین بود. مگر به شما خبر نرسیده است که خود علی فرمود: در میان شما هم مانند ذو القرنین هست.

?? شرح
“محدث"، در لغت به معنی کسی است که با او حدیث و خبر تازه گویند و در لسان اخبار امام (علیه السلام) را محدث گویند ، زیرا خدای تعالی علوم و اخبار آسمانی را به وسیله الهام یا صدای فرشته به او می رساند ولی امام شخص فرشته را نمی بیند اما پیغمبر (صلی الله علیه و آله) او را می دید.

محمد بن مسلم گوید؛ کلمه محدث نزد امام صادق(علیه السلام) ذکر شد،
حضرت فرمود؛ محدث کسی است که صدا را بشنود و شخص را نبیند.
به حضرت عرض کردم ؛ قربانت گردم! امام از کجا می فهمد که آن کلام فرشته است؟
فرمود؛ آرامش و وقاری به او عطا می شود که می فهمد آن کلام فرشته است.

? امام صادق (علیه السلام) در حدیث دیگری در همین باب می فرماید؛
ما خزانه دار علم خدائیم، ما مترجم امر خدائیم، ما مردمی معصوم هستیم، خدای تبارک و تعالی مردم را به فرمان بری ما امر فرموده و از نافرمانی ما نهی کرده است، ما حجت رسائیم بر هر که زیر آسمان و روی زمین است.
.
.

تمامی احادیث و مطالب،از جلد2 اصول کافی
با ترجمه و شرح سید جواد مصطفوی
.
.

حارث بن مغیره گوید، امام محمد باقر (علیه السلام) فرمودند؛
علی (علیه السلام) محدث بود.
گفتم؛ می فرمایید پیغمبر بود؟
امام دست خود را به نشانه نفی بالا برد ، سپس فرمود؛
بلکه مانند همدم سلیمان یا همدم موسی یا مانند ذو القرنین بود، مگر به شما خبر نرسیده است که خود علی فرمود؛ “در میان شما هم مانند ذوالقرنین هست".

.
.
??شرح؛
محدث،در لغت به معنی کسی است که با او حدیث و خبر تازه گویند و امام را محدث می گویند زیرا خدای تعالی علوم و اخبار آسمانی را به وسیله الهام یا صدای فرشته به او می رساند. ولی امام شخص فرشته را نمی بیند اما پیغمبر (صلی الله علیه و آله) او را می دید.

محمد بن مسلم از امام جعفر صادق (علیه السلام) پرسیدند که از کجا می فهمد که آن، کلام فرشته است؟
فرمودند؛ آرامش و وقاری به او عطا می شود که می فهمد آن کلام فرشته است.
.
.
اصول کافی
ج2
.
.

?امام صادق (علیه السلام)؛

خدای عزوجل پیغمبرش را به محبت خود تربیت کرد و سپس فرمود؛ “تو دارای خلق عظیمی هستی” 4؛68
پیغمبر خدا کار را به علی واگذار کرد و او را امین شمرد، شما تسلیم شدید(شیعیان) و آن مردم انکار کردند (اهل سنت) به خدا ما شما را دوست داریم که هرگاه بگوئیم بگوئید و هرگاه سکوت کنیم، سکوت کنید، و ما واسطه میان شما و خدای عزوجل هستیم. خدا برای هیچ کس در مخالفت امر ما خیری قرار نداده است.
.
.
اصول کافی
ج2
.
.

?امام صادق (علیه السلام)؛

خدا هیچ علمی را به محمد (صلی الله علیه و آله) نیاموخت جز آنکه به او دستور داد که آن را به علی (علیه السلام) بیاموزد.
.
.
اصول کافی، ج1
.
.

?امام صادق (علیه السلام)؛

هر امامی که نداند چه بر سرش می آید (از خیر و شر و بلا و عافیت)و به سوی چه می رود(مرگ یا شهادت)، او حجت خدا بر خلقش نیست.
.
.
اصول کافی، ج1
.
.

?امام صادق (علیه السلام)؛

برای ما در هر شب جمعه شادی و سروری است. چون شب جمعه شود، پیغمبر (صلی الله علیه و آله) به عرش خدا برآید و ائمه (ع) برآیند و ما نیز با ایشان برآئیم. پس ارواح ما به بدنهایمان بازنگردد، مگر با علمی که استفاده شده باشد و اگر چنین نباشد، علم ما نابود گردد.

?ایشان در حدیث دیگری می فرمایند ؛

هرگاه بنای افزایش علم باشد، اول آنرا به پیغمبر (ص) عرضه کنند، سپس بر امامان تا برسد به ما.

?ایشان در حدیث دیگری می فرمایند؛

خدای تبارک و تعالی را دو گونه علم است:
1- علمی که ملائکه و پیغمبران و رسولانش را به آن آگاه ساخته، پس آنچه ملائکه و رسولان و پیغمبران اش را به آن آگاه ساخته، ما هم میدانیم.
2- علمی که به خودش اختصاص داده و هرگاه در موضوعی از آن علم بدا حاصل شود، ما را آگاه سازد و بر امامان پیش از ما هم عرضه شود.
.
.
اصول کافی، جلد 1
.
.